สำนักราชบัณฑิตยสภา

The Journal of the Royal Institute of Thailand Vol. 31 No. 2 Apr.-Jun. 2006 æ√–∫“∑ ¡‡¥Á ®æ√–‡®â “Õ¬Ÿà À— «¿Ÿ ¡‘ æ≈Õ¥ÿ ≈¬‡¥™°— ∫§«“¡ ‡§√◊ Õ¢à “¬∑“ß — ߧ¡ 364 ¢à “¬§«√‰¥â ¡’ °“√§”π÷ ß∂÷ ß°“√ “π µà Õ√–∫∫‚√߇√’ ¬π„πæ◊È π∑’Ë µà “ß Ê Õ¬à “ß∑—Ë «∂÷ ß ´÷Ë ß®–¡’ º≈∑”„Àâ ‡¥Á °‰¥â √— ∫§«“¡ª≈Õ¥¿— ¬·≈–°“√æ‘ ∑— °…å ∑“ß — ߧ¡¥â «¬ √–∫∫°“√»÷ °…“ „πªí ®®ÿ ∫— π ∑”„Àâ ‡¥Á °„™â ‡«≈“ à «π„À≠à Õ¬Ÿà °— ∫‚√ß ‡√’ ¬πÀ√◊ Õ ∂“∫— π°“√»÷ °…“ — ߧ¡ ¢Õ߇¥Á °®÷ ßÕ¬Ÿà °— ∫‡æ◊Ë Õπ·≈–§√Ÿ ∑’Ë §Õ¬ „Àâ °“√Õ∫√¡ —Ë ß Õπ ‡¡◊Ë Õ‡¥Á °‡¥‘ π ∑“ßÕÕ°®“°∫â “π Ÿà ‚√߇√’ ¬π‡∑à “°— ∫ ™à Õß«à “ß∑’Ë Àà “ßÕÕ°®“°§√Õ∫§√— « ‘Ë ß∑’Ë ‡¥Á °‰¥â √— ∫À√◊ Õ‡√’ ¬π√Ÿâ ®”π«π ¡“°®÷ ߉¡à ‰¥â ¡“®“°æà Õ·¡à ºŸâ ª°§√Õß ·µà ¡“®“°‡æ◊Ë ÕπΩŸ ß §√Ÿ ‘Ë ß·«¥≈â Õ¡ √“¬∑“ß√–À«à “ß∫â “π°— ∫‚√߇√’ ¬π ¥— ß π—È π ‚√߇√’ ¬πÀ√◊ Õ ∂“∫— π°“√»÷ °…“ ®÷ ß¡’ ¿“√–√— ∫º‘ ¥™Õ∫„π°“√¥Ÿ ·≈ ª°ªÑ Õß ‡ ¥Á °¢≥–∑’Ë ‡ ¥‘ π∑“ ß¡“ Ÿà ‚√߇√’ ¬π¥â «¬ ‚√߇√’ ¬π®÷ ß¡’ ∫∑∫“∑ „π°“√ √⠓߇°√“–ªÑ Õß°— π‡¥Á °®“° °“√µ°‡ªì π‡À¬◊Ë Õ¢Õß°“√°√–∑”º‘ ¥ ‚¥¬ºà “π°“√ —Ë ß Õπ„Àâ ‡∑à “∑— π¿— ¬ ®“° — ߧ¡√Õ∫¢â “ß °“√ √⠓ߧ«“¡ ª≈Õ¥¿— ¬·°à µ— «‡Õß °“√‡º™‘ ≠°— ∫ ªí ≠À“·≈–°“√·°â ‰¢‡¡◊Ë Õµâ Õßµ°Õ¬Ÿà „πªí ≠À“µà “ß Ê πÕ°®“°π—È π ‚√ß ‡√’ ¬π§«√∑”Àπâ “∑’Ë „π°“√‡ΩÑ “√–«— ß ªí ≠À“ Õ¥ à Õߧÿâ ¡§√Õ߇¥Á °®“° °“√°√–∑”Õ— π‰¡à æ÷ ߪ√– ß§å ¿“«– ‡ ’Ë ¬ßµà Õ°“√µ°‡ªì π‡À¬◊Ë Õ¢Õß°“√ °√–∑”º‘ ¥ ‚¥¬°“√„Àâ ‡¥Á °‡¢â “¡“¡’ à «π√à «¡ ‚¥¬π— ¬π’È ‚√߇√’ ¬πÀ√◊ Õ ∂“∫— π°“√»÷ °…“®÷ ß∑”Àπâ “∑’Ë ‡ªì 𠂧√ß¢à “¬§ÿâ ¡§√Õß∑“ß — ߧ¡∑’Ë ”§— ≠ Õß§å °√™ÿ ¡™π ‡™à π Õß§å °√ ª°§√Õß à «π∑â Õß∂‘Ë π ºŸâ π”™ÿ ¡™π À√◊ ÕºŸâ π”∑â Õß∂‘Ë π “¡“√∂‡¢â “¡“¡’ ∫∑∫“∑„π°“√æ— ≤𓇧√◊ Õ¢à “¬∑“ß — ߧ¡ µ≈Õ¥®π°“√ Õ¥ à Õ߇ΩÑ “√–«— ß ªí ≠À“„π™ÿ ¡™π ‚¥¬ª√— ∫∑— »π§µ‘ «à “ °“√≈–‡¡‘ ¥ ‘ ∑∏‘ À√◊ Õ°“√°√–∑”µà Õ ‡¥Á °‡ªì πªí ≠À“§√Õ∫§√— «À√◊ Õªí ≠À“ √–¥— ∫ªí ®‡®°¡“ Ÿà °“√µ√–Àπ— °«à “‡ªì π ªí ≠À“ — ߧ¡ à «π√«¡∑’Ë µâ Õß√à «¡¡◊ Õ °— πªÑ Õß°— π·°â ‰¢ πÕ°®“°π—È π „π°√≥’ ∑’Ë ‡¥Á °„π™ÿ ¡™π∂Ÿ °°√–∑”À√◊ Õµ°‡ªì π ‡À¬◊Ë Õ¢Õß°“√°√–∑”º‘ ¥ ™ÿ ¡™πÕ“® ‡¢â “‰ª¡’ ∫∑∫“∑‡ªì 𪓰‡ªì π‡ ’ ¬ß (advocator) ‡√’ ¬°√â Õߧ«“¡‡ªì π∏√√¡ °“√§ÿâ ¡§√Õß∑“ß°ÆÀ¡“¬·≈– ‘ ∑∏‘ ∑’Ë ª√–™“™π·≈–‡¥Á °æ÷ ߉¥â √— ∫°“√ ª°ªÑ Õߧÿâ ¡§√Õß „π à «π¢ÕßÕß§å °√ à «π∑â Õß∂‘Ë π “¡“√∂¡’ ∫∑∫“∑„π°“√ º≈— °¥— πÀ√◊ Õ™’È π”‡™‘ ßπ‚¬∫“¬ (social broker) √–¥— ∫∑â Õß∂‘Ë π ∫∑∫“∑„π °“√ √â “ß°≈‰°‡™‘ ß«— ≤π∏√√¡„π°“√ ª°ªÑ Õ߇¥Á ° Õ“∑‘ °“√√≥√ß§å ¥â “π §à “π‘ ¬¡ πÕ°®“°π’È °“√∂à “¬‚Õπ ∫∑∫“∑¿“√°‘ ®®“°¿“§√— ∞‰ª Ÿà Õß§å °√ª°§√Õß à «π∑â Õß∂‘Ë π¡’ à «π ”§— ≠ „ Àâ Õ ß §å °√ª°§√ Õ ß à «π∑â Õ ß∂‘Ë π ªí ®®ÿ ∫— π¡’ Õ”π“®Àπâ “∑’Ë ·≈–∫∑∫“∑ ∑’Ë ™— ¥‡®π„π‡™‘ ßπ‚¬∫“¬°“√æ— ≤π“ ∑â Õß∂‘Ë π °“√∫√‘ À“√ß∫ª√–¡“≥·≈– °“√®— ¥°“√‚§√ß°“√µà “ß Ê ´÷Ë ßÕß§å °√ ª°§√Õß à «π∑â Õß∂‘Ë π§«√‡ªî ¥‚Õ°“ „Àâ °≈ÿà ¡æ≈— ß™ÿ ¡™π∑’Ë ¡’ ·µà ‡¥‘ ¡‡¢â “ ¡“¡’ à «π√à «¡¡“°∑’Ë ÿ ¥ ∂“∫— π∑“ß»“ π“ √–∫∫§«“¡‡™◊Ë Õ·≈–§à “π‘ ¬¡æ◊È π ∞“πÕ¬Ÿà ¿“¬„µâ ∂“∫— π∑“ß»“ π“ ´÷Ë ß∂◊ Õ‡ªì π∑√— 欓°√™ÿ ¡™π∑’Ë ¡’ §«“¡ ”§— ≠Õ¬à “ß¡“° „πÕ¥’ µ ∂“∫— π»“ π“ ‡™à π «— ¥ ‡ªì π ∂“πÕ∫√¡∫à ¡‡æ“–·≈–¢— ¥‡°≈“ §«“¡§‘ ¥·°à ¡“™‘ ° — ߧ¡ ·≈–°“√ ¡’ ∫∑∫“∑π”„π¥â “π°“√æ— ≤π“ — ߧ¡ À≈“¬¥â “π ·µà ªí ®®ÿ ∫— π∫∑∫“∑¢Õß ∂“∫— π∑“ß»“ π“‰¥â ‡ª≈’Ë ¬π·ª≈ß ‰ªÕ— π‡π◊Ë Õß®“° ¿“懻√…∞°‘ ® — ߧ¡∑’Ë ‡ª≈’Ë ¬π·ª≈߉ª∑”„Àâ «— ¥·≈– ∂“∫— π»“ π“¡’ §«“¡Àà “ß‡À‘ π°— ∫ ™ÿ ¡™π °“√æ— ≤π“√–∫∫‡§√◊ Õ¢à “¬∑“ß — ߧ¡§«√¡’ §«“¡‡™◊Ë Õ¡‚¬ß°— ∫∞“𧑠¥ ·≈–§«“¡‡™◊Ë Õ∑“ß»“ π“‚¥¬Õâ “ßÕ‘ ß ∂÷ ß√–∫∫»“ π“¢Õß·µà ≈–™ÿ ¡™π·≈– „™â — 𵑠«‘ ∏’ „π°“√æ— ≤π“√–∫∫‡§√◊ Õ ¢à “¬ ∂“∫— π∑“߇»√…∞°‘ ®·≈– °“√‡¡◊ Õß ∂“∫— π∑“ ß ‡ »√…∞°‘ ® ‡ ªì π ∂“∫— π∑“ß — ߧ¡∑’Ë ¡’ à «π„π°“√ æ— ≤𓇧√◊ Õ¢à “¬∑“ß — ߧ¡‚¥¬¡’ √“°∞“πÕ¬Ÿà ∑’Ë °“√∑”ß“π ∑—È ßπ’È °“√ æ— ≤𓇧√◊ Õ¢à “¬∑“ß — ߧ¡°— ∫°“√ ∑”ß“πÕ“®¡’ π‚¬∫“¬„π°“√™à «¬„Àâ ∫ÿ §≈“°√‰¥â ¡’ ‚Õ°“ ‡√’ ¬π√Ÿâ ·≈–√à «¡