สำนักราชบัณฑิตยสภา

The Journal of the Royal Institute of Thailand Vol. 30 No. 2 Apr.-Jun. 2005 544 ∑“߇¥’Ë ¬«‡ªï ¬‚π‡æ≈߉∑¬ ®“°ª√–‡∑»Õ— ß°ƒ… √— ∫√“™°“√°Õß ¥ÿ √‘ ¬ “ ß §å ∑À“ √ ∫°· ≈ – ‡ ªì πºŸâ ™à « ¬ »“ µ√“®“√¬å ª√–®”§≥–§√ÿ »“ µ√å ®ÿ Ó≈ß°√≥å ¡À“«‘ ∑¬“≈— ¬ ‰¥â ‡√’ ¬∫‡√’ ¬ß ‡æ≈߉∑¬ ”À√— ∫«ß¥ÿ √‘ ¬“ß§å ‰«â ‡ªì π ®”π«π¡“° √«¡∑—È ß‡æ≈߉∑¬ ”À√— ∫ ‡¥’Ë ¬«‡ªï ¬‚𠇙à π ‡æ≈߇¢¡√‰∑√‚¬§ ‡æ≈ß≈“«§”ÀÕ¡ ‡æ≈ßπ°¢¡‘È π ‡æ≈ß “√∂’ ‡æ≈ß≈“«·æπ ‡æ≈ßæ≠“‚»° ‡æ≈ß‚ ¡ à Õß· ß (‡∂“) æ— π‡Õ° ™Ÿ ™“µ‘ ‰¥â ∂à “¬∑Õ¥«‘ ™“°“√‡¥’Ë ¬«‡ªï ¬‚π‡æ≈ß ‰∑¬„Àâ °— ∫≈Ÿ °»‘ …¬å ‡ªï ¬‚π¥â «¬ «‘ ‡§√“–Àå ∑“߇¥’Ë ¬«‡ªï ¬‚π¢Õß π“ß ÿ ¡‘ µ√“ ÿ ®√‘ µ°ÿ ≈ ∑“߇¥’Ë ¬«‡ªï ¬‚π¢Õßπ“ß ÿ ¡‘ µ√“ §”π÷ ß∂÷ ߧ«“¡‰æ‡√“–Õà ÕπÀ«“π·≈– §«“¡ß¥ß“¡¢Õߥπµ√’ ‰∑¬‡ªì 𠔧— ≠ ‚¥¬„™â ‡ ’ ¬ßª√– “πµ–«— πµ°¢—È πæ◊È π∞“𠇪ì π‡æ’ ¬ß à «π‡ √‘ ¡„Àâ ‡æ≈߉æ‡√“–¬‘Ë ß¢÷È π „™â §Õ√å ¥´÷Ë ß∫à Õ¬§√—È ß‰¡à ¡’ ‚πâ µµ— «∑’Ë Û ¢ÕߧÕ√å ¥‡æ√“–µâ Õß°“√À≈’ °‡≈’Ë ¬ß‡ ’ ¬ß ª√– “π∑’Ë Àπ— °·πà π¢Õߥπµ√’ µ–«— πµ° ‡ ’ ¬ß°“√¥”‡π‘ π≈Ÿ °¶â Õß·≈–‡ ’ ¬ß°“√ ®∫ª√–‚¬§„π≈— °…≥–¢Õß≈Ÿ ° ç‡∑à “é ∑’Ë ®∫æ√â Õ¡‡ ’ ¬ß ç©— ∫é ®“°°“√µ’ ©‘Ë ß®– ‰¥â ¬‘ π™— ¥‡®πµ≈Õ¥‡æ≈ß „π≈— °…≥– ‡¥’ ¬«°— ∫‡§‡¥π´å ¢Õߥπµ√’ µ–«— πµ° ·µà ¡— °„™â ‡©æ“–‚πâ µ¥Õ¡‘ π— πµå ‰ª‚πâ µ ∑Õπ‘ °„π·π«‡∫ ∑’ ≈–µ— «‚¥¬‰¡à „ à ‚πâ µ µ— «Õ◊Ë πª√–°Õ∫‡ªì π‡ ’ ¬ßª√– “π ∫“ß ™à «ß„Àâ ‡ªï ¬‚π‡≈à π§Ÿà ·ª¥‚¥¬‰¡à ¡’ ‡ ’ ¬ß ª√– “π‡≈¬ ´÷Ë ß∂◊ Õ‡ªì π‡π◊È Õ¥πµ√’ ·∫∫ ·π«‡¥’ ¬« (monophony) à «π≈Ÿ °‡≈à π ¢Õß·µà ≈–·π«„π™à «ß‡π◊È Õ¥πµ√’ ·∫∫ ·π«‡¥’ ¬«π’È “¡“√∂·ª√‰¥â µ“¡µâ Õß°“√ ∑”„Àâ ‡π◊È Õ¥πµ√’ Õ“®Õ¬Ÿà °÷Ë ß Ê √–À«à “ß ‡π◊È Õ¥πµ√’ ·∫∫·π«‡¥’ ¬«°— ∫‡π◊È Õ¥πµ√’ ·∫∫·ª√·π« (heterophony) „π¥πµ√’ ‰∑¬∂â “∫√√‡≈߇§√◊Ë Õߥπµ√’ µ—È ß·µà Ú §π ¢÷È π‰ª ®–æ∫‡π◊È Õ¥πµ√’ ·∫∫·ª√·π« ‡ªì πÀ≈— ° ‡æ√“–·µà ≈–·π«®–‡≈à π ∑”πÕ߇¥’ ¬«°— π„π≈— °…≥–¢Õß°“√·ª√ Õ¬à “ßÕ‘ √–‚¥¬√— °…“ ”π«π¥πµ√’ ∑’Ë ‡À¡“– ¡¢Õߥπµ√’ ‰∑¬·≈–°≈Õπ ‡æ≈ß∑’Ë ‡À¡“– ¡¢Õ߇§√◊Ë Õߥπµ√’ π—È π ∑”„Àâ ‡°‘ ¥‡π◊È Õ¥πµ√’ ‡ªì π™—È π Ê „π‡™‘ ß ´â Õπ´÷Ë ß “¡“√∂´à Õπ‚πâ µ≈Ÿ °¶â Õß„π°“√ ·ª√°≈Õπ‡æ≈߉¥â Õ¬à “ß·π∫‡π’ ¬π Õ“®‡√’ ¬°«‘ ∏’ °“√‡™à ππ’È «à “ °“√´à Õπ´â Õπ ∑”πÕß ≈’ ≈“°“√‡√’ ¬∫‡√’ ¬ß‡ ’ ¬ßª√– “π ·≈–≈’ ≈“°“√∫√√‡≈߇æ≈߉∑¬¢Õßπ“ß ÿ ¡‘ µ√“®–¡’ ≈— °…≥–‡©æ“–µ— «„π√Ÿ ª·∫∫ ‡¥’ ¬«°— π∑ÿ °‡æ≈ß ‡æ≈ß∑’Ë ‡√’ ¬∫‡√’ ¬ß‰«â ‡ªì π‡æ≈ß∑’Ë √Ÿâ ®— °°— π¥’ ‚¥¬∑—Ë «‰ª ´÷Ë ß‰¡à „™à ‡æ≈߉∑¬ª√–‡¿∑‡æ≈߇¥’Ë ¬« ·µà ≈–‡æ≈ß ®÷ ß¡’ ‡∑’Ë ¬«‡¥’ ¬«´÷Ë ßº ¡º “π°— π√–À«à “ß ∑“ß√â Õß·≈–∑“ß√— ∫ „π∑’Ë π’È ®–¬°µ— «Õ¬à “ß ‡©æ“–‡æ≈ßµ— ∫≈“«‡®√‘ ≠»√’ ‡æ≈ßµ— ∫≈“«‡®√‘ ≠»√’ ‡æ≈ßµ— ∫≈“«‡®√‘ ≠»√’ ‡ªì π‡æ≈ß ®“°∫∑≈–§√‡√◊Ë Õßæ√–≈Õ ª√–æ— π∏å §”√â Õß‚¥¬‡®â “æ√–¬“‡∑‡«»√å «ß»å «‘ «— ≤πå (À¡à Õ¡√“™«ß»å À≈“π °ÿ ≠™√) µà Õ¡“ æ√–‡®â “∫√¡«ß»å ‡∏Õ °√¡æ√–π√“∏‘ ª ª√–æ— π∏å æß»å ∑√ßæ√–π‘ æπ∏å ‡æ‘Ë ¡‡µ‘ ¡ ®π ¡∫Ÿ √≥å ‡æ≈ßµ— ∫≈“«‡®√‘ ≠»√’ ª√–°Õ∫¥â «¬‡æ≈ß ”‡π’ ¬ß≈“«∑—È ßÀ¡¥ ¯- ˘ ‡æ≈߇√’ ¬ß√â Õ¬°— π‡ªì πµ— ∫ ‰¥â ·°à ‡æ≈ß≈“«‡≈Á °µ— ¥ √â Õ¬ ‡æ≈ß≈“«‡≈à π πÈ ” ‡æ≈ß≈“«°√–µÿ °°’Ë ‡æ≈ß°√–·µ‡≈Á ° ‡æ≈ߥհ‰¡â ‡Àπ◊ Õ ‡æ≈ß≈“«‡©’ ¬ß ‡æ≈ß≈“«§√«≠ ‡æ≈ß≈“«°√–·´ ·≈– Õ“®®∫¥â «¬‡æ≈ß≈“«≈”ª“ß ¡’ √â Õ߇°√‘Ë π π”„πµÕπµâ π ·≈–√â Õ߇°√‘Ë π√–À«à “ß ‡æ≈ß°√–·µ‡≈Á °°— ∫‡æ≈ߥհ‰¡â ‡Àπ◊ Õ ”À√— ∫‡π◊È Õ√â Õß¡’ ¥— ßπ’È ‡π◊È Õ√â Õ߇æ≈ßµ— ∫≈“«‡®√‘ ≠»√’ ‡°√‘Ë π ∫— ¥π’È ¡’ Õß°— ≈¬“ ≈— °…≥“‡≈‘ »≈È ”„πµË ”„µâ ∑√ß‚©¡ª√–‚≈¡≈–≈“π„® ∫ÿ µ√’ ‰∑Õߧå æ√–æ‘ …≥ÿ °√ ‡π◊È Õ√â Õ߇æ≈ß≈“«‡≈Á °µ— ¥ √â Õ¬ Õ“¬ÿ ‡¬“«‡√»√ÿà π‡®√‘ ≠»√’ æ√–‡æ◊Ë Õπæ’Ë ·æßπâ Õß Õß ¡√ ß“¡∑√ßß“¡Õߧå ÕÕπ´Õπ ¥— ßÕ— ª √À¬“¥øÑ “≈ß¡“ (‡Õ¬)