สำนักราชบัณฑิตยสภา

The Journal of the Royal Institute of Thailand Vol. 31 No. 2 Apr.-Jun. 2006 æ√–ª√’ ™“≠“≥„πæ√–∫“∑ ¡‡¥Á ®æ√–‡®â “Õ¬Ÿà À— « ‡°’Ë ¬«°— ∫°√–∫«π°“√‡√’ ¬π√Ÿâ 320 µπ‡Õß ∫∑§«“¡π’È ¡ÿà ß𔇠πÕæ√–ª√’ - ™“≠“≥„πæ√–∫“∑ ¡‡¥Á ®æ√–‡®â “ Õ¬Ÿà À— «¥â “π°“√‡√’ ¬π√Ÿâ „π Ù ª√–‡¥Á π §◊ Õ Ò. æ√–Õߧå æ√–√“™∑“π·π« §‘ ¥∑“ß°“√»÷ °…“‚¥¬„™â «‘ ∂’ ™’ «‘ µ¢Õß §π·≈– — ߧ¡‡ªì π·°π°≈“ߢÕß°“√ ‡√’ ¬π√Ÿâ Ú. ª√–‚¬™πå ∑’Ë ·∑â ¢Õß°“√‡√’ ¬π √Ÿâ §◊ Õ °“√æ— ≤π“µπ‡Õß ·≈–æ— ≤π“ — ߧ¡ Û. ‡¡◊Ë Õ™’ «‘ µ·≈– — ߧ¡‡º™‘ ≠ ªí ≠À“ °“√Ωñ °Ωπµπ‡Õß‚¥¬„™â µ‘ ·≈–ªí ≠≠“®–™à «¬·°â ªí ≠À“‰¥â Ù. ∫∑∫“∑¢Õß ∂“π»÷ °…“ ·≈–®ÿ ¥À¡“¬¢Õß°“√‡√’ ¬π√Ÿâ ™’ «‘ µ §π — ߧ¡ ‡ªì π·°π°≈“ߢÕß °“√‡√’ ¬π√Ÿâ ∂“π»÷ °…“∑ÿ °√–¥— ∫ “¡“√∂ π”æ√–√“™π‘ æπ∏å çæ√–¡À“™π°é ‰ª®— ¥°‘ ®°√√¡°“√‡√’ ¬π√Ÿâ ‰¥â ‡°◊ Õ∫∑ÿ ° “¢“«‘ ™“ ∑—È ßπ’È ‡æ√“–æ√–√“™π‘ æπ∏å ‡√◊Ë Õßπ’È ¡‘ ‰¥â ®”°— ¥«à “„™â Õπ¿“…“‰∑¬ — ߧ¡»÷ °…“ À√◊ Õ«‘ ™“„¥«‘ ™“Àπ÷Ë ß ·µà ‡ªì πæ√–™π¡™’ æ¢Õßæ√–¡À“™π° ∑’Ë „™â ‡ªì π·°π°≈“ßµ≈Õ¥‡√◊Ë Õß π— ∫µ—È ß ·µà æ√–¡“√¥“∑√ߧ√√¿å µâ Õ߇ ¥Á ® À≈∫Àπ’ √“™¿— ¬ æ√–°ÿ ¡“√∑√ß«“ß ·ºπ°Õ∫°Ÿâ √“™ ¡∫— µ‘ °“√‡¥‘ π‡√◊ Õ‰ª §â “¢“¬¬— ß·§«â π ÿ «√√≥¿Ÿ ¡‘ ‡√◊ Õ∂Ÿ ° 擬ÿ æ— ¥≈à ¡ æ√–¡À“™π°∑√ßÕ¥∑π æ“°‡æ’ ¬√«à “¬πÈ ”°≈“ß¡À“ ¡ÿ ∑√ °“√ π∑π“∏√√¡°— ∫π“ß¡≥’ ‡¡¢≈“ ª√‘ »π“¢ÿ ¡∑√— æ¬å Òˆ ·Àà ß ‡Àµÿ °“√≥å µâ π¡–¡à «ß Ú µâ π — ß§¡¡‘ ∂‘ ≈“ — ߧ¡ Õ«‘ ™™“ ·≈–°“√µ—È ß ∂“∫— π°“√»÷ °…“ ‚æ∏‘ ¬“≈— ¬¡À“«‘ ™™“≈— ¬ “√–°“√‡√’ ¬π√Ÿâ ®“°æ√–√“™- π‘ æπ∏å ‡√◊Ë Õßπ’È §√Õ∫§≈ÿ ¡‡°◊ Õ∫∑ÿ °«‘ ™“ „πÀ≈— ° Ÿ µ√ ‡™à π ¿“…“‰∑¬ ¿“…“ Õ— ß°ƒ… »‘ ≈ª– °“√§”π«≥ ¿Ÿ ¡‘ - »“ µ√å °“√‡°…µ√ Õÿ µÿ π‘ ¬¡«‘ ∑¬“ ·ºπ∑’Ë »“ π“ «— ≤π∏√√¡ §ÿ ≥∏√√¡ §√Ÿ Õ“®“√¬å ∑’Ë Õπæ√–√“™π‘ æπ∏å ‡√◊Ë Õßπ’È “¡“√∂®— ¥°‘ ®°√√¡°“√‡√’ ¬π √Ÿâ ∑’Ë À≈“°À≈“¬„Àâ ‡À¡“– ¡°— ∫«— ¬ ·≈–§«“¡ “¡“√∂¢ÕߺŸâ ‡√’ ¬π ºŸâ ∑’Ë Õà “πæ√–√“™π‘ æπ∏å çæ√– ¡À“™π°é πÕ°®“°®–‰¥â √Ÿâ ‡√◊Ë Õß√“« °“√∫”‡æÁ ≠∫“√¡’ ¢Õßæ√–¡À“™π° „πæ√–™“µ‘ ∑’Ë Ú ¢Õß∑»™“µ‘ °à Õπ ®–‰¥â ∫√√≈ÿ æ√–‚æ∏‘ ≠“≥‡ªì πæ√– æÿ ∑∏‡®â “·≈â « æ√–√“™π‘ æπ∏å ‡√◊Ë Õßπ’È ¬— ߉¥â · ¥ß∂÷ ߧ«“¡ ”§— ≠¢Õߧ«“¡ √Ÿâ §«“¡§‘ ¥ §«“¡ “¡“√∂ ·≈–§«“¡ ¥’ ª√“°Ø‡¥à π™— ¥µ≈Õ¥‡√◊Ë Õß æƒµ‘ °√√¡¢Õߧπ∑ÿ °√–¥— ∫∑’Ë ¬— ß À≈ßÕ¬Ÿà „π ç‚¡À¿Ÿ ¡‘ é ∑”„Àâ ‡°‘ ¥°“√ ·°à ß·¬à ß™à «ß™‘ ß — ߧ¡Õ«‘ ™™“∑’Ë «ÿà π «“¬¥â «¬§«“¡‚≈¿ ‚°√∏ À≈ß ‡ªì π µâ π‡Àµÿ ¢Õߧ«“¡«‘ ∫— µ‘ ¢â Õ§«“¡·≈– ¿“æ„πæ√–√“™π‘ æπ∏å ®÷ ߇ªì π‡ ¡◊ Õπ ©“°™’ «‘ µ·µà ≈–©“° ©“¬ –∑â Õπ¿“æ ¢Õß — ߧ¡ªí ®®ÿ ∫— π„Àâ ºŸâ Õà “π‰¥â ©ÿ °§‘ ¥ ·≈–‡√’ ¬π√Ÿâ ∑’Ë ®–ª√— ∫ª√ÿ ß·°â ‰¢ ª√–‚¬™πå ∑’Ë ·∑â §◊ Õ°“√‡√’ ¬π√Ÿâ ‡æ◊Ë Õ °“√æ— ≤π“µπ‡Õß·≈–æ— ≤π“ — ߧ¡ ®“°‡π◊È Õ‡√◊Ë Õß„πæ√–√“™π‘ æπ∏å çæ√–¡À“™π°é «‘ ‡§√“–Àå ‰¥â «à “ ª√–‚¬™πå ∑’Ë ·∑â ¢Õß°“√®— ¥°“√»÷ °…“ §◊ Õ °“√æ— ≤π“§π„Àâ æâ π®“°«— ß«π ¢Õß‚¡À¿Ÿ ¡‘ (ignorance) ´÷Ë ß‡ªì π ≈— °…≥–∑’Ë ‰¡à æ÷ ߪ√– ß§å ‡æ√“– ∫ÿ §§≈∑’Ë À≈ßÕ¬Ÿà „πÀâ «ß°‘ ‡≈ ‡™à ππ’È ¢“¥∑—È ß§«“¡√Ÿâ «‘ ™“°“√ (technical knowledge) ¢“¥∑—È ß§«“¡√Ÿâ ∑—Ë «‰ª (common knowledge) ‰¡à ¡’ ·¡â ·µà ”π÷ °∏√√¡¥“ (commonsense) ‡¢“ ‰¡à √Ÿâ «à “Õ–‰√§◊ Õª√–‚¬™πå à «πµπ·≈– °“√¬— ߪ√–‚¬™πå ·°à ºŸâ Õ◊Ë π ¥— ßπ—È π °“√»÷ °…“ („πæ√–√“™π‘ æπ∏å ¿“§ ¿“…“Õ— ß°ƒ…∑√ß„™â §”«à “ learning) ®÷ ßµâ Õßæ— ≤π“§π·≈– — ߧ¡‚¥¬√«¡ „π Û ¥â “π§◊ Õ (Ò) °“√æ— ≤π“®‘ µ §◊ Õ¡’ ¡“∏‘ ¡ÿà ß¡—Ë πªØ‘ ∫— µ‘ §«“¡‡æ’ ¬√ ∑’Ë ∫√‘ ÿ ∑∏‘Ï (Ú) °“√æ— ≤π“ªí ≠≠“§◊ Õ Ωñ °Ωπµπ‡Õß„Àâ ‡°‘ ¥ªí ≠≠“∑’Ë ‡©’ ¬∫ ·À≈¡ ·≈– (Û) °“√æ— ≤π“°“¬‚¥¬ Ωñ °Ωπµπ‡Õߥ⠫¬»’ ≈ ‡æ◊Ë Õ¡’ °”≈— ß°“¬ ∑’Ë ¡∫Ÿ √≥å ‡¡◊Ë Õ™’ «‘ µ·≈– — ߧ¡¡’ ªí ≠À“ °“√Ωñ ° µπ‡Õß‚¥¬„™â µ‘ ·≈–ªí ≠≠“®–™à «¬ ·°â ‰¢ªí ≠À“‰¥â ‡Àµÿ °“√≥å ·≈–ªí ≠À“∑’Ë ‡°‘ ¥¢÷È π „π™’ «‘ µª√–®”«— 𠇪ì π‡√◊Ë Õß∑’Ë µâ Õß ‡º™‘ ≠‚¥¬„™â µ‘ Õ¥∑π ·≈–æ“°‡æ’ ¬√ „™â ªí ≠≠“‡æ◊Ë Õ·°â ªí ≠À“ ‡Àµÿ °“√≥å À≈“¬µÕπ„πæ√–√“™π‘ æπ∏å ‰¥â · ¥ß µ— «Õ¬à “ß„Àâ ºŸâ Õà “π‰¥â ‡√’ ¬π√Ÿâ ‡™à π µÕπ ∑’Ë æ√–Õ— §√¡‡À ’ ¢Õßæ√–√“™“Õ√‘ Ø∞- ™π° µâ ÕßÀ≈∫Àπ’ ÕÕ°®“°°√ÿ ß¡‘ ∂‘ ≈“