สำนักราชบัณฑิตยสภา

The Journal of the Royal Institute of Thailand Vol. 31 No. 1 Jan.-Mar. 2006 Õ— πµ√“¬®“°°“√°à Õ √â “ßÕ“§“√¢π“¥„À≠à ¥“«‡ “√å (Saturn) 190 ¥“«‡ “√å (Saturn)* π‘ æπ∏å ∑√“¬‡æ™√ √“™∫— ≥±‘ µ ”π— °«‘ ∑¬“»“ µ√å √“™∫— ≥±‘ µ¬ ∂“π ∫∑§— ¥¬à Õ ¥“«‡ “√å ‡ªì 𥓫‡§√“–Àå ∑’Ë «¬ß“¡∑’Ë ÿ ¥‡æ√“–¡’ «ß·À«π≈â Õ¡√Õ∫´÷Ë ß‡ÀÁ π‰¥â „π°≈â Õß‚∑√∑√√»πå ‡ªì π «ß·À«π A, B, C «ß A ‡ªì π«ßπÕ° «ß B ‡ªì π«ß°≈“ß ·≈–«ß C ‡ªì π«ß„π «ß∑’Ë «à “ß∑’Ë ÿ ¥ §◊ Õ «ß B √–À«à “ß «ß A °— ∫«ß B ‡ªì π™à Õß¡◊ ¥ ‡√’ ¬°«à “ ™à Õß·§ ‘ π’ µà Õ¡“π— °¥“√“»“ µ√å ‰¥â §â πæ∫«ß·À«π‡æ‘Ë ¡¢÷È πÕ’ ° Ù «ß √«¡‡ªì π ˜ «ß «ß∑’Ë æ∫„À¡à §◊ Õ «ß D Õ¬Ÿà ¿“¬„π«ß C «ß F Õ¬Ÿà ∂— ¥®“°«ß A ‡≈¬ÕÕ°‰ª‡ªì π«ß G ·≈–πÕ° ÿ ¥§◊ Õ«ß E ·µà ¿“æ∂à “¬®“°¬“πÕ«°“»„π√–¬–„°≈â ∑”„Àâ ‡ªì π∑’Ë ª√–®— °…å «à “ ¥“«‡ “√å ¡’ «ß·À«π‡≈Á °Ê ´â Õπ°— π Õ¬Ÿà ‡ªì πÀ¡◊Ë π‡ªì π· π«ß «ß·À«π«ß ”§— ≠‚¥¬‡©æ“–«ß A, B, C Õ¬Ÿà ¿“¬„π√–¬–‚√™ (Roche) ¢Õߥ“«‡ “√å «— µ∂ÿ ¢Õß«ß·À«π®÷ ߇ªì π°â Õπ‚µ¡“°‰¡à ‰¥â ‡æ√“–∂Ÿ °·√ßπÈ ”¢÷È π-πÈ ”≈ß®“°¥“«‡ “√å ¥÷ ß„Àâ ·µ°‡ªì π™‘È π‡≈Á °™‘È ππâ Õ¬ ∫√‘ «“√¢π“¥‡≈Á ° Ú ¥«ß∑”Àπâ “∑’Ë §«∫§ÿ ¡«ß·À«π F „Àâ ∫‘ ¥‡ªì π‡°≈’ ¬« ·≈–∫√‘ «“√À≈“¬¥«ß∑’Ë ¡’ §“∫æâ Õß (resonance) °— ∫«— µ∂ÿ „π«ß·À«π∑”„Àâ ‡°‘ ¥™à Õß«à “ß„π∫√‘ ‡«≥π—È π «— µ∂ÿ „π«ß·À«π¡’ ¢π“¥‡≈Á °µ—È ß·µà √–¥— ∫ ‰¡‚§√‡¡µ√‰ª∂÷ ß°â Õπ‚µ‡∑à “∫â “π ‡§≈◊Ë Õπ√Õ∫¥“«‡ “√å µ“¡°Æ‡§ª‡≈Õ√å ·≈–‡ªì ππÈ ”·¢Á ß °ª√°®÷ ß –∑â Õπ· ß ‰¥â ¥’ «ß·À«π‡ªì πª√“°Ø°“√≥å ∑’Ë ¡’ Õ“¬ÿ πâ Õ¬‡¡◊Ë Õ‡∑’ ¬∫°— ∫Õ“¬ÿ ¢Õߥ“«‡ “√å «ß·À«π∫“ß¡“°‡¡◊Ë Õ‡∑’ ¬∫°— ∫ §«“¡°«â “ߢÕß¡— π „π æ.». ÚıÙ¯ ¥“«‡ “√å Õ¬Ÿà „π°≈ÿà ¡¥“«§π§Ÿà ‚¥¬Õ¬Ÿà „°≈â ¥“«§“ ‡µÕ√å ·≈–æÕ≈≈— °´å ´÷Ë ß «à “ß∑’Ë ÿ ¥ „π°≈ÿà ¡ ·≈–„π æ.». ÚıÙ˘ (§.». ÚÚˆ) ®–‡§≈◊Ë Õπ∑’Ë ‡¢â “ Ÿà °≈ÿà ¡¥“«ªŸ µ“¡‡ â π∑“ß∑’Ë Õ¬Ÿà „°≈â Ê ÿ √‘ ¬«‘ ∂’ «— π‡«≈“∑’Ë ¥“«‡ “√å Õ¬Ÿà „πµ”·Àπà ßµ√ߢ⠓¡∂÷ ß æ.». Úıı¯ (§.». ÚÒı) §” ”§— ≠ : ¥“«‡ “√å , «ß·À«π¥“«‡ “√å , µ”·Àπà ßµ√ߢ⠓¡ * ∫√√¬“¬„π∑’Ë ª√–™ÿ ¡ ”π— °«‘ ∑¬“»“ µ√å ‡¡◊Ë Õ«— πæÿ ∏∑’Ë Ú˜ ‡¡…“¬π æ.». ÚıÙ¯