สำนักราชบัณฑิตยสภา

«“√ “√ √“™∫— ≥±‘ µ¬ ∂“π ªï ∑’Ë ÛÒ ©∫— ∫∑’Ë Ù µ.§.-∏.§. ÚıÙ˘ ¡ß§≈ ‡¥™π§√‘ π∑√å 1031 ‡ªì 𧫓¡æ¬“¬“¡Õ¬à “ß¡ÿà ß¡—Ë π·∑â ®√‘ ß ‡æ◊Ë Õ ç∑”„Àâ ‡°‘ ¥§«“¡∫√‘ ÿ ∑∏‘Ï é ¢÷È π „πæÿ ∑∏»“ π“ ·≈–‡æ◊Ë Õ‡ªî ¥‡º¬ “√– §«“¡√Ÿâ “°≈‡°’Ë ¬«°— ∫§«“¡À≈ÿ ¥æâ π ·µà „π¢≥–‡¥’ ¬«°— 𠧫“¡ π„®¢Õß ∑à “π„π°“√∑”„Àâ æÿ ∑∏»“ 𓇪ì π »“ π“∑’Ë µ√ßµ“¡À≈— °«‘ ∑¬“»“ µ√å ·≈–À≈— °‡Àµÿ º≈ ´÷Ë ß‡ªì πß“πÕ¬à “ß Àπ÷Ë ß∑’Ë ‡°’Ë ¬«¢â Õß °Á Õ“®∂◊ Õ‰¥â «à “‡ªì 𠧫“¡æ¬“¬“¡µ“¡·∫∫π— °ªØ‘ ∫— µ‘ π‘ ¬¡∑’Ë ®–∑”„Àâ æÿ ∑∏»“ 𓬗 ߧ߄™â ‰¥â °— ∫‚≈°¬ÿ §ªí ®®ÿ ∫— π ‚¥¬µÕ∫ πÕß µà Õ§«“¡§‘ ¥‡ÀÁ π∑’Ë ‡ª≈’Ë ¬π·ª≈߉ª ¢Õß “∏“√≥™π·≈–µà Õ·π«‚πâ ¡ µà “ß Ê ∑“ß — ߧ¡ Õ¬à “ß‰√°Á µ“¡ º≈ ß“π¢Õß∑à “πæÿ ∑∏∑“ ‰¡à ‰¥â ‡ªì π ª√“°Ø°“√≥å ç∫√‘ ÿ ∑∏‘Ï é §◊ Õ‰¡à „™à º≈ µÕ∫ πÕßµà ÕÀ≈— °°“√∑“ßæÿ ∑∏- »“ π“‡æ’ ¬ßÕ¬à “ß‡¥’ ¬« ·≈–‰¡à „™à æ— ≤π“°“√·∫∫ªØ‘ ∫— µ‘ π‘ ¬¡À√◊ Õ æ— ≤π“°“√∑“ß°“√‡¡◊ Õß‡æ’ ¬ßÕ¬à “ß ‡¥’ ¬« º≈ß“π¢Õß∑à “π‡ªì πª√“°Ø- °“√≥å ‡™‘ ߪ√–°Õ∫∑’Ë §“¥°— π‰¥â ·µà ‡æ’ ¬ß«à “ ®–‡º¬„Àâ ‡ÀÁ π∂÷ ß·À≈à ß∑’Ë ¡“ Õ— πÀ≈“°À≈“¬ ¥— ßπ—È π ‡√“®÷ ߉¡à Õ“® ¡Õߢ⠓¡¢â Õ°≈à “«Õ⠓ߢÕß∑à “πæÿ ∑∏- ∑“ ‡°’Ë ¬«°— ∫°“√°≈— ∫ Ÿà — ®®–‡¥‘ ¡ ·∑â „πæÿ ∑∏»“ π“ Õ’ °∑—È ß¢â Õ‚µâ ·¬â ß ¢ÕߺŸâ ∑’Ë µ‘ µ‘ ß∑à “π„πª√– ‡¥Á π∑’Ë «à “ ∑ƒ…Æ’ ¿“…“∏√√¡¢Õß∑à “π‡ªì π‡æ’ ¬ß ©“°∫— ß„Àâ ·°à °“√ª√— ∫·µà ßÀ≈— °§” Õπ∑“ß»“ 𓉪„π·π«ªØ‘ ∫— µ‘ π‘ ¬¡ ‡æ◊Ë Õ„Àâ √— ∫°— ∫§«“¡§“¥À«— ß„π ªí ®®ÿ ∫— π °“√µ’ §«“¡À≈— °§” Õπ„π·π«„À¡à ‚¥¬Õ“»— ¬«‘ ∏’ ·ª≈§«“¡À¡“¬¢Õß ¢â Õ§«“¡„π§— ¡¿’ √å ∑“ßæÿ ∑∏»“ π“ µ“¡·∫∫¿“…“∏√√¡ „πæ√–‰µ√ªî Æ°π—È π ¡’ ¢â Õ§«“¡ ª√“°ØÕ¬Ÿà ∫à Õ¬§√—È ß«à “æ√–æÿ ∑∏Õß§å ·≈–æ√– “«°°≈à “«∂÷ ߇∑«¥“·≈– — µ«å π√° Õ’ °∑—È ß «√√§å ·≈–π√°™—È π µà “ß Ê ∑’Ë ‡∑«¥“·≈– — µ«å π√°Õ“»— ¬ Õ¬Ÿà µ“¡§«“¡‡™◊Ë Õ„πæÿ ∑∏»“ π“ ·∫∫ª√–‡æ≥’ π‘ ¬¡·≈â « ™“«æÿ ∑∏∂◊ Õ «à “‚≈°Õ◊Ë π Ê æ«°Õ¡πÿ …¬å ™—È π Ÿ ß Õ’ ° ∑—È ßæ«°Õ¡πÿ …¬å ™—È πµË ”¡’ Õ¬Ÿà ®√‘ ß ·≈– À¡“¬∂÷ ß¿æ¿Ÿ ¡‘ ∑’Ë ¡πÿ …¬å ‡√“®–‰ªÕ¬Ÿà À√◊ Õ‰ª‡ªì π„𙓵‘ µà Õ Ê ‰ªµ“¡º≈ ¢Õß°√√¡¥’ ·≈–°√√¡™—Ë « æ√–æÿ ∑∏- ‚¶…“®“√¬å ºŸâ ·µà ߧ— ¡¿’ √å «‘ ÿ ∑∏‘ ¡√√§ ´÷Ë ß‡ªì πª°√≥å ∑’Ë µ’ §«“¡∂â Õ¬§”„π æ√–‰µ√ªî Æ° ∂◊ Õ«à “‡∑«¥“ «√√§å ·≈–π√°¡’ Õ¬Ÿà ®√‘ ß ·≈–‡¡◊Ë Õ°≈à “«∂÷ ß Õ”π“®‡Àπ◊ Õ∏√√¡™“µ‘ ∑’Ë ‰¥â ¡“®“° °“√∑” ¡“∏‘ ¢—È π Ÿ ß„π√–¥— ∫¨“π æ√–æÿ ∑∏‚¶…“®“√¬å ™’È «à “§π∑’Ë ‡¢â “ ¨“π®π‰¥â æ≈— ßæ‘ ‡»…Õ¬à “ßÀπ÷Ë ß §◊ Õ ÀŸ ∑‘ æ¬å Õ“®øí ߇ ’ ¬ß‰¥â ‰°≈ 牪®π ∂÷ ß «√√§å ™—È πæ√À¡é ¯ Õ— π‡ªì π¿æ ¿Ÿ ¡‘ ¢Õßæ«°æ√À¡·≈–∫√‘ «“√ ∂â Õ¬ §”¢Õß∑à “π„π∑’Ë ·Àà ßÕ◊Ë π°≈à “««à “ ∫ÿ §§≈∑’Ë ª√“√∂π“Õ¬à “ß·√ß°≈â “‡æ◊Ë Õ ®–‡ «¬ ÿ ¢„π «√√§å Õ“®®–‰ª‡°‘ ¥„π «√√§å ™—È πæ√À¡¥â «¬º≈¢Õß°√√¡ ∑’Ë °à Õ¢÷È π¥â «¬§«“¡ª√“√∂π“π—È π ˘ æ√–æÿ ∑∏‚¶…“®“√¬å ‰¥â ¬◊ 𬗠𧫓¡ ∂Ÿ °µâ Õß„π°“√µ’ §«“¡¢Õß∑à “π‚¥¬ Õâ “ß∂÷ ßæ√–æÿ ∑∏«®π–„πæ√–‰µ√ ªî Æ°∑’Ë °≈à “«∂÷ ßÕ“π‘ ß å ¢Õß°“√‰¥â ¨“π«à “ À≈— ß®“°∑’Ë ∫√√≈ÿ ¨“π¢—È π∑’Ë Àπ÷Ë ß∫â “ß·≈â « æ«°‡¢“ [ºŸâ ªØ‘ ∫— µ‘ ¡“∏‘ ] ®– ‰ªª√“°Øµ— «„π∑’Ë „¥‡≈à “? æ«°‡¢“¬à Õ¡‰ªª√“°Ø¢÷È π∑à “¡°≈“߇∑«¥“∑’Ë ‡ªì π ∫√‘ «“√¢Õßæ√À¡π—Ë π·≈ Ò ¯ Buddhaghosa. The Path of Purification›Visuddhimagga. Translated by Bhikkhu Nanamoli. 4th ed. Kandy, Sri Lanka : Buddhist Publication Society, 1979, XII, 6. ˘ ‡Õ° “√∑’Ë ‡æ‘Ë ßÕâ “ß∂÷ ß ∫∑∑’Ë XII, Àπâ “ ˜. Ò «‘ ¿— ߧ Ÿ µ√ µ“¡∑’Ë °≈à “«∂÷ ß„π‡Õ° “√∑’Ë ‡æ‘Ë ßÕâ “ß ∫∑∑’Ë XI, Àπâ “ ÒÚÛ.