สำนักราชบัณฑิตยสภา

«“√ “√ √“™∫— ≥±‘ µ¬ ∂“π Õπ— πµå ™— ¬ ‡≈“À–æ— π∏ÿ 763 ªï ∑’Ë ÛÒ ©∫— ∫∑’Ë Û °.§.-°.¬. ÚıÙ˘ Ò¯ı˜ ≥ °√ÿ ß∫√— ‡´≈ å √“™Õ“≥“ ®— °√‡∫≈‡¬’ ¬¡ Õ“√å ™¥ÿä °·¡°´’ ¡’ ‡≈’ ¬π ∑√߇¢â “æ‘ ∏’ Õ¿‘ ‡…° ¡√ °— ∫‡®â “À≠‘ ß ™“√å ≈Õµµå (Charlotte) æ√–√“™∏‘ ¥“ „πæ√–‡®â “‡≈‚Õ‚ª≈¥å ∑’Ë Ò (Leopold I §.». Ò¯ÛÒ-Ò¯ˆı) ª∞¡°…— µ√‘ ¬å ¢Õ߇∫≈‡¬’ ¬¡ ·≈–¬— ß∑√߇ªì πæ√– √“™π— ¥¥“ (À≈“πµ“) „πæ√–‡®â “ À≈ÿ ¬ å øî ≈‘ ª (Louis Philippe §.». Ò¯Úı-Ò¯Ù¯) ¢ÕßΩ√—Ë ß‡» ·¡â °“√Õ¿‘ ‡…° ¡√ π’È ®–‡°‘ ¥¢÷È π‡æ√“– §«“¡‡À¡“– ¡µ“¡∞“π“πÿ √Ÿ ª¢ÕߧŸà Õ¿‘ ‡…° ¡√ ·≈–™à «¬‡™◊Ë Õ¡§«“¡ — ¡æ— π∏å Õ— π„°≈â ™‘ ¥√–À«à “ß√“™«ß»å µà “ß Ê ·µà „π‡«≈“µà Õ¡“Õ“√å ™¥ÿä ° ·¡°´‘ ¡’ ‡≈’ ¬π·≈–‡®â “À≠‘ ß™“√å ≈Õµµå °Á ∑√ß¡’ §«“¡√— °„§√à µà Õ°— π·≈–∑√ß ‰¥â √— ∫¬°¬à Õß«à “‡ªì π 租à ∑ÿ °¢å §Ÿà ¬“°é Õ¬à “ß·∑â ®√‘ ß∑’Ë µà “ßµâ Õߪ√– ∫°— ∫ ™–µ“™’ «‘ µÕ— π√— π∑¥ Õ¬à “ß‰√°Á ¥’ ∑—È ß Õßæ√–Õß§å °Á ¡‘ ‰¥â ¡’ æ√–‚Õ√ ·≈– æ√–∏‘ ¥“√à «¡°— π À≈— ß°“√Õ¿‘ ‡…° ¡√ Õ“√å ™¥ÿä ° ·¡°´’ ¡’ ‡≈’ ¬πæ√â Õ¡æ√–™“¬“‡ ¥Á ® ‰ª√— ∫µ”·Àπà ßÕÿ ª√“™ (viceroy) ·Àà ß ·§«â π≈Õ¡∫“√å ¥’ (Lombardy) ·≈– «‘ π’ ‡™’ ¬ (Venetia) „𥑠π·¥πÕ‘ µ“≈’ ‡Àπ◊ Õ´÷Ë ßÕ¬Ÿà „πª°§√ÕߢÕß√“™«ß»å Œ— ∫ å ∫Ÿ √å ° °“√¥”√ßµ”·Àπà ߥ— ß°≈à “« ‡ªì π‰ªµ“¡¢â Õ‡√’ ¬°√â ÕߢÕßæ√–‡®â “ ‡≈‚Õ‚ª≈¥å ∑’Ë Ò µà Õ®— °√æ√√¥‘ ø√“π- ´‘ ‚®‡´ø°à Õπ°“√Õ¿‘ ‡…° ¡√ ∑’Ë ∑√ßµâ Õß°“√„Àâ æ√–™“¡“¥“ (≈Ÿ ° ‡¢¬) „πÕ𓧵·≈–æ√–√“™∏‘ ¥“¡’ µ”·Àπà ßÀπâ “∑’Ë ¡°— ∫æ√–‡°’ ¬√µ‘ ¬» ¥— ßπ—È π √–À«à “ß §.». Ò¯ı˜-Ò¯ı˘ Õ“√å ™¥ÿä °·¡°´’ ¡’ ‡≈’ ¬π®÷ ß∑√ߪ√–- °Õ∫æ√–¿“√°‘ ®¥— ß°≈à “«·≈–ª√–∑— ∫ ≥ ‡¡◊ Õß¡‘ ≈“π „π√–¬–·√°æ√–Õß§å ·≈–æ√–™“¬“∑√߉¥â √— ∫°“√µâ Õπ√— ∫ ‡ªì πÕ¬à “ß¥’ ®“°™“«Õ‘ µ“≈’ ª√–™“™π ‚¥¬∑—Ë «‰ª¡— °§Õ¬‡ΩÑ “·≈–™¡æ√– ∫“√¡’ ∑—È ß Õßæ√–Õß§å „π¢≥–∑’Ë √∂ ¡â “æ√–∑’Ë π—Ë ß·≈à πºà “π‰ªµ“¡∂π𠓬µà “ß Ê ∑—È ßπ’È ‡æ√“–Õ“√å ™¥ÿä °·¡°- ´’ ¡’ ‡≈’ ¬π·≈– ‡®â “À≠‘ ß™“√å ≈Õµµå ∑√߇ªì π§Ÿà Õ¿‘ ‡…° ¡√ ∑’Ë ¥÷ ߥŸ ¥§«“¡ π„®®“°ª√–™“™π„π¬ÿ ‚√ªÕ¬à “ß ¡“°„π¢≥–π—È π ∑—È ß Õßæ√–Õߧå ∑√ß ‡¬“«å «— ¬ (Õ“√å ™¥ÿä °¡’ æ√–™π¡“¬ÿ Úı æ√√…“ à «π‡®â “À≠‘ ß™“√å ≈Õµµå Ò¯ æ√√…“) ¡’ æ√–∫ÿ §≈‘ °¿“æ ßà “ß“¡ ·≈–‡ªì πæ√–√“™«ß»å ™—È π Ÿ ß∑’Ë ¡’ §«“¡ — ¡æ— π∏å „°≈â ™‘ ¥°— ∫√“™«ß»å ”§— ≠ ¢Õ߬ÿ ‚√ª ‡®â “À≠‘ ß™“√å ≈Õµµå ∑√ß ª√–∑— ∫„®Õ¬à “ß¡“°„π°“√µâ Õπ√— ∫ ¢Õß™“«Õ‘ µ“≈’ ®π∂÷ ߪ√–°“»‡ª≈’Ë ¬π æ√–π“¡‡ªì π ç°“√å ≈Õµµ“é (Car- lotta) ´÷Ë ß‡ªì π™◊Ë ÕÕ‘ µ“≈’ „π™à «ß∑’Ë Õ“√å ™¥ÿä °·¡°´’ ¡’ ‡≈’ ¬π ∑√ߥ”√ßµ”·Àπà ßÕÿ ª√“™·Àà ß·§«â π ≈Õ¡∫“√å ¥’ ·≈–«‘ π’ ‡™’ ¬„πª≈“¬∑»- «√√… Ò¯ı π—È π°Á ‡ªì π√–¬–‡«≈“∑’Ë ¢∫«π°“√√«¡™“µ‘ Õ‘ µ“≈’ À√◊ Õ ç√’ ´Õ√å - ®’ ‡¡π‚µé (Risorgimento) Ú ¢¬“¬ µ— «¡“°¢÷È π ¥— ßπ—È π „π‡«≈“‰¡à ™â “®÷ ß ∑”„Àâ ∑—È ßÕ“√å ™¥ÿä °·¡°´’ ¡’ ‡≈’ ¬π·≈– Õ“√å ™¥— ™‡™ °“√å ≈Õµµ“À√◊ Õ‡®â “À≠‘ ß °“√å ≈Õµµ“ æ√–™“¬“µâ Õßµ°‡ªì π ‡ªÑ “‚®¡µ’ ¢Õßæ«°™“µ‘ π‘ ¬¡Õ‘ µ“≈’ ·≈–‡ªì π ç — ≠≈— °…≥å ∑’Ë ¡Õ߇ÀÁ π‰¥â é (visible symbols) ¢Õß ç√–∫∫∑√- √“™ÕÕ ‡µ√’ ¬é (Austrian tyranny) „π§“∫ ¡ÿ ∑√Õ‘ µ“≈’ ·¡â Õ“√å ™¥ÿä ° ·¡°´’ ¡’ ‡≈’ ¬π®–∑√ß欓¬“¡¥”‡π‘ π π‚¬∫“¬ºà Õπª√π„π°“√ª°§√Õß ·µà °Á ‰¡à ª√– ∫§«“¡ ”‡√Á ®„π°“√ ¬— ∫¬—È ß°“√¢¬“¬µ— «¢ÕßÕÿ ¥¡°“√≥å ™“µ‘ π‘ ¬¡·≈–‡ √’ π‘ ¬¡‰¥â √«¡∑—È ß §«“¡√Ÿâ ÷ °µà յ⠓πÕÕ ‡µ√’ ¬¢Õß™“« Õ‘ µ“≈’ ·¡â ·µà æ«°¢ÿ ππ“ßÕ‘ µ“≈’ „𠇫≈“µà Õ¡“°Á ¡— °ªØ‘ ‡ ∏∑’Ë ®–‡¢â “‡ΩÑ “ æ√–Õß§å ·≈–æ√–™“¬“∑’Ë æ√–µ”Àπ— ° Ú Andrina Stiles, The Unification of Italy 1815-70, 2 nd ed. (London : hodder & Stoughton 2001), p. 81-86.