สำนักราชบัณฑิตยสภา

The Journal of the Royal Institute of Thailand Vol. 31 No. 1 Jan.-Mar. 2006 °“√ªØ‘ √Ÿ ª°“√‡√’ ¬π√Ÿâ ∑—È ß‚√߇√’ ¬π : ªí ®®— ¬‡Õ◊È Õµà Õ§«“¡ ”‡√Á ® ·≈–¢â Õ‡ πÕ·π– 148 °“√«‘ ®— ¬ ·≈–°“√∫√‘ °“√ — ߧ¡¢Õß §≥“®“√¬å °“√π”π‘ ‘ µπ— °»÷ °…“ §√Ÿ ‡¢â “‰ª√à «¡‡√’ ¬π√Ÿâ ·≈–™à «¬‡À≈◊ Õ §√Ÿ -π— °‡√’ ¬π ·≈–ºŸâ ∫√‘ À“√ ®–‡ªì π ª√– ∫°“√≥å ∑’Ë ¡’ §ÿ ≥§à “¡“° °“√ ‡√’ ¬π√Ÿâ ®“° ¿“æ®√‘ ß·≈–‰¥â √— ∫ª√–- ∫°“√≥å µ√ß ®–™à «¬„Àâ ∑—È ß§≥“®“√¬å ·≈–π‘ ‘ µπ— °»÷ °…“ ‡°‘ ¥°“√‡√’ ¬π√Ÿâ ∑’Ë ≈÷ °´÷È ß¡“°°«à “°“√‡√’ ¬π√Ÿâ ·µà ‡æ’ ¬ß ∑ƒ…Æ’ À√◊ Õ°“√ªØ‘ ∫— µ‘ „π™—È π‡√’ ¬π ª√– ∫°“√≥å ®“°°“√ªØ‘ ∫— µ‘ ®√‘ ß∑’Ë §≥“®“√¬å ‰¥â √— ∫®–¬â Õπ°≈— ∫‰ª Ÿà °“√ Õπ„π√–¥— ∫Õÿ ¥¡»÷ °…“∑’Ë ¡’ §ÿ ≥¿“æ ·≈–ª√– ‘ ∑∏‘ ¿“æ¡“°¢÷È π °“√√à «¡ ¡◊ Õ°— π‚¥¬∑’Ë ∑ÿ °ΩÉ “¬µà “ß°Á ‰¥â √— ∫ ª√–‚¬™πå ‰ª¥â «¬°— 𠇪ì π«‘ ∂’ ∑“ß∑’Ë πà “®–™à «¬·°â ªí ≠À“‰¥â ¥’ À“°‚√߇√’ ¬πÀ√◊ Õ ∂“π »÷ °…“∑’Ë ®— ¥°“√»÷ °…“¢—È πæ◊È π∞“π∑—Ë « ª√–‡∑»®”π«πª√–¡“≥ Ù, ·Àà ß ¡’ π— °«‘ ™“°“√À¡ÿ π‡«’ ¬π‡¢â “‰ª ™à «¬Õ¬à “ßµà Õ‡π◊Ë Õß·≈–‡æ’ ¬ßæÕ ‚√ß ‡√’ ¬π®–‰¥â √— ∫°“√°√–µÿâ π·≈–æ— ≤π“ Õ¬à “ß‡ÀÁ π‰¥â ™— ¥ ·≈–§«“¡À«— ß∑’Ë ®– ‡ÀÁ π°“√ªØ‘ √Ÿ ª°“√‡√’ ¬π√Ÿâ ‡°‘ ¥¢÷È π ¡ µ“¡‡®µπ“√¡≥å ¢Õßæ√–√“™∫— ≠≠— µ‘ °“√»÷ °…“·Àà ß™“µ‘ °Á ®–°≈“¬‡ªì 𠧫“¡®√‘ ߉¥â ¥— ßπ—È π ®÷ ߇ªì π‡√◊Ë Õß∑’Ë §ÿâ ¡§à “Õ¬à “ß¬‘Ë ß∑’Ë Àπà «¬ß“π∑’Ë ‡°’Ë ¬«¢â Õß ∑ÿ °ΩÉ “¬ §«√√à «¡¡◊ Õ°— 𥔇π‘ π°“√ Õ¬à “ß®√‘ ß®— ß Ù. ªí ®®— ¬¥â “π§√Ÿ : ¢â Õ§â πæ∫ ·≈–¢â Õ‡ πÕ·π– º≈°“√«‘ ®— ¬æ∫«à “ ªí ®®— ¬∑’Ë “¡“√∂™à «¬„Àâ §√Ÿ ‡°‘ ¥°“√ª√— ∫‡ª≈’Ë ¬π °√–∫«π∑— »πå (paradigm) ·≈–惵‘ - °√√¡‡°’Ë ¬«°— ∫°“√‡√’ ¬π√Ÿâ ·≈–°“√ Õπ ´÷Ë ß®–™à «¬„Àâ °“√ªØ‘ √Ÿ ª°“√‡√’ ¬π√Ÿâ ª√– ∫§«“¡ ”‡√Á ® ∑’Ë ”§— ≠¡’ ¥— ßπ’È Ù.Ò ·√ß∫— π¥“≈„®·≈– ·√ß®Ÿ ß„® §√Ÿ µâ Õß°“√·√ß∫— π¥“≈„® „π°“√ªØ‘ ∫— µ‘ ß“π °“√™à «¬„Àâ §√Ÿ ‡°‘ ¥ §«“¡µ√–Àπ— °‡ÀÁ π§ÿ ≥§à “À√◊ Õ§«“¡ ®”‡ªì π∑’Ë ®–µâ Õߪ√— ∫‡ª≈’Ë ¬π °“√‰¥â ‡ÀÁ πµ— «·∫∫∑’Ë ¥’ Ê °“√ª≈ÿ °®‘ µ ”π÷ ° „π°“√ªØ‘ ∫— µ‘ ß“π ≈â «π‡ªì π·√ß∫— π- ¥“≈„®∑’Ë ™à «¬„Àâ §√Ÿ ‡°‘ ¥§«“¡¡“π– 欓¬“¡„π°“√ªØ‘ ∫— µ‘ ß“π ·≈–‡¡◊Ë Õ ‡°‘ ¥·√ß∫— π¥“≈„®·≈â « ªí ®®— ¬∑’Ë µ“¡¡“ °Á §◊ Õ ·√ß®Ÿ ß„® ´÷Ë ß®–™à «¬„Àâ §√Ÿ ªØ‘ ∫— µ‘ ß“πµ“¡‡ªÑ “À¡“¬„Àâ ª√– ∫º≈ ”‡√Á ® ‡™à π ¢«— ≠°”≈— ß„®®“°ºŸâ ∫√‘ À“√ ªí ®®— ¬ ‡°◊È ÕÀπÿ π„π°“√ªØ‘ ∫— µ‘ ß“π °“√‰¥â √— ∫ §”ª√÷ °…“·π–𔵓¡∑’Ë µâ Õß°“√ °“√ ‰¥â √— ∫°“√π‘ ‡∑» °“√‰¥â √— ∫°“√‡ √‘ ¡ ·√ß·≈–√“ß«— ≈µ“¡§«“¡‡À¡“– ¡ Ù.Ú §«“¡°√–®à “ß∑“ß «‘ ™“°“√ ‘Ë ß ”§— ≠¡“°∑’Ë ÿ ¥„π°“√ ªØ‘ ∫— µ‘ ß“π¢Õߧ√Ÿ °Á §◊ Õ §«“¡‡¢â “„® „π‡√◊Ë Õß∑’Ë ∑” ´÷Ë ß„π°√–∫«π°“√¢Õß °“√æ— ≤π“°“√‡√’ ¬π°“√ Õπ§√Ÿ ¡— ° æ∫ªí ≠À“°“√¢“¥§«“¡‡¢â “„® ¢“¥ §«“¡°√–®à “ß„π‡√◊Ë Õß∑’Ë ∑” ‡™à π °“√ «‘ ‡§√“–Àå À≈— ° Ÿ µ√ °“√∫Ÿ √≥“°“√ ‡π◊È ÕÀ“ “√– °“√ Õπ·∫∫∫Ÿ √≥“°“√ °“√®— ¥°“√‡√’ ¬π√Ÿâ ¥â «¬«‘ ∏’ °“√µà “ß Ê °“√«— ¥·≈–ª√–‡¡‘ πº≈ œ≈œ À“° §√Ÿ ‰¡à ‰¥â √— ∫§«“¡™à «¬‡À≈◊ Õ„π‡√◊Ë Õßπ’È °“√æ— ≤π“°Á ®–‰¡à °â “«Àπâ “‡∑à “∑’Ë §«√ ®÷ ߇ªì 𧫓¡®”‡ªì π∑’Ë §√Ÿ µâ Õ߉¥â √— ∫ ª√– ∫°“√≥å ·≈–°“√‡√’ ¬π√Ÿâ „π‡√◊Ë Õß µà “ß Ê Õ¬à “ß‡æ’ ¬ßæÕ Ù.Û ° “ √ · ≈ ° ‡ ª≈’Ë ¬π ‡ √’ ¬π√Ÿâ °“√∑’Ë §√Ÿ ¡’ ‚Õ°“ ‰¥â ·≈° ‡ª≈’Ë ¬π‡√’ ¬π√Ÿâ √–À«à “ߧ√Ÿ ¥â «¬°— π„π ‚√߇√’ ¬π ·≈–√–À«à “ß‚√߇√’ ¬π„𠇧√◊ Õ¢à “¬ π— ∫‡ªì π¬ÿ ∑∏«‘ ∏’ ∑’Ë à ߺ≈ µà Õ°“√‡√’ ¬π√Ÿâ ·≈–°“√æ— ≤π“ß“π¢Õß §√Ÿ ‡ªì πÕ¬à “ß¡“° °“√¡’ ‚Õ°“ ‰¥â ·≈°‡ª≈’Ë ¬π‡√’ ¬π√Ÿâ ®“°°— π·≈–°— π “¡“√∂™à «¬„Àâ §√Ÿ ‡°‘ ¥·√ß∫— π¥“≈„® ·≈–·√ß®Ÿ ß„®„π°“√ªØ‘ ∫— µ‘ ß“π ·≈– ‡°‘ ¥°“√‡√’ ¬π√Ÿâ ‡æ‘Ë ¡¢÷È π‡√◊Ë Õ¬ Ê ‡π◊Ë Õß ®“°°“√‡√’ ¬π√Ÿâ ‡ªì π°√–∫«π°“√∑’Ë µà Õ‡π◊Ë Õß πÕ°®“°π—È π ¬— ß™à «¬„Àâ §√Ÿ ‰¥â ‡√’ ¬π√Ÿâ ·≈– √â “ß«— ≤π∏√√¡°“√ ‡√’ ¬π√Ÿâ „À¡à Ê ¢÷È π‰¥â „π¥â “πªí ≠À“∑’Ë ‡°’Ë ¬«¢â Õß°— ∫§√Ÿ ·≈–‡ªì πÕÿ ª √√§µà Õ°“√ªØ‘ √Ÿ ª°“√ ‡√’ ¬π√Ÿâ „Àâ ª√– ∫§«“¡ ”‡√Á ®π—È π ¡’ À≈“¬ª√–°“√ ‰¥â ·°à (Ò) ¥â “π¿“√–ß“π§√Ÿ ®“° °“√¥”‡π‘ πß“πæ∫«à “ §√Ÿ ¡’ ¿“√–ß“π ¡“°∑—È ß¿“√–ß“πª√°µ‘ ·≈–¿“√–ß“π æ‘ ‡»… πÕ°®“°¿“√–ß“π Õπ´÷Ë ß¡’ ®”π«π¡“°Õ¬Ÿà ·≈â « §√Ÿ ¬— ß¡’ ¿“√–ß“π Õ◊Ë π Ê Õ’ ° ‡™à π ß“π∏ÿ √°“√ ß“π¥â “π °“√‡ß‘ π °‘ ®°√√¡π— °‡√’ ¬π ß“πµ“¡ ‡∑»°“≈«— 𠔧— ≠ ß“πµ“¡ª√–‡æ≥’ «— ≤π∏√√¡∑â Õß∂‘Ë π œ≈œ ·≈–¬— ß¡’ ¿“√–ß“πæ‘ ‡»…´÷Ë ßÀ≈—Ë ß‰À≈‡¢â “¡“ ‰¡à ¢“¥ “¬ ß“π‡À≈à “π’È ·¡â ®–æŸ ¥‰¥â «à “‡ªì πß“π∑’Ë ‡°’Ë ¬«¢â Õß°— ∫°“√‡√’ ¬π√Ÿâ ·≈–°“√®— ¥°“√»÷ °…“‡ªì π à «π„À≠à ·µà ≈— °…≥–¢Õßß“π∑’Ë ‡¢â “¡“¡— °‡ªì π