สำนักราชบัณฑิตยสภา

The Journal of the Royal Institute of Thailand Vol. 31 No. 2 Apr.-Jun. 2006 æÿ ∑∏∑“ ¿‘ °¢ÿ æÿ ∑∏»“ π“π‘ °“¬‡∂√«“∑ ·≈–°“√ªØ‘ √Ÿ ª¢Õßπ— °π« ¡— ¬π‘ ¬¡„πª√–‡∑»‰∑¬ (µà Õ) 344 Û ‡Õ° “√∑’Ë ‡æ‘Ë ßÕâ “ß∂÷ ß Àπâ “ ÒˆÛ, ÒˆÙ. Ù Sunthorn Na-Rangsi. The Buddhist Concept of Karma and Rebirth. Bangkok : Mahamakut Rajavidyalaya Press, 1976, 83. ı ‡Õ° “√∑’Ë ‡æ‘Ë ßÕâ “ß∂÷ ß Àπâ “ ¯Ú, ¯Û ¡’ ∫ÿ µ√ °“√‰¥â ‰ª «√√§å ·≈–Õ¡µ- ¿“«–)é Û æÿ ∑∏»“ π“π‘ °“¬‡∂√«“∑ „πª√–‡∑»‰∑¬°Á ‡πâ πÕ¬à “ß™— ¥‡®π ‡√◊Ë Õß — ¡¡“ªØ‘ ∫— µ‘ ·≈–¡’ ª√–«— µ‘ «à “ ‡πâ π‡√◊Ë Õß∑ƒ…Æ’ ¢Õß°√√¡§≈â “¬°— ∫ „π»“ π“Œ‘ π¥Ÿ ´÷Ë ß°Á ∑”„Àâ ‡°‘ ¥·π« ªØ‘ ∫— µ‘ ∑’Ë Õ¥√— ∫°— π §◊ Õ‡¡◊Ë Õ ç∑”¥’ é ·≈â «°Á ¬à Õ¡√— ∫ª√–°— π‰¥â «à “®– ç¡’ º≈ ¥’ é ¬°µ— «Õ¬à “ß®“°§”°≈à “«¢Õßπ— ° «‘ ™“°“√ΩÉ “¬ª√— ™≠“§πÀπ÷Ë ß¢Õ߉∑¬ §◊ Õ ÿ π∑√ ≥ √— ß…’ «à “ µâ Õ߬°„Àâ ‡ªì π°‘ µµ‘ °√√¡¢Õßæÿ ∑∏»“ π“ ∑’Ë ‰¥â ¡’ °“√·®°·®ß√“¬≈–‡Õ’ ¬¥ ¢Õß°Æ·Àà ß°√√¡ ∂÷ ߢ—È π∑’Ë °√√¡Õ¬à “ß„¥Õ¬à “ßÀπ÷Ë ß “¡“√∂‡°’Ë ¬«‚¬ß∂÷ ߺ≈ ∑’Ë ®”‡æ“–‡®“–®ß‰¥â Õ¬à “ß¡’ ‡Àµÿ º≈ Ù ¡’ ªí ®®— ¬Õ¬Ÿà Õ¬à “ßπâ Õ¬ Û Õ¬à “ß ∑’Ë ‰¥â ¡’ º≈∑”„Àâ æÿ ∑∏»“ π“π‘ °“¬ ‡∂√«“∑‡πâ πÀπ— °‡√◊Ë Õß°“√ªØ‘ ∫— µ‘ ∑’Ë ∂Ÿ °µâ Õß ªí ®®— ¬‡À≈à “π’È °Á ‰¥â ·°à §” Õπ „πæ√–‰µ√ªî Æ° ¢π“¥Õ’ °∑—È ß§«“¡ ”§— ≠¢Õßæ√–«‘ π— ¬ªî Æ° ·≈–≈— °…≥– ¢Õߧµ‘ ‡°’Ë ¬«°— ∫§«“¡À≈ÿ ¥æâ π„π æÿ ∑∏»“ π“ ·À≈à ß∑’Ë ¡“·À≈à ßÀπ÷Ë ß¢ÕßÀ≈— ° °“√ªØ‘ ∫— µ‘ ∂Ÿ °µâ Õ߇°’Ë ¬«°— ∫°√√¡·≈– ç°“√∑”¥’ é „πæÿ ∑∏»“ π“¢Õ߉∑¬ π—È π Õ¬Ÿà „πæ√–‰µ√ªî Æ° ÿ π∑√ ≥ √— ß…’ Õâ “ß∂÷ ß ®ÿ ≈°√√¡«‘ ¿— ߧ Ÿ µ√ „π Õ— ߧÿ µ√π‘ °“¬ «à “‰¥â ·¬°·¬–°“√∑”¥’ „π·∫∫µà “ß Ê ∑’Ë Õ¥§≈â Õß°— ∫º≈¢Õß °“√°√–∑”π—È π Ê ‰¥â Õ¬à “ß‡∑’Ë ¬ßµ√ß ¥— ßµà Õ‰ªπ’È §◊ Õ ºŸâ ∑’Ë ¶à “ — µ«å ®–¡’ Õ“¬ÿ —È π ... ºŸâ ∑’Ë ‡∫’ ¬¥‡∫’ ¬π — µ«å ®–‡®Á ∫‰¢â ‰¥â ªÉ «¬ ... ºŸâ ∑’Ë ¡’ §«“¡Àßÿ ¥Àß‘ ¥ §«“¡‚°√∏ ·≈–§«“¡‡°≈’ ¬¥™— ß ®–Õ— ª≈— °…≥å ·≈–¡’ º‘ «æ√√≥ ∑√“¡ ... ºŸâ ∑’Ë ™Õ∫√‘ …¬“ºŸâ Õ◊Ë π¬à Õ¡‰√â Õ”π“® à «πºŸâ ∑’Ë ‰¡à √‘ …¬“ºŸâ Õ◊Ë π®–¡’ Õ”π“® ... ºŸâ ∑’Ë µ√–Àπ’Ë À√◊ Õ‡ÀÁ π·°à µ— «®–¬“°®π¢â π·§â π ı ·À≈à ß∑’Ë Ú Õ— π‡ªì π∑’Ë ¡“¢Õß ≈— °…≥– ¢Õ ßæÿ ∑∏»“ π“π‘ °“¬ ‡∂√«“∑‡°’Ë ¬«°— ∫°“√ªØ‘ ∫— µ‘ ∑’Ë ∂Ÿ °µâ Õß π—È π Õ¬Ÿà ∑’Ë °“√„Àâ §«“¡ ”§— ≠·°à æ√– «‘ π— ¬ªî Æ°®”π«π ¯ ‡≈à ¡ ´÷Ë ß‡ªì π à «π ∑’Ë ‡°’Ë ¬«¢â Õß°— ∫°“√ªØ‘ ∫— µ‘ ∑’Ë ∂Ÿ °µâ Õß ¢Õßæ√–¿‘ °…ÿ ·≈–π— ∫«à “‡ªì π à «π∑’Ë ¡’ ¢π“¥„À≠à ¡“°¢Õßæ√–‰µ√ªî Æ° ‡π◊Ë Õß®“°æ√–«‘ π— ¬ªî Æ°‰¥â °”À𥫑 ∏’ ªØ‘ ∫— µ‘ ¢Õßæ√–¿‘ °…ÿ ‰«â Õ¬à “ß≈–‡Õ’ ¬¥ ·π«§‘ ¥‡°’Ë ¬«°— ∫°“√ªØ‘ ∫— µ‘ µ“¡æ√– §— ¡¿’ √å ¢Õßæÿ ∑∏»“ π“®÷ ß∫à ß∫Õ°‰¡à ‡©æ“–‡æ’ ¬ß§«“¡‡™◊Ë Õ À√◊ Õ§«“¡ ‡¢â “„®∑’Ë ∂Ÿ °µâ Õ߇°’Ë ¬«°— ∫À≈— °§” Õπ ∑’Ë ‰¥â ∫— π∑÷ °‰«â ·µà ¬— ß∫à ß∫Õ°∂÷ ß·π« ∑“ß°“√ªØ‘ ∫— µ‘ ∑’Ë ∂Ÿ °µâ Õ߇æ◊Ë Õ‡¢â “∂÷ ß §«“¡À≈ÿ ¥æâ πÕ’ °¥â «¬ ‚¥¬∑’Ë æ√– §— ¡¿’ √å ‡∂√«“∑ à «ππ’È ¡’ ‡π◊È ÕÀ“¬◊ ¥¬“« À≈“¬‡≈à ¡¥— ß°≈à “«·≈â « °“√ªØ‘ ∫— µ‘ ¬— ߇ªì π ‘Ë ß ”§— ≠„π æÿ ∑∏»“ π“‡æ√“–À≈— °§” Õπ„π »“ π“π’È ™’È «à “ °“√∫√√≈ÿ π‘ ææ“πÀ√◊ Õ §«“¡À≈ÿ ¥æâ ππ—È π¢÷È πÕ¬Ÿà °— ∫ªí ≠≠“ ∑’Ë ®–æ— ≤π“¢÷È π‰¥â ¥â «¬°“√ªØ‘ ∫— µ‘ »’ ≈·≈– ¡“∏‘ ‡∑à “π—È π ºŸâ ∑’Ë ®–∫√√≈ÿ π‘ ææ“π‰¥â „π∑’Ë ÿ ¥®–µâ Õß¡’ ªí ≠≠“ ·∑ß∑–≈ÿ ∂÷ ߧ«“¡®√‘ ß ·≈–ªí ≠≠“π’È °Á