สำนักราชบัณฑิตยสภา

The Journal of the Royal Institute of Thailand Vol. 30 No. 3 Jul.-Sep. 2005 834 §«“¡®”‡ªì π°“√ª√— ∫°√Õ∫·π«§‘ ¥∑“ß°“√®— ¥°“√ : §«“¡∑â “∑“¬·≈–∑“ßÕÕ°¢Õß∏ÿ √°‘ ®‰∑¬„π¬ÿ §°“√§â “‡ √’ ∫√‘ …— ∑√à «¡≈ß∑ÿ π√–À«à “ߪ√–‡∑» (In- ternational Joint Venture) °“√¢¬“¬ ∏ÿ √°‘ ®„π≈— °…≥– ‘ ∑∏‘ æ‘ ‡»…„π°“√º≈‘ µ À√◊ Õ∫√‘ °“√ (franchise) °“√√à «¡¡◊ Õ°— π ¥”‡π‘ π∏ÿ √°‘ ®·∫∫√— ∫®â “ß √â “ß·≈–¥”‡π‘ π ß“π„Àâ ‡ √Á ® (Turn-key Operation) œ≈œ °≈¬ÿ ∑∏å °“√‰¥â ¡“·≈–°“√§«∫°‘ ®°“√ ‰¥â √— ∫°“√¬Õ¡√— ∫«à “¡’ §«“¡‡À¡“– ¡ ·≈–‰¥â √— ∫§«“¡π‘ ¬¡Õ¬à “ß¡“°„π™à «ß ‡«≈“¥— ß°≈à “« ‡æ√“– “¡“√∂ √â “ß„Àâ ‡°‘ ¥‚Õ°“ ∑“ß∏ÿ √°‘ ®Õ¬à “ß¡À“»“≈ °“√‡ª≈’Ë ¬π·ª≈ߢÕß°√Õ∫ ·π«§‘ ¥∑’Ë ‡°‘ ¥¢÷È πµ“¡™à «ß‡«≈“¥— ß°≈à “« à ߺ≈µà Õª√–‡∑»‰∑¬∑—È ß‚¥¬∑“ßµ√ß ·≈–∑“ßÕâ Õ¡ ·µà °≈— ∫æ∫«à “„π™à «ß‡«≈“ ∑’Ë ºà “π¡“Õß§å °“√∏ÿ √°‘ ®¢Õߪ√–‡∑»‰∑¬ ‰¡à ‰¥â ¡’ °“√ª√— ∫°√Õ∫·π«§‘ ¥„Àâ Õ¬Ÿà „π∑‘ »∑“ß∑’Ë Õ¥§≈â Õß°— ∫·π«§‘ ¥°“√ ¥”‡π‘ π∏ÿ √°‘ ®∑’Ë ‡°‘ ¥¢÷È π ¬‘Ë ß°«à “π—È π¬— ß¢“¥ °“√‡µ√’ ¬¡æ√â Õ¡√— ∫¡◊ Õ°— ∫√Ÿ ª·∫∫°“√ §â “√–À«à “ߪ√–‡∑»∑’Ë ‡ª≈’Ë ¬π‰ª ´÷Ë ß„π ªí ®®ÿ ∫— πæ∫«à “¡’ ∫√‘ …— ∑µà “ß™“µ‘ ≈ß∑ÿ π √â “ß‚√ßß“π„π∑ÿ ° Ê ¿Ÿ ¡‘ ¿“§¢Õߪ√–- ‡∑»‰∑¬ „π¢≥–∑’Ë ¡’ ∫√‘ …— ∑¢Õߪ√–‡∑» ‰∑¬ÕÕ°‰ª≈ß∑ÿ π„π≈— °…≥–°“√ √â “ß æ— π∏¡‘ µ√∏ÿ √°‘ ®„πµà “ߪ√–‡∑»®”π«π πâ Õ¬¡“° °“√≈–‡≈¬°“√æ— ≤π“¥— ß°≈à “« ¡’ º≈°√–∑∫µà Õ§«“¡‰¥â ‡ª√’ ¬∫„π°“√ ·¢à ߢ— π„π‡™‘ ß∏ÿ √°‘ ®¢Õߪ√–‡∑»‰∑¬ Õ¬à “ß¡“° Ù. ™à «ß¢Õß°“√‡ª≈’Ë ¬π·ª≈ß∑’Ë ¡’ Õ— µ√“‡√à ß Ÿ ß ·≈–‡ªì π°“√·¢à ߢ— π∑’Ë „™â ‡§√◊ Õ¢à “¬¢ÕßÕß§å §«“¡√Ÿâ „π°“√ ·¢à ߢ— π √–À«à “ß æ.». ÚıÙÒ - ÚıÙ¯ °“√æ— ≤π“„π™à «ßπ’È °“√‡ª≈’Ë ¬π ·ª≈ß¡’ Õ— µ√“‡√à ß∑’Ë ‡√Á «¡“°¢÷È π ‡À¡◊ Õπ °— ∫§«“¡‡√Á «¢Õ߉¡‚§√‚ª√‡´ ‡´Õ√å ∑’Ë ¡’ §«“¡√«¥‡√Á «„π°“√ª√–¡«≈º≈¡“° ¢÷È π‡ªì π∑«’ §Ÿ ≥ °“√¥”‡π‘ π∏ÿ √°‘ ®√–À«à “ß °— π„π™à «ß‡«≈“π’È °√–∑”‰¥â Õ¬à “ß√«¥‡√Á « ¡“° ·≈–‡ªì π°“√∑”ß“πºà “π√–∫∫ ‡§√◊ Õ¢à “¬∑’Ë ¡’ °“√®— ¥‡°Á ∫¢Õߢâ Õ¡Ÿ ≈∑’Ë ‰¥â ª√–¡«≈º≈®π°√–∑—Ë ß°≈“¬‡ªì 𧫓¡√Ÿâ (knowledge) ∑’Ë ¡’ °“√®— ¥«“߉«â „π§≈— ß ¡ÕßÕ¬à “ß‡ªì π√–∫∫ ∑”„Àâ °“√µ— ¥ ‘ π„® ¡’ §«“¡√«¥‡√Á «·≈–¡’ ª√– ‘ ∑∏‘ ¿“æ¡“° ‡ªì πº≈∑”„Àâ ¡’ µâ π∑ÿ π„π°“√¥”‡π‘ πß“π ≈¥µË ”≈ß Õß§å °“√®÷ ß “¡“√∂𔇠πÕ ‘ π§â “·≈–∫√‘ °“√¥’ ∑’Ë ÿ ¥·°à ≈Ÿ °§â “‰¥â ‡ §√◊ Õ¢à “¬¢ÕßÕß§å §«“¡√Ÿâ (Knowledge Network) ‰¥â ∂Ÿ °π”¡“ „™â ‡ªì π‡§√◊Ë Õß¡◊ Õ∑”„Àâ °“√¥”‡π‘ π∏ÿ √°‘ ® °“√®— ¥°“√¡’ °“√æ— ≤π“√Ÿ ª·∫∫‡ª≈’Ë ¬π ‰ª®“°‡¥‘ ¡ ‡™à π °“√§«∫§ÿ ¡√–∫∫°“√ º≈‘ µºà “𥓫‡∑’ ¬¡„πª√–‡∑»Àπ÷Ë ß‚¥¬ ∫√‘ …— ∑·¡à ∑’Ë Õ¬Ÿà Õ’ °´’ °‚≈°Àπ÷Ë ß “¡“√∂ °√–∑”‰¥â Õ¬à “ß¡’ ª√– ‘ ∑∏‘ ¿“æ °“√·≈° ‡ª≈’Ë ¬π¢â Õ¡Ÿ ≈∑“ß°“√µ≈“¥¢Õß∫√‘ …— ∑ ¢â “¡™“µ‘ ¢π“¥„À≠à ‡æ◊Ë Õª√–¡«≈º≈ §«“¡µâ Õß°“√¢Õß≈Ÿ °§â “„π∑«’ ªµà “ß Ê ‡æ◊Ë Õ°“√°”À𥇫≈“∑’Ë ‡À¡“– ¡„π°“√ ÕÕ°µ— «¢Õß ‘ π§â “ ·≈–°“√ÕÕ°·∫∫ º≈‘ µ¿— ≥±å ∑’Ë µ√ßµ“¡§«“¡µâ Õß°“√¢Õß ≈Ÿ °§â “ ‘Ë ßµà “ß Ê ‡À≈à “π’È ≈â «π·µà ‡ªì π ‘Ë ß ∑’Ë ‡°‘ ¥¢÷È π·≈â «„πªí ®®ÿ ∫— π ·≈–®–‡°‘ ¥¢÷È π Õ¬à “ßµà Õ‡π◊Ë Õß„π√Ÿ ª·∫∫„À¡à „πÕ— µ√“‡√à ß ∑’Ë Ÿ ß¡“°¢÷È π„πÕ𓧵 ∂â “∫√‘ …— ∑„¥‰¡à “¡“√∂ª√— ∫µ— «„Àâ ‡¢â “°— ∫°“√‡ª≈’Ë ¬π ·ª≈ßπ’È ‰¥â Õß§å °“√π—È πÕ“®®–ª√– ∫°— ∫ ªí ≠À“„π°“√¥”‡π‘ π∏ÿ √°‘ ®·≈–Õ“®°≈“¬ ‡ªì πÕ¥’ µ„π√–¬–‡«≈“Õ— π —È π §«“¡®”‡ªì π ·≈–§«“¡∑â “∑“¬ „π°“√ª√— ∫°√–∫«π∑— »πå ∑“ß °“√®— ¥°“√ ®“°ª√“°Ø°“√≥å ¢Õß ‘Ë ß·«¥≈â Õ¡ ∑’Ë ‡ª≈’Ë ¬π·ª≈ß∑’Ë ‡°‘ ¥¢÷È π·≈â «·≈–°”≈— ß ®–‡°‘ ¥¢÷È π ®÷ ߇ªì π ‘Ë ß∑’Ë π— °∫√‘ À“√∑—È ß„π ¿“§√— ∞·≈–¿“§‡Õ°™πµâ Õߧ”π÷ ß∂÷ ßÕ¬Ÿà µ≈Õ¥‡«≈“ ‚¥¬µâ Õßπ”¡“„™â ‡ªì π‚®∑¬å ·≈–¢â Õ®”°— ¥„π°“√®— ¥°“√ ‡æ◊Ë Õπ”¡“ ª√–°Õ∫„™â „π°“√µ— ¥ ‘ π„®¥”‡π‘ π∏ÿ √°‘ ® ª√–®”«— π¡“°¢÷È π “‡Àµÿ ∑’Ë µâ Õߪ≈Ÿ °Ωí ß „Àâ ∑ÿ °ΩÉ “¬µ√–Àπ— °„π‡√◊Ë Õߥ— ß°≈à “« ‡æ√“–¡πÿ …¬å ‚¥¬ à «π„À≠à ¡— °®–¬÷ ¥µ‘ ¥ Õ¬Ÿà °— ∫°√Õ∫§«“¡§‘ ¥ §à “π‘ ¬¡ §«“¡ ‡™◊Ë Õ„π ‘Ë ß∑’Ë µπ√— ∫√Ÿâ √«¡∑—È ß‡Àµÿ ·≈–º≈ ∑’Ë µπ‰¥â °√–∑”¡“·≈â «„πÕ¥’ µ ¬‘Ë ß∂â “‡ªì π Õ¥’ µ∑’Ë ª√– ∫§«“¡ ”‡√Á ®Õ¬à “ß¡“°°Á ¡— ° ®–®¥®”‰¥â ‡ªì πÕ¬à “ß¥’ ·≈–¡— °®–°√–∑” ·≈–µ— ¥ ‘ π„®µ“¡·∫∫∑’Ë µπ‡§¬∑” ”‡√Á ® ¡“·≈â « °√–∫«π∑— »πå „À¡à ®÷ ߇ªì π ‘Ë ß®”‡ªì π ∑’Ë ®–µâ Õß √â “ß·≈–æ— ≤π“„Àâ ‡°‘ ¥¢÷È π ‡æ◊Ë Õ ‡¢â “ Ÿà °“√·¢à ߢ— π·∫∫‡ √’ ∫∑§«“¡π’È æ¬“¬“¡π”‡ πÕª√“°Ø°“√≥å ¢Õß °“√‡ª≈’Ë ¬π·ª≈ß·≈–π— ¬ ”§— ≠¢Õߺ≈ °√–∑∫∑’Ë ‡°‘ ¥¢÷È π ∑—È ßπ’È µâ Õß°“√™’È „Àâ ‡ÀÁ 𧫓¡ ”§— ≠·≈–§«“¡®”‡ªì π„π°“√ ª√— ∫°√Õ∫·π«§‘ ¥∑“ß°“√®— ¥°“√„Àâ ‡°‘ ¥ §«“¡√à «¡ ¡— ¬ ‚¥¬‰¥â 𔇠πÕ∑“ßÕÕ° „π‡™‘ ß°≈¬ÿ ∑∏å ∑’Ë π”‰ª Ÿà °“√æ— ≤𓧫“¡ “¡“√∂„π°“√·¢à ߢ— π·∫∫¬—Ë ß¬◊ π¥â «¬