สำนักราชบัณฑิตยสภา

The Journal of the Royal Institute of Thailand Vol. 30 No. 3 Jul.-Sep. 2005 770 æ√–Õ¿— ¬¡≥’ : ¡≥’ ·Àà ß«√√≥§¥’ ‰∑¬ À√◊ Õ»— µ√Ÿ Õ◊Ë π¢‚¡¬™“¬“‰ª ∑”„Àâ µâ Õß ∑√ßÕÕ°µ‘ ¥µ“¡∑«ß§◊ π √–À«à “ß°“√ ÕÕ°µ‘ ¥µ“¡§â πÀ“™“¬“π—È πÕ“®®–∑√ß ‰¥â À≠‘ ßÕ◊Ë π¡“‡ªì 𙓬“‡æ‘Ë ¡‡µ‘ ¡Õ’ ° µÕπ ∑â “¬∑’Ë ÿ ¥°Á ∑√߉¥â ™“¬“∑’Ë ∂Ÿ °¢‚¡¬‰ª §◊ π°≈— ∫¡“ ·≈–∑√ßæ“™“¬“∑—È ßÀ¡¥ °≈— ∫π§√ ·≈â «‡®â “™“¬°Á ‰¥â ‡ªì π°…— µ√‘ ¬å §√Õß∫â “π‡¡◊ ÕßÕ¬à “ß¡’ §«“¡ ÿ ¢ ◊ ∫‰ª ”À√— ∫‡√◊Ë Õß æ√–Õ¿— ¬¡≥’ ¡’ à «π ∑’Ë §≈â “¬°— ∫‚§√߇√◊Ë Õß®— °√ Ê «ß»å Ê ·∫∫ ‡¥‘ ¡Õ¬Ÿà µÕπµâ π‡√◊Ë Õß §◊ Õ æ√–‡Õ°¢Õß ‡√◊Ë Õ߇ªì π‡®â “™“¬ ‡¡◊Ë Õ‚µ¢÷È πæ√–∫‘ ¥“§◊ Õ ∑â “« ÿ ∑— »πå ¡’ √— ∫ —Ë ß„Àâ æ√–‚Õ√ ∑—È ß Ú ‰ª»÷ °…“«‘ ™“§«“¡√Ÿâ ∑’Ë ‡À¡“– ¡·°à °“√ ®–¢÷È π‡ªì π°…— µ√‘ ¬å ‡®â “™“¬Õ¿— ¬¡≥’ æ√â Õ¡∑—È ßÕπÿ ™“»√’ ÿ «√√≥°Á ∑√߇√’ ¬π «‘ ™“®“°æ√“À¡≥å „πÀ¡Ÿà ∫â “π®— π∑§“¡ ‚¥¬∑√ß®à “¬§à “∏√√¡‡π’ ¬¡°“√‡√’ ¬π «‘ ™“≈– Ò, µ”≈÷ ß §√—È π∑√ß ”‡√Á ® °“√»÷ °…“°Á ∑√ß≈“æ√–Õ“®“√¬å °≈— ∫¡“ ¬— ߇¡◊ Õß√— µπ“ à «π∑’Ë ‡ªì π‚§√߇√◊Ë Õß®— °√ Ê «ß»å Ê ·∫∫„À¡à §◊ ÕÀ≈— ß®“°æ√–∫‘ ¥“§◊ Õ∑â “« ÿ ∑— »πå ∑√ß∑√“∫«à “æ√–Õ¿— ¬¡≥’ ∑√ß ‡√’ ¬π«‘ ™“‡ªÉ “ªïò ·≈–»√’ ÿ «√√≥∑√߇√’ ¬π «‘ ™“°√–∫’Ë °√–∫Õß°Á °√‘È «∑’Ë ∑—È ß Õ߇√’ ¬π «‘ ™“∑’Ë ‰¡à ‡À¡“– ¡·°à °“√‡ªì π°…— µ√‘ ¬å ®÷ ß∑√߇π√‡∑»æ√–‚Õ√ ∑—È ß ÕßÕÕ° ®“°π§√∑— π∑’ ‡®â “™“¬Õ¿— ¬¡≥’ ·≈–»√’ ÿ «√√≥®÷ ß®”µâ ÕßÕÕ°º®≠¿— ¬‰ª„π∑’Ë µà “ß Ê µ— «æ√–Õ¿— ¬¡≥’ ∑√߉¥â ™“¬“ À≈“¬§π∑’Ë ¡’ ™“µ‘ æ— π∏ÿå ·µ°µà “ß°— π„π √–À«à “ß°“√º®≠¿— ¬π—È π ¡’ ∑—È ß¬— °…å ‡ß◊ Õ° ·≈–¡πÿ …¬å æ√–Õ¿— ¬¡≥’ ‰¥â ‡ªì π°…— µ√‘ ¬å §√Õß∫â “π‡¡◊ ÕßÕ◊Ë π∑’Ë ‰¡à „™à ∫â “π‡¡◊ Õ߇¥‘ ¡ ¢Õ߇®â “™“¬ „πµÕπ∑â “¬·∑π∑’Ë ®–§√Õß ‡¡◊ ÕßÕ¬à “ß¡’ §«“¡ ÿ ¢‡À¡◊ Õπ‡√◊Ë Õß®— °√ Ê «ß»å Ê ·∫∫‡¥‘ ¡ °≈— ∫∑√ß¡’ ªí ≠À“ §√Õ∫§√— « ∑”„Àâ æ√–Õ¿— ¬¡≥’ ∑√߇≈◊ Õ° °“√Àπ’ ªí ≠À“¥â «¬«‘ ∏’ ÕÕ°∫«™‡ ’ ¬ ∂â “¬â Õπ°≈— ∫‰ª¥Ÿ ‚§√߇√◊Ë Õßπ‘ ∑“π µà “ß Ê ¢Õ߉∑¬„πÕ¥’ µ ‰¡à ¡’ ‡≈¬∑’Ë æ√– ‡Õ°´÷Ë ß‡ªì π‡®â “™“¬®–∑√߇≈◊ Õ°‡√’ ¬π «‘ ™“¥πµ√’ ·∑π«‘ ™“°“√∑” ߧ√“¡ ·≈â «∂Ÿ °æ√–∫‘ ¥“‡π√‡∑»·≈–‰¡à ‡§¬‰¥â °≈— ∫¡“§√Õß∫â “π‡¡◊ Õ߇¥‘ ¡ ∑—È ßµÕπ®∫ æ√–‡Õ°¡’ ‰¥â ¡’ §«“¡ ÿ ¢„π‚≈°’ ¬«‘ — ¬ ·µà °≈— ∫Àπ’ ÕÕ°∫«™‡ ’ ¬ ¥â “π‡π◊È ÕÀ“ ‡π◊È ÕÀ“¢Õ߇√◊Ë Õß æ√–Õ¿— ¬ ¡≥’ µà “߉ª®“°π‘ ∑“π‡√◊Ë ÕßÕ◊Ë π Ê ¢Õß ‰∑¬ §◊ Õ Ò. ª√ÿ ß·µà ߇π◊È ÕÀ“¢÷È π¡“„À¡à ·µà ‡¥‘ ¡°“√·µà ßπ‘ ∑“π‰∑¬ ºŸâ ·µà ßπ‘ ¬¡π” ‡Õ“‡π◊È ÕÀ“ ”‡√Á ®√Ÿ ª∑’Ë §‘ ¥«à “ πÿ ° π“π ¡“®“°™“¥° «√√≥§¥’ ‚∫√“≥ π‘ ∑“π ‡°à “∑’Ë ‡≈à “µà Õ Ê °— π¡“ À√◊ Õπ‘ ∑“πæ◊È π‡¡◊ Õß ·≈â «π”¡“·µà ß„À¡à ‡ªì π ”π«π¢Õßµπ ‡Õ߇æ◊Ë ÕÕ«¥§«“¡ “¡“√∂„π°“√·µà ß §”ª√–æ— π∏å ‡√◊Ë Õß ‚§∫ÿ µ√ ≈— °…≥«ß»å ‘ ßÀ‰°√¿æ ∑’Ë ÿ π∑√¿Ÿà ·µà ß°Á ¡’ ≈— °…≥– ·∫∫π’È ·µà ‡√◊Ë Õß æ√–Õ¿— ¬¡≥’ ‰¡à „™à ‡π◊È ÕÀ“ ”‡√Á ®√Ÿ ª·∫∫π’È ‡ªì π‡π◊È ÕÀ“∑’Ë ÿ π∑√¿Ÿà ª√ÿ ß·µà ߢ÷È π„À¡à ‡æ◊Ë Õ„Àâ “¡“√∂¥÷ ߥŸ ¥ §«“¡ π„®¢ÕߺŸâ ´◊È Õ®π¬Õ¡®à “¬‡ß‘ π ‡æ◊Ë Õ¢Õ§— ¥≈Õ°‡√◊Ë Õß∑’Ë ·µà ߉ªÕà “π ‚¥¬ √⠓߇√◊Ë Õß®“°®‘ πµπ“°“√ºπ«°°— ∫‡√◊Ë Õß √“«∫“ߪ√–°“√®“°«√√≥§¥’ ‚∫√“≥ ¢Õ߉∑¬ √«¡‡¢â “°— ∫‡√◊Ë Õßµà “ß Ê ∑’Ë ‰¥â ¬‘ 𠉥â øí ß¡“º ¡°— ∫‡Àµÿ °“√≥å ”§— ≠ Ê ∑’Ë ‡°‘ ¥¢÷È π„π — ß§¡‰∑¬ ¡— ¬π—È π·≈– — ߧ¡ ‚≈° ÿ π∑√¿Ÿà §≈ÿ °‡§≈â “‡π◊È ÕÀ“µà “ß Ê ‡¢â “ ¥â «¬°— π®π‡ªì π‡π◊È Õ‡¥’ ¬« ‡√◊Ë Õß æ√–Õ¿— ¬ ¡≥’ ¡’ ‡π◊È ÕÀ“·ª≈°„À¡à ∑’Ë §πøí ߧπÕà “π ‰¡à ‡§¬‰¥â ¬‘ π¡“°à Õ𠄧√‰¥â øí ߉¥â Õà “π ®÷ ßæ“°— 𵑠¥„®‰¥â ßà “¬ Ú. ·∫à ߇π◊È ÕÀ“‡ªì πµÕπ Ê ·≈– ¡’ ≈— °…≥–‡ªì π series ∑’Ë ¡’ µ— «≈–§√ ”§— ≠™ÿ ¥‡¥’ ¬«°— π ‰¡à ‰¥â ·µà ßµà Õ‡π◊Ë Õß °— π‰ª¬◊ ¥¬“«µ—È ß·µà µâ π‡√◊Ë Õß®π®∫‡√◊Ë Õß µ“¡·∫∫π‘ ∑“π∑—Ë «‰ª„π‡«≈“π—È π ‡™à π √“¡‡°’ ¬√µ‘Ï Õÿ ≥√ÿ ∑ Õ‘ ‡Àπ“ — ߢå ∑Õß ¡‚πÀå √“ ‡ªì πµâ π Õ¬à “ß‚§∫ÿ µ√ ≈— °…≥- «ß»å ‘ ßÀ‰°√¿æ ∑’Ë ÿ π∑√¿Ÿà ·µà ß°à Õπ ‡√◊Ë Õß æ√–Õ¿— ¬¡≥’ °Á ¡’ ≈— °…≥–°“√·µà ß µà Õ‡π◊Ë Õß°— π·∫∫π‘ ∑“π¥—È ß‡¥‘ ¡ §◊ Õ‰¡à ¡’ °“√·∫à ß´Õ¬‡π◊È ÕÀ“ÕÕ°‡ªì πµÕπ Ê Õ¬à “ß‡√◊Ë Õß æ√–Õ¿— ¬¡≥’ °“√·∫à ß´Õ¬‡π◊È ÕÀ“ÕÕ°‡ªì πµÕπ ¬à Õ¬ Ê √«¡ ˆÙ µÕπ ∑”„Àâ ÿ π∑√¿Ÿà µâ Õß æ¬“¬“¡ √⠓߇√◊Ë Õß„Àâ ·µà ≈–µÕπ¡’ §«“¡ πÿ ° π“π πà “µ‘ ¥µ“¡ ‡™à π ¡’ ‡Àµÿ °“√≥å ·ª≈° Ê ‡°‘ ¥¢÷È π À√◊ Õ¡’ µ— «≈–§√·ª≈° Ê ¡’ °“√‡≈à “‡√◊Ë Õß‚¥¬µ— ¥‡Àµÿ °“√≥å °≈— ∫‰ª °≈— ∫¡“ ·≈â «·µà «à “„π¢≥–π—È π ÿ π∑√¿Ÿà µâ Õß°“√®–‡≈à “‡√◊Ë ÕߢÕßµ— «≈–§√µ— «„¥ ‡™à π µÕπ∑’Ë Ú ‡¡◊Ë Õ ÿ π∑√¿Ÿà ª≈à Õ¬µ— « ≈–§√º’ ‡ ◊È Õ ¡ÿ ∑√ÕÕ°¡“„Àâ §πøí ߧπ Õà “π‰¥â √Ÿâ ®— °°Á ¢÷È πµâ π«à “