สำนักราชบัณฑิตยสภา

«“√ “√ √“™∫— ≥±‘ µ¬ ∂“π ªï ∑’Ë Û ©∫— ∫∑’Ë Ù µ.§.-∏.§. ÚıÙ¯ 1039 ≥— ™™“ ‚ §µ‘ ¬“πÿ √— °…å °“√ª√–™— π·π«¥πµ√’ ¢Õ߉∑¬ „π∫∑‡æ≈ߢÕߥπµ√’ ‰∑¬ª√–- °Õ∫¥â «¬·π«∑”πÕß‡æ’ ¬ß∑”πÕ߇¥’ ¬« ∑”πÕߥ— ß°≈à “«π‘ ¬¡ª√–¥— ∫ª√–¥“¥â «¬ ≈Ÿ °‡≈à π·∫∫‰∑¬µ“¡«‘ ®“√≥≠“≥¢Õß ºŸâ ‡≈à π °“√ª√–¥— ∫∑”πÕß¡— °„™â ‚πâ µ ‡Õ◊È Õπ·≈–‚πâ µ –∫— ¥‡ªì πÀ≈— ° ª√–°Õ∫ °— ∫«‘ ∂’ °“√∫√√‡≈ß∑’Ë ‡√’ ¬°«à “ ∑“ß°“√ ∫√√‡≈ß∑”πÕß·π«‡¥’ ¬«‡™à ππ’È ‰¡à «à “ ®–ª√–¥— ∫‚πâ µ„Àâ «‘ ®‘ µ√‡æ’ ¬ß„¥°Á ‡√’ ¬° ‡π◊È Õ¥πµ√’ ‡™à ππ’È «à “ ¥πµ√’ ·π«‡¥’ ¬« Õ¬à “ß‰√°Á µ“¡ ∂â “¡’ ‡§√◊Ë Õߥπµ√’ ∫√√‡≈ß ¡“°°«à “ Ò ™‘È π„π¥πµ√’ ‰∑¬ ∑ÿ °·π« ®–‡≈à π∑”πÕ߇¥’ ¬«°— π·µà ·ª√∑”πÕß ‡¥’ ¬«°— ππ—È π„Àâ ‰¥â ”π«π¥πµ√’ ∑’Ë ‡À¡“– ¡°— ∫‡§√◊Ë Õߥπµ√’ ·≈–‡À¡“– ¡°— ∫ ∑“ß∑’Ë ®–µâ Õß Õ¥§≈â Õߺ ¡°≈¡°≈◊ 𠉪°— ∫«‘ ∏’ ∫√√‡≈ߢÕ߇§√◊Ë Õߥπµ√’ ™‘È πÕ◊Ë π §◊ Õ ‰¡à ·À«°·π«ÕÕ°‰ª®π √⠓߇ ’ ¬ß ∑’Ë — ∫ π´÷Ë ß‡√’ ¬°«à “‡ªì π°“√∫√√‡≈ß∑’Ë ‰¡à √Ÿâ ∑“ß ‡¡◊Ë Õ∑ÿ °·π«‡≈à π∑”πÕß·ª√ Õ¬à “ßÕ‘ √–‰ªæ√â Õ¡ Ê °— π‡™à ππ’È ∑”„Àâ ‡°‘ ¥‡π◊È Õ¥πµ√’ ∑’Ë ‡√’ ¬°«à “ ¥πµ√’ ·ª√·π« (heterophony) Õ— π‡ªì π‡π◊È Õ¥πµ√’ ∑’Ë ¡’ ‡Õ°≈— °…≥å ‡©æ“– ”À√— ∫¥πµ√’ ‰∑¬ ·≈–¥πµ√’ „π·∂∫µ–«— πÕÕ° ¥πµ√’ ·ª√·π«∑”„Àâ ‡°‘ ¥°“√ª√–™— π√–À«à “ß ·π«‡ ’ ¬ßµà “ß Ê ·µà ‡ªì π°“√ª√–™— π„π √–¥— ∫æ◊È π∞“π·≈–‡ªì π°“√ª√–™— π„π ≈— °…≥–∂â Õ¬∑’ ∂â Õ¬Õ“»— ¬ ‰¡à „™à °“√ ª–∑–°— π√–À«à “ß·π«‡ ’ ¬ß‡æ◊Ë Õ √â “ß §«“¡´— ∫´â Õπ„π‡π◊È ÕÀ“¥πµ√’ ´÷Ë ßµà “ß ®“°°“√ª–∑–·π«‡ ’ ¬ß∑’Ë æ∫„π‡π◊È Õ ¥πµ√’ À≈“°·π«¢Õߥπµ√’ µ–«— πµ° ¥πµ√’ ª√–™— π¢Õßµ–«— πµ° „π¥πµ√’ µ–«— πµ° °“√ª√–™— π„π ·ßà ¢Õß°“√∫√√‡≈ß¡’ æ— ≤π“°“√µà Õ‡π◊Ë Õß Õ— 𬓫π“π°«à “°“√ª√–™— π„π·ßà ¢Õß °“√·µà ߇æ≈ߪ√–‡¿∑¥πµ√’ À≈“°·π« °“√ª√–™— π¥πµ√’ „π·ßà ¢Õß°“√∫√√‡≈ß ‡°‘ ¥®“°Ωï ¡◊ Õ¢Õßπ— °¥πµ√’ ∑’Ë æ— ≤π“ ¢÷È πµ“¡≈”¥— ∫®π¡’ §«“¡µâ Õß°“√∑’Ë ®– ‡≈à π·π«‡¥’Ë ¬«´÷Ë ßµâ Õß„™â ‡∑§π‘ §¢—È π Ÿ ß ·µà ‡¥‘ ¡π— °¥πµ√’ „π«ß¡’ ∫∑∫“∑‰¡à ¬‘Ë ß À¬à Õπ‰ª°«à “°— π ·µà ‡¡◊Ë Õ‡«≈“ºà “π‰ª π— °¥πµ√’ °≈ÿà ¡Àπ÷Ë ß‡√‘Ë ¡¡’ Ωï ¡◊ Õ‡¥à π™— ¥ ¢÷È π ®÷ ߇°‘ ¥∫∑‡æ≈ߪ√–‡¿∑∫∑∫√√‡≈ß ª√–™— πÀ√◊ Õ§Õπ·™√å ‚µ (concerto) ¢÷È π‡ªì π§√—È ß·√°„π¬ÿ §∫“‚√° ‡√’ ¬°«à “ §Õπ·™√å ‚µ°√Õ ‚´ (concerto grosso) ‡ªì π∫∑‡æ≈ß∑’Ë ‡ªî ¥‚Õ°“ „Àâ π— °¥πµ√’ °≈ÿà ¡∑’Ë ‡°à ß°«à “‰¥â ¡’ ∫∑∫“∑ ‡Àπ◊ Õ°«à “π— °¥πµ√’ Õ◊Ë π„π«ß π— ∫‡ªì π §Õπ·™√å ‚µª√–‡¿∑·√°∑’Ë ‡°‘ ¥¢÷È π„π ª√–«— µ‘ »“ µ√å ¥πµ√’ µ–«— πµ° §Õπ·™√å ‚µ°√Õ ‚´ª√–°Õ∫¥â «¬ °≈ÿà ¡π— °¥πµ√’ ‡¥’Ë ¬«‡≈à πª√–™— π°— ∫«ß ¥πµ√’ ∑—È ß«ß °≈ÿà ¡π— °¥πµ√’ ‡¥’Ë ¬«Õ“® ª√–°Õ∫¥â «¬π— °¥πµ√’ Ωï ¡◊ Õ¥’ Ú-ı §π ‡≈à π ≈— ∫°— π‰ª¡“°— ∫«ß¥πµ√’ °≈ÿà ¡‡¥’Ë ¬«‡§√◊Ë Õߥπµ√’ ‡ªì π°≈ÿà ¡‡≈Á ° ‡√’ ¬°«à “ §Õπ·™√å µ‘ ‚π (concertino) ‡≈à π™à «ß‡¥’Ë ¬« (solo) à «π«ß¥πµ√’ ∑—È ß «ß‡ªì π°≈ÿà ¡„À≠à ‡√’ ¬°«à “ °“√‡≈à π‡µÁ ¡«ß (ripieno) ‡≈à π™à «ß√— ∫‡µÁ ¡«ß (tutti) „π ™à «ß√— ∫∑—È ß«ß°≈ÿà ¡‡¥’Ë ¬«´÷Ë ß‡ªì π°≈ÿà ¡‡≈Á ° Õ“®‡≈à π‰ªæ√â Õ¡ Ê °— π°Á ‰¥â ·µà „π™à «ß ‡¥’Ë ¬«°≈ÿà ¡„À≠à ®–‰¡à ‡≈à πÀ√◊ Õ‡≈à π‡©æ“– ·π«ª√–°Õ∫∑’Ë ¡’ ∫∑∫“∑‰¡à ¡“°π— ° ≈— °…≥–æ‘ ‡»… ”À√— ∫¥πµ√’ „π¬ÿ §∫“- ‚√° ´÷Ë ßÀ¡“¬√«¡∂÷ ߧÕπ·™√å ‚µ°√Õ ‚´¥â «¬ °Á §◊ Õ °“√¡’ ·π«‡∫ µà Õ‡π◊Ë Õß (basso continuo) ‡ªì πæ◊È π´÷Ë ß∫√√‡≈ß ‚¥¬‡§√◊Ë Õߥπµ√’ ª√–‡¿∑§’ ¬å ∫Õ√å ¥·≈– ‡§√◊Ë Õß “¬‡ ’ ¬ßµË ” §Õπ·™√å ‚µ°≈ÿà ¡ ‡¥’Ë ¬«∫∑ ”§— ≠„π¬ÿ §∫“‚√° ‡™à π ∫∑ ‡æ≈ß Brandenburg Concerto ˆ ∫∑ ¢Õß∫“§ πÕ°®“°π’È ¬— ß¡’ π— °·µà ߇æ≈ß Õ’ °À≈“¬§π∑’Ë ·µà ߧÕπ·™√å ‚µ°≈ÿà ¡ ‡¥’Ë ¬« ‡™à π Õ–‡≈´“π‚¥√ µ√“‡¥≈≈“ (Alessandro Stradella, ª√–¡“≥ §.». ÒˆÙÛ-Òˆ¯Ú) ·≈– Õ“√å §— π‡®‚≈ §Õ‡√≈≈’ (Arcangelo Corelli, §.». ÒˆıÛ-Ò˜ÒÛ) Õ¬à “ß‰√°Á µ“¡ ∫∑‡æ≈ß ∫“ß∫∑∑’Ë §Õ‡√≈≈’ ‡√’ ¬°«à “ §Õπ·™√å ‚µ ·∑∫‰¡à ¡’ ·π«‡¥’Ë ¬«∑’Ë „™â ‡∑§π‘ §¢—È π Ÿ ß ·µà ‡ªì π°“√ ≈— ∫°“√‡≈à π√–À«à “ß°≈ÿà ¡ Ú °≈ÿà ¡ ∑”„Àâ ‰¥â ¬‘ π¡«≈‡ ’ ¬ß∑’Ë µà “ß°— π ‡∑à “π—È π ¥— ߪ√“°Ø„π≈”¥— ∫º≈ß“π∑’Ë ˆ ∫“§·µà ߧÕπ·™√å ‚µÀ≈“¬∫∑ ”À√— ∫Œ“√å ª´‘ §Õ√å ¥´÷Ë ß‡ªì π‡§√◊Ë Õߥπµ√’ ª√–‡¿∑§’ ¬å ∫Õ√å ¥ §Õπ·™√å ‚µ™ÿ ¥π’È ‡ªì π ∫∑‡√’ ¬∫‡√’ ¬ß„À¡à ®“°∫∑‡æ≈ß∑’Ë ¡’ Õ¬Ÿà ·≈â « µ— «Õ¬à “߇™à π §Õπ·™√å ‚µ ”À√— ∫ Œ“√å ª´‘ §Õ√å ¥ Ù À≈— ß„π°ÿ ≠·®‡ ’ ¬ß A ‰¡‡πÕ√å ≈”¥— ∫º≈ß“π∑’Ë Òˆı ‡ªì π º≈ß“π‡√’ ¬∫‡√’ ¬ß®“°∫∑‡æ≈ß Lûestra armonico ≈”¥— ∫º≈ß“π∑’Ë Û À¡“¬‡≈¢ Ò ”À√— ∫‰«‚Õ≈‘ π Ù §— π„π°ÿ ≠·®‡ ’ ¬ß B ‰¡‡πÕ√å ´÷Ë ßÕ— π‚µπ‘ ‚Õ «‘ «— ≈¥’ (Antonio Vivaldi, §.». Òˆ˜¯-Ò˜ÙÒ) ·µà ߉«â ªí ®®ÿ ∫— ππ‘ ¬¡„™â ‡ªï ¬‚π∫√√‡≈ß·∑π Œ“√å ª´‘ §Õ√å ¥„π°“√· ¥ß§Õπ‡ ‘ √å µ