สำนักราชบัณฑิตยสภา

The Journal of the Royal Institute of Thailand Vol. 30 No. 3 Jul.-Sep. 2005 674 ∂“π¿“æ·≈–·π«∑“ß°“√«‘ ®— ¬æ≈— ßß“πÀ¡ÿ π‡«’ ¬π„πª√–‡∑»‰∑¬ ‡¡◊Ë Õæ‘ ®“√≥“¢â Õ¡Ÿ ≈√–¥— ∫πÈ ”¢÷È π- πÈ ”≈ß ®–‡ÀÁ π‰¥â «à “§à “§«“¡·µ°µà “ߢÕß √–¥— ∫πÈ ”¢÷È π-πÈ ”≈ß ¬— ߉¡à Õ¬Ÿà „π‡°≥±å ∑’Ë ‡À¡“– ¡ ‚¥¬§à “¢Õߧ«“¡·µ°µà “ß ¢Õß√–¥— ∫πÈ ”¢÷È π-πÈ ”≈ß ∑—È ß„π∫√‘ ‡«≥ Õà “«‰∑¬ ·≈–Ωíò ß∑–‡≈Õ— π¥“¡— ππ—È πÕ¬Ÿà „π ‡°≥±å µË ”·≈– ¿“æ¿Ÿ ¡‘ ª√–‡∑»¢Õ߉∑¬ „π∫√‘ ‡«≥ª“°·¡à πÈ ”®–¡’ ≈— °…≥–√“∫ ‡√’ ¬∫ ‰¡à ‡Õ◊È ÕÕ”π«¬„π°“√ √â “ßÕà “ß‡°Á ∫ πÈ ”‰¥â ¥— ßπ—È π ®÷ ß √ÿ ª‰¥â «à “ª√–‡∑»‰∑¬ ‰¡à ¡’ »— °¬¿“æ‡æ’ ¬ßæÕ„π°“√æ— ≤π“ √–∫∫æ≈— ßß“ππÈ ”¢÷È π-πÈ ”≈ß ı.Û æ≈— ßß“π®“°§≈◊Ë π §≈◊Ë π ‡ªì πª√“°Ø°“√≥å ∏√√¡™“µ‘ „π∑–‡≈∑’Ë ‡°‘ ¥¢÷È πµ≈Õ¥‡«≈“ ‚¥¬§≈◊Ë π‡°‘ ¥®“°≈¡∑’Ë æ— ¥ºà “πº‘ «¡À“ ¡ÿ ∑√·≈–∑–‡≈ ¢π“¥¢Õߧ≈◊Ë π®–„À≠à À√◊ Õ‡≈Á ° ®–¢÷È πÕ¬Ÿà °— ∫§«“¡‡√Á «≈¡ ·≈– √–¬–∑“ߢÕß≈¡∑’Ë æ— ¥ºà “π‡Àπ◊ Õº‘ «πÈ ” °“√ª√–‡¡‘ π§à “æ≈— ßß“π∑’Ë ‰¥â ®“° æ≈— ßß“π§≈◊Ë π∑–‡≈ ‡∑§‚π‚≈¬’ °“√·ª≈ßæ≈— ßß“π®“° §≈◊Ë π∑–‡≈‡æ◊Ë Õº≈‘ µæ≈— ßß“ππ—È π „™â À≈— ° °“√·ª≈ßæ≈— ßß“π®≈πå (kinetic energy) ¢Õߧ≈◊Ë π∑– ‡≈‡æ◊Ë Õº≈‘ µæ≈— ßß“π ıı æ≈— ßß“π∑’Ë Õ¬Ÿà „π§≈◊Ë π∑–‡≈®–ª√–°Õ∫ ‰ª¥â «¬æ≈— ßß“π Ú à «π ‰¥â ·°à æ≈— ßß“π »— °¬å ·≈–æ≈— ßß“π®≈πå æ≈— ßß“π»— °¬å ®–‡ªì πæ≈— ßß“π‡°’Ë ¬«¢â Õß°— ∫√Ÿ ª·∫∫ ¢Õߧ≈◊Ë π À√◊ Õ§«“¡ Ÿ ߢÕߧ≈◊Ë π à «π æ≈— ßß“π®≈πå ®–‡ªì πæ≈— ßß“π∑’Ë ‡°’Ë ¬«¢â Õß °— ∫°“√‡§≈◊Ë Õπ∑’Ë ¢Õߧ≈◊Ë π À√◊ Õ§«“¡‡√Á « ¢ÕßπÈ ”∑–‡≈∑’Ë ª√–°Õ∫°— π‡ªì π§≈◊Ë π ®“°¢â Õ¡Ÿ ≈¢Õß°√¡Õÿ ∑°»“ µ√å „π æ.». ÚıÚı-ÚıÛˆ “¡“√∂ √ÿ ª‡ªì π ¢â Õ¡Ÿ ≈¢Õß√–¥— ∫§«“¡ Ÿ ߢÕߧ≈◊Ë π ·≈– §“∫§≈◊Ë π¢ÕßΩíò ßÕà “«‰∑¬ ·≈–Ωíò ß∑–‡≈ Õ— π¥“¡— π‰¥â ¥— ßµ“√“ß∑’Ë ˘ ®“°°“√æ‘ ®“√≥“§«“¡ Ÿ ߢÕߧ≈◊Ë π ·≈–§“∫§≈◊Ë π √«¡∂÷ ߇∑§‚π‚≈¬’ ∑’Ë ®–π” ¡“º≈‘ µæ≈— ßß“π®“°§≈◊Ë π ‚¥¬Ωíò ßÕà “« ‰∑¬¡’ §«“¡ Ÿ ߢÕߧ≈◊Ë π‰¡à ‡°‘ π Ú ‡¡µ√ ·≈–Ωíò ß∑–‡≈Õ— π¥“¡— π¡’ §«“¡ Ÿ ߢÕß §≈◊Ë π‰¡à ‡°‘ π ı ‡¡µ√ ´÷Ë ß‰¡à ‡æ’ ¬ßæÕ·°à °“√π”¡“„™â ª√–‚¬™πå ·≈–®“° ∂“π- ¿“æ¢Õ߇∑§‚π‚≈¬’ „π°“√π”æ≈— ßß“π §≈◊Ë π¡“º≈‘ µ‡ªì π‰øøÑ “ ¬— ߉¡à ¡’ ‡∑§‚π- µ“√“ß∑’Ë ˘ √–¥— ∫§«“¡ Ÿ ߢÕߧ≈◊Ë π·≈–§“∫§≈◊Ë π ™à «ß‡«≈“ §«“¡ Ÿ ߧ≈◊Ë π (‡¡µ√) §“∫§≈◊Ë π («‘ π“∑’ ) Õà “«‰∑¬ ¡’ π“§¡ - ‡¡…“¬π .Ò - .˜ Ú-٠情¿“§¡ - °— 𬓬π .Ò - Ò.Ú Ú-ˆ 惻®‘ °“¬π - °ÿ ¡¿“æ— π∏å .Ò - Ò.˜ Ú-ˆ ∑–‡≈Õ— π¥“¡— π 情¿“§¡ - °— 𬓬π .Ò - .Û Ú-ı 惻®‘ °“¬π - °ÿ ¡¿“æ— π∏å .ı - Ù.ı Ù-˜ ∑’Ë ¡“ : ‚§√ß°“√»÷ °…“‡∫◊È Õßµâ π»— °¬¿“æ·≈–§«“¡‡À¡“– ¡„π°“√æ— ≤π“æ≈— ßß“π®“°∑–‡≈ ıı ‚≈¬’ ∑’Ë √Õß√— ∫°“√º≈‘ µæ≈— ßß“π®“°§«“¡ Ÿ ߧ≈◊Ë π‡æ’ ¬ß Ú-ı ‡¡µ√ √ÿ ª ¥â “πæ≈— ßß“π· ßÕ“∑‘ µ¬å æ∫«à “ ¡’ °“√∑”ß“π«‘ ®— ¬¥â “ππ’È ¡“‡ªì π‡«≈“π“π ·µà ¡’ ¢â Õ®”°— ¥¢Õß°“√„™â ß“π ‡π◊Ë Õß®“° ¡’ ª√– ‘ ∑∏‘ ¿“æµË ”·≈–§«“¡‰¡à ·πà πÕ𠧫“¡‰¡à ¡Ë ”‡ ¡Õ¢Õßæ≈— ßß“πÀ¡ÿ π‡«’ ¬π ∑’Ë ®–π”¡“„™â ª√–‚¬™πå ‰¥â ¥— ßπ—È π §«√¡’ «‘ ®— ¬¥â “π‡æ‘Ë ¡ª√– ‘ ∑∏‘ ¿“æ ¡√√∂π– °“√„™â ß“π‰¥â Õ¬à “ß ¡Ë ”‡ ¡Õ·≈–À“·π« ∑“ß≈¥µâ π∑ÿ π¢Õß√–∫∫/Õÿ ª°√≥å ∑’Ë „™â æ≈— ßß“π· ßÕ“∑‘ µ¬å §«√¡’ ß“π«‘ ®— ¬∑—È ß ∑“ߥ⠓π‡∑§π‘ §·≈–‡»√…∞»“ µ√å ‡æ◊Ë Õ ¢¬“¬‚Õ°“ ∑’Ë ®–æ— ≤π“Õÿ ª°√≥å ·≈–°“√ ª√–¬ÿ °µå „™â „πß“π„À¡à Ê µà “ß Ê ‰¥â Õ¬à “ß ‡À¡“– ¡„Àâ ‰¥â °«â “ߢ«“ß¡“°¬‘Ë ß¢÷È π