สำนักราชบัณฑิตยสภา

The Journal of the Royal Institute of Thailand Vol. 30 No. 2 Apr.-Jun. 2005 550 ∑“߇¥’Ë ¬«‡ªï ¬‚π‡æ≈߉∑¬ ‡∑’Ë ¬«√â Õ߇ªì π°“√„™â ‡ ’ ¬ßª√– “π„π √–∫∫‰¥Õ–∑Õπ‘ °µ“¡·∫∫·ºπ§≈“ ‘ ° ·∑√°¥â «¬§Õ√å ¥‚§√¡“µ‘ °·µà ‡æ’ ¬ß‡≈Á ° πâ Õ¬ ¡’ °“√„™â ‚πâ µ§√÷Ë ß‡ ’ ¬ß∫â “ß ·µà ¡— ° ‡ªì π‚πâ µ§√÷Ë ß‡ ’ ¬ß∑’Ë ¡’ ∫∑∫“∑‡ªì π‚πâ µ πÕ°§Õ√å ¥‡∑à “π—È π ‰¡à „™à ‡ ’ ¬ßª√– “𠂧√¡“µ‘ °‡µÁ ¡√Ÿ ª·∫∫ à «π„π‡∑’Ë ¬«‡°Á ∫ „™â À≈— °°“√‡¢’ ¬π∑”πÕß Õ¥ª√– “𠵓¡·∫∫Õ¬à “ß¢Õß ¡— ¬§√‘ µå »µ«√√… ∑’Ë Ò¯ °≈à “«§◊ Õ ‡ªì πÀ≈— °°“√‡¢’ ¬π ∑”πÕßµ—È ß·µà Ú ·π«¢÷È π‰ª‡≈à πª√–™— π „π∫∑∫“∑∑’Ë ‡∑à “‡∑’ ¬¡°— π ‡√’ ¬°‡π◊È Õ ¥πµ√’ ‡™à ππ’È «à “ ‡π◊È Õ¥πµ√’ À≈“°·π« (polyphony) ∑”πÕ߇æ≈ß∑“߇°Á ∫´÷Ë ß ‡ªì π∑“ß·ª√¢Õ߇∑’Ë ¬«√â ÕßÕ¬Ÿà „π¡◊ Õ¢«“ ‡ªì π∑“ß·ª√∑’Ë ¡’ ‚πâ µ‡¥‘ π∂’Ë „π≈— °…≥– ®— ßÀ«–∑’Ë §à Õπ¢â “ß ¡Ë ”‡ ¡Õ à «π¡◊ Õ ´â “¬ ‡ ≈à π∑”πÕß Õ¥ª√– “π¥â «¬ ∫∑∫“∑∑’Ë ‰¡à ‡ªì π√Õß ∑—È ß∑”πÕß·≈– ≈— °…≥–®— ßÀ«–¢Õß¡◊ Õ´â “¬·≈–¡◊ Õ¢«“ ‰¡à ‡À¡◊ Õπ°— π ∑—È ß Ú ·π«¡’ Õ‘ √–„π°“√ ¥”‡π‘ π∑”πÕ߇™‘ ߪ√–™— π°— π ‡π◊Ë Õß®“° ∑”πÕß„π¡◊ Õ¢«“‡ªì π‡æ≈߉∑¬∑’Ë √— °…“ ≈Ÿ °¶â Õß·≈–Àπâ “∑— ∫‰«â Õ¬à “ß ¡∫Ÿ √≥å ‡¡◊Ë Õ„™â À≈— °°“√¢Õß°“√‡¢’ ¬π∑”πÕß Õ¥ª√– “πµ“¡·∫∫·ºπ¢Õߥπµ√’ µ–«— πµ° °Á ‰¡à ∑”„Àâ Ÿ ≠‡ ’ ¬§«“¡‡ªì π ¥πµ√’ ‰∑¬·µà Õ¬à “ß„¥ ·µà °“√ Õ¥ ∑”πÕß„π¡◊ Õ´â “¬„π‡™‘ ߪ√–™— π°≈— ∫ ∑”„Àâ ‡π◊È Õ¥πµ√’ ´— ∫´â Õπ¡“°¢÷È π∑—È ß„π ·π«µ—È ß·≈–„π·π«πÕ𠇪ì π°“√ √â “ß §«“¡‡ªì π»“ µ√å ·≈–»‘ ≈ªá ¢—È π Ÿ ß„π Õ√√∂√ ¥πµ√’ ·π«∑“ß°“√∫√√‡≈߇ªï ¬‚π ‡æ≈ß “√∂’ Û ™—È π ‡π◊Ë Õß®“°∫∑‡æ≈ß„πÕ— µ√“ Û ™—È π ‡ªì π∑à Õπ™â “ „π‡∑’Ë ¬«√â ÕߺŸâ ∫√√‡≈ß®÷ ßµâ Õß √√§å √â “ß‚πâ µª√–¥— ∫„Àâ ·æ√«æ√“« „π∑”πÕß¡◊ Õ¢«“ ¢¬’È ‚πâ µ„Àâ ≈–‡Õ’ ¬¥„π ™à «ß∑’Ë ‚πâ µ‡¥‘ 𬓫 ‡≈à π‡ ’ ¬ß∑’Ë µà Õ‡π◊Ë Õß ‰¡à ¢“¥µÕπ ‰¡à ª≈à Õ¬„Àâ ‡ ’ ¬ß¢Õß∑”πÕß ‡ß’ ¬∫À“¬‰ª∂â “∑”πÕ߬— ߉¡à ®∫ª√–‚¬§ ·µà Õ“®¡’ ∫“ß™à «ß∑’Ë „ à ‚πâ µ –∫— ¥·≈–∑‘È ß ®— ßÀ«–„Àâ æÕß“¡„π≈’ ≈“·∫∫°“√¢— ∫√â Õß à «π„π‡∑’Ë ¬«‡°Á ∫µâ Õ߇≈à π·π«∑”πÕß„π ¡◊ Õ¢«“·≈–·π« Õ¥ª√– “π„π¡◊ Õ´â “¬ „Àâ ™— ¥„π‡™‘ ߪ√–™— π°— π‡æ√“–∑—È ß Ú ·π« ¡’ ∫∑∫“∑‡ªì π∑”πÕß„π≈— °…≥–∑’Ë ‡∑’ ¬∫ ‡§’ ¬ß°— π ‰¡à ¡’ ·π«„¥‡ªì π√Õß ·≈–§«√ ‡≈à π„Àâ ‡√Á «æÕ ¡§«√‡æ◊Ë Õ √â “ß∫√√¬“°“» ‡√â “„® ´÷Ë ßµà “ß°— ∫‡∑’Ë ¬«√â Õß‚¥¬ ‘È π‡™‘ ß ·µà °Á ‰¡à §«√‡≈à π‡√Á «¡“°‡π◊Ë Õß®“°·µà ≈– ·π«¡’ √“¬≈–‡Õ’ ¬¥¢Õß‚πâ µ∑’Ë πà “øí ß ®÷ ß ‰¡à §«√‡≈à πºà “π Ê ‰ª‚¥¬‰¡à √–«— ß√“¬ ≈–‡Õ’ ¬¥ ®ÿ ¥∑’Ë ¬“°∑’Ë ÿ ¥ ”À√— ∫ºŸâ ∫√√‡≈ß §◊ Õ µâ Õß´â Õ¡¡◊ Õ´â “¬„Àâ «‘Ë ß‰≈à ∑— π¡◊ Õ¢«“ ·≈–‡≈à π∑—È ß Ú ¡◊ Õ„Àâ «¡°— π‰¥â π‘ ∑‚¥¬ ‰¡à §√à Õ¡®— ßÀ«– „™â πÈ ”Àπ— °π‘È « — ¡º— ∑’Ë ‡∑à “ Ê °— π‡æ◊Ë Õ„Àâ ‰¥â ‡ ’ ¬ß‡√’ ¬∫„π·µà ≈– ·π« §«“¡æ‘ ∂’ æ‘ ∂— π„π√“¬≈–‡Õ’ ¬¥µ√ß ®ÿ ¥π’È µâ Õß„™â ‡«≈“¡“°„π°“√Ωñ °´â Õ¡ ·≈–µâ Õß„™â ¡“∏‘ ∑’Ë ·πà «·πà „π°“√°≈â “ · ¥ßÕÕ° ‡ª√’ ¬∫‡∑’ ¬∫∑“߇¥’Ë ¬«‡ªï ¬‚π ‡æ≈߉∑¬¢Õßπ“ß ÿ ¡‘ µ√“ ÿ ®√‘ µ°ÿ ≈ ·≈–æ— π‡Õ° ™Ÿ ™“µ‘ æ‘ ∑— °…“°√ ∑“߇¥’Ë ¬«‡ªï ¬‚π‡æ≈߉∑¬¢Õß π“ß ÿ ¡‘ µ√“ ·≈–æ— π‡Õ° ™Ÿ ™“µ‘ ¡’ §«“¡ ‰æ‡√“–§π≈–·∫∫ °≈à “«§◊ Õ ∑“߇¥’Ë ¬« ¢Õßπ“ß ÿ ¡‘ µ√“¡ÿà ß√— °…“§«“¡ß¥ß“¡ µ“¡∏√√¡™“µ‘ ¢Õß°≈Õπ‡æ≈ߢÕ߇æ≈ß ‰∑¬∑—Ë «‰ª∑’Ë ‰¡à „™à ‡æ≈߇¥’Ë ¬« ∫∑‡æ≈ß ∑ÿ °∫∑∑’Ë π“ß ÿ ¡‘ µ√“‡≈◊ Õ°π”¡“‡√’ ¬∫ ‡√’ ¬ß∑“߇¥’Ë ¬«‡ªì π‡æ≈ß„πÕ— µ√“ Ú ™—È π ∑—È ß ‘È π „π°“√„ à ‡ ’ ¬ßª√– “π°Á √–¡— ¥ √–«— ß∑’Ë ®–‰¡à „ à ‡ ’ ¬ß·∫∫µ–«— πµ°Õ¬à “ß ¡∫Ÿ √≥å ·∫∫‡æ√“–‰¡à µâ Õß°“√„Àâ ≈’ ≈“ ¢Õ߇æ≈߉∑¬°√à Õπ‰ª ‡¡◊Ë Õ‡π◊È Õ¥πµ√’ ‡∫“∫“߇™à ππ’È ºŸâ ∫√√‡≈ß®÷ ßµâ ÕßÀ“∑“ß „ à °≈‡¡Á ¥·∫∫‡Õ◊È Õπ¢Õß∑“ß√â Õ߇æ◊Ë Õ „Àâ ‡π◊È Õ¥πµ√’ Àπ“·πà π¢÷È πµ“¡»— °¬¿“æ ¢Õ߇ªï ¬‚π ‡¡◊Ë Õ¬â Õπ√Õ¬‰ª„πª√–«— µ‘ - »“ µ√å ¢Õß°“√‡¥’Ë ¬«‡ªï ¬‚π‡æ≈߉∑¬ ®–æ∫«à “ π“ß ÿ ¡‘ µ√“‡ªì ππ— °‡ªï ¬‚π§π ·√°∑’Ë √⠓ߪ√–‡æ≥’ °“√‡¥’Ë ¬«‡ªï ¬‚π ‡æ≈߉∑¬®π‡ªì π∑’Ë √Ÿâ ®— °°— πÕ¬à “ß°«â “ß ¢«“ß„π ¡— ¬π—È π π— ∫‡ªì π°â “«·√°„π«ß °“√¥πµ√’ ∑’Ë ¡’ °“√ª√— ∫„™â ‡ ’ ¬ßª√– “π ¢Õߥπµ√’ µ–«— πµ°„Àâ ‡¢â “°— ∫‡æ≈߉∑¬ ‰¥â ‚¥¬‰¡à ‡ ’ ¬√ ™“µ‘ ¢Õß°≈Õπ‡æ≈߉∑¬ À≈— ß®“°π—È π¡’ π— °‡ªï ¬‚π·≈–π— °‡√’ ¬∫ ‡√’ ¬ß‡ ’ ¬ßª√– “π‡ªì π®”π«π‰¡à πâ Õ¬∑’Ë π”‡æ≈߉∑¬¡“∫√√‡≈ߥ⠫¬‡§√◊Ë Õߥπµ√’ “°≈„π≈— °…≥–µà “ß Ê √«¡∑—È ß°“√‡√’ ¬∫ ‡√’ ¬ß‡æ≈߉∑¬„Àâ °— ∫«ß¥πµ√’ “°≈·≈– «ß¥ÿ √‘ ¬“ß§å ¢π“¥„À≠à ¥â «¬