สำนักราชบัณฑิตยสภา

The Journal of the Royal Institute of Thailand Vol. 31 No. 4 Oct.-Dec. 2006 æÿ ∑∏∑“ ¿‘ °¢ÿ æÿ ∑∏»“ π“π‘ °“¬‡∂√«“∑ ·≈–°“√ªØ‘ √Ÿ ª¢Õßπ— °π« ¡— ¬π‘ ¬¡„πª√–‡∑»‰∑¬ 1038 °”Àπ¥‰«â „π¡À“ª√‘ π‘ ææ“π Ÿ µ√ °Á ‰¥â ∂Ÿ °‡ª≈’Ë ¬π·ª≈ß·°â ‰¢‰ª§à Õπ ¢â “ß¡“° „π¬ÿ §∑’Ë «√√≥°√√¡∑“ß æÿ ∑∏»“ π“π‘ °“¬‡∂√«“∑°”≈— ߇øóò Õß øŸ ª°√≥å ‡™‘ ß«‘ ∏’ «‘ ∑¬“∑’Ë ”§— ≠∑’Ë ÿ ¥ ‡≈à ¡Àπ÷Ë ß°Á §◊ Õ ‡πµµ‘ ª°√≥å ÛÒ ®Õ√å ® ∫Õπ¥å °≈à “«¬◊ π¬— π«à “ «‘ ∏’ µà Õ‰ªπ’È ´÷Ë ß‰¥â 𔇠πÕ‰«â „π‡πµµ‘ ª°√≥å ®– ∑”„Àâ ‰¥â çº≈°“√µ’ §«“¡∑’Ë ∂Ÿ °µâ Õßé ”À√— ∫æ√–æÿ ∑∏«®π– §◊ Õ ç§”»— æ∑å ·≈–¢â Õ§«“¡ [∑’Ë ¡’ ªí ≠À“] ‡À≈à “π’È ®– µâ Õß∂Ÿ °µ√«® Õ∫°— ∫æ√– Ÿ µ√ ‡ª√’ ¬∫ ‡∑’ ¬∫°— ∫æ√–«‘ π— ¬ ·≈–«“ß·∫∫√Ÿ ª µ“¡≈— °…≥–‡π◊È Õ·∑â ¢Õßæ√–∏√√¡é ÛÚ À≈— °°“√∑’Ë «à “ °“√µ’ §«“¡À≈— °§” Õ𠧫√®– ç«“ß·∫∫√Ÿ ªµ“¡≈— °…≥–‡π◊È Õ ·∑â ¢Õßæ√–∏√√¡é π—È π¡’ π— ¬∑—Ë «‰ª ¡“°°«à “æ√–æÿ ∑∏«®π– ·≈–‡ πÕ ·π–«à “ ∑— »π–À√◊ Õ§«“¡‡ÀÁ π„¥ Ê §«√®– Õ¥√— ∫„π‡™‘ ß∑ƒ…Æ’ °— ∫æ◊È π ∞“π¢ÕßÀ≈— °§” Õπ„πæ√–»“ π“ µ“¡∑’Ë ¡À“ª√‘ π‘ ææ“π Ÿ µ√°”Àπ¥‰«â ·∑π∑’Ë ®–‡ªì π°“√π”æ√–æÿ ∑∏«®π– ¡“°≈à “«´È ”·∫∫µ√ßµ“¡µ— «Õ— °…√ ‡πµµ‘ ª°√≥å ‰¥â æ— ≤π“À≈— °°“√ µ’ §«“¡æ√–‰µ√ªî Æ° „Àâ Õ¬Ÿà „π√Ÿ ª·∫∫ ∑’Ë ‡À¡“ – ¡¡“°¢÷È π ”À√— ∫¢π∫ ª√–‡æ≥’ ∑“ß«√√≥°√√¡ ´÷Ë ß‡ªì π ¢π∫ª√–‡æ≥’ ∑’Ë ¬Õ¡„Àâ ºŸâ ‡√’ ¬∫‡√’ ¬ß ª°√≥å ‰¡à µâ Õßπ”¢â Õ§«“¡∑’Ë ∑à Õß®”‰«â ¡“· ¥ß ·≈–¬Õ¡„Àâ ºŸâ ‡√’ ¬∫‡√’ ¬ß “¡“√∂«‘ ‡§√“–Àå æ√–æÿ ∑∏«®π–„π √“¬≈–‡Õ’ ¬¥‰¥â À≈— °°“√∑’Ë «à “°“√µ’ §«“¡æ√–‰µ√ªî Æ°§«√®–«“ß·∫∫√Ÿ ª µ“¡≈— °…≥–‡π◊È Õ·∑â ¢Õßæ√–∏√√¡ ®÷ ß¡’ π— ¬‡ªì π°“√°”Àπ¥√Ÿâ «à “ „π¢π∫ ª√–‡æ≥’ ∑“ß«√√≥°√√¡π—È π §«“¡ ´◊Ë Õµ√ßµà Õæ√–æÿ ∑∏«®π–‰¡à ®”‡ªì π µâ Õß· ¥ßÕÕ°¥â «¬°“√Õâ “ßæ√–æÿ ∑∏- «®π–„Àâ µ√ßµ“¡µ— «Õ— °…√‡ ¡Õ‰ª ·µà “¡“√∂Õ‘ ßÕ“»— ¬∑— »π–µà “ß Ê ∑’Ë ¥”√߇π◊È ÕÀ“ “√–¢Õßæ√–æÿ ∑∏«®π– π—È π‡Õ“‰«â ‰¥â ¥â «¬ À≈— °°“√µ’ §«“¡ æ√–æÿ ∑∏«®π–·∫∫∑’Ë ‡ªî ¥°«â “߇™à π π’È ¡’ ≈— °…≥–„°≈â ‡§’ ¬ß°— π¡“°°— ∫«‘ ∏’ °“√∑’Ë ∑à “πæÿ ∑∏∑“ „™â µ’ §«“¡æ√– ‰µ√ªî Æ° ∫Õπ¥å ‡ πÕ·π–«à “ «‘ ∏’ °“√µ’ §«“¡∑’Ë ‡πµµ‘ ª°√≥å °”À𥉫â π—È π ‰¡à ‡æ’ ¬ß·µà µâ Õß°“√„Àâ ºŸâ µ’ §«“¡°≈à “«∂÷ ߇π◊È ÕÀ“‡™‘ ߧ«“¡À¡“¬¢Õßæ√–∏√√¡ [„™â ∂â Õ¬§”¢Õßµ— «‡Õß„π°“√Õ∏‘ ∫“¬æ√–∏√√¡] µ“¡∑’Ë ª√“°Ø„πª°√≥å ‡∑à “π—È π À“°¬— ßµâ Õß°“√„Àâ ºŸâ µ’ §«“¡· ¥ß¥â «¬«à “ ª°√≥å ∑’Ë „™â π—È π™’È ‰ª¬— ߇ªÑ “À¡“¬¢Õß æ√–∏√√¡ [§◊ Õ π‘ ææ“π] Õ¬à “ß‰√ ÛÛ π—Ë π°Á §◊ Õ«à “ ‡πµµ‘ ª°√≥å ™’È ·π– «à “‡√“§«√®–µ’ §«“¡∂â Õ¬§”„πæ√– §— ¡¿’ √å ÕÕ°¡“‡ªì π Ú √–¥— ∫§◊ Õ √–¥— ∫ ∑’Ë ‡¢â “„®§«“¡À¡“¬µ“¡µ— «Õ— °…√ ¢Õߢâ Õ§«“¡·≈–§”»— æ∑å °— ∫√–¥— ∫ ∑’Ë √Ÿâ «à “¢â Õ§«“¡·≈–§”»— æ∑å ‡À≈à “π—È π ™’È ‰ª¬— ßπ‘ ææ“πÀ√◊ Õ· ¥ßπ— ¬¢Õß π‘ ææ“π„π≈— °…≥–„¥ √–¥— ∫°“√µ’ §«“¡∑—È ß Ú √–¥— ∫π’È §≈â “¬°— π¡“°°— ∫ «‘ ∏’ °“√µ’ §«“¡¢Õß∑à “πæÿ ∑∏∑“ ∑’Ë ·¬°¢â Õ·µ°µà “ß√–À«à “ß¿“…“§π ´÷Ë ß· ¥ß§«“¡À¡“¬µ“¡µ— «Õ— °…√ ¢Õߧ” °— ∫¿“…“∏√√¡ ´÷Ë ß· ¥ß∂÷ ß §«“¡À¡“¬‡™‘ ß≠“≥ªí ≠≠“¢—È π Ÿ ß∑’Ë ·ΩßÕ¬Ÿà „𧔻— æ∑å À√◊ Õ¢â Õ§«“¡∑’Ë ¥Ÿ “¡— ≠∏√√¡¥“ ∑à “πæÿ ∑∏∑“ ™’È ·π– «à “ ºŸâ ∑’Ë ‰¡à ¡’ ≠“≥ªí ≠≠“Õ“®µ’ §«“¡ ∂â Õ¬§”„πæ√–§— ¡¿’ √å µ“¡·∫∫¿“…“ §π ‚¥¬‰¡à ∑√“∫§«“¡À¡“¬∑’Ë ≈÷ °´÷È ß ¢÷È π‰ª À√◊ Õ§«“¡À¡“¬„π¿“…“∏√√¡ „π∑”πÕ߇¥’ ¬«°— π ∫Õπ¥å °≈à “««à “ ÛÒ ‡πµµ‘ ª°√≥å ‡ªì πº≈ß“π¢Õß æ√–¡À“°— ®®“¬π– ´÷Ë ß‡ªì π “«°‚¥¬µ√ßÕߧå Àπ÷Ë ß¢Õßæ√–æÿ ∑∏‡®â “ ª°√≥å π’È ™“«æÿ ∑∏ ‘ ßÀ≈‰¡à ∂◊ Õ«à “‡ªì πæ√–æÿ ∑∏«®π– ·≈–‰¡à ¡’ Õ¬Ÿà „πæ√–‰µ√ªî Æ°¢Õ߉∑¬ ·µà ¡’ Õ¬Ÿà „πæ√–‰µ√ªî Æ°¢Õßæ¡à “. ÛÚ Bond, George D. çThe Netti›Pakarana: A Theravada Method of Interpretation.é In Buddhist Studies in Honour of Walpola Rahula, edited by Somaratna Balasooriya. London : Gordon Fraser, 1980, 20. ÛÛ ‡Õ° “√∑’Ë ‡æ‘Ë ßÕâ “ß∂÷ ß Àπâ “ Ò˘.