สำนักราชบัณฑิตยสภา

«“√ “√ √“™∫— ≥±‘ µ¬ ∂“π π”æ«— ≈¬å °‘ ®√— °…å °ÿ ≈ 1241 ªï ∑’Ë ÛÒ ©∫— ∫∑’Ë Ù µ.§.-∏.§. ÚıÙ˘ §«“¡ — ¡æ— π∏å ¢Õß擬ÿ À¡ÿ π°— ∫ ª√‘ ¡“≥πÈ ”Ωπ„πª√–‡∑»‰∑¬ ‡π◊Ë Õß®“°ª√– ‡∑»‰∑¬ ‡ªì π ª√–‡∑»‡°…µ√°√√¡ ª√–™“°√ à «π „À≠à ª√–°Õ∫Õ“™’ æ‡æ“–ª≈Ÿ °·≈– ‡≈’È ¬ß — µ«å ∑’Ë µâ Õß°“√ª√‘ ¡“≥πÈ ”Ωπ §à Õπ¢â “ß¡“°‡æ◊Ë Õ„Àâ ‡æ’ ¬ßæÕµà Õ °‘ ®°√√¡∑“ß°“√‡°…µ√ ‚¥¬ª√°µ‘ ·≈â «ª√‘ ¡“≥πÈ ”Ωπ∑’Ë ‰¥â √— ∫„π·µà ≈–ªï π—È π ∂â “‡ªì πª√‘ ¡“≥πÈ ”Ωπ∑’Ë ‰¥â √— ∫ ‡©æ“–®“°Õ‘ ∑∏‘ æ≈¢Õß≈¡¡√ ÿ ¡´÷Ë ß ‡ªì π≈¡ª√–®”ƒ¥Ÿ °“≈ (‡≈Á ° ®‘ π¥“- ß«π, ÚıÛ¯ : ÒÙÒ) ª√–‡¡‘ π«à “ ¡’ ª√‘ ¡“≥πÈ ”Ωπª√–¡“≥√â Õ¬≈– ¯ ¢ÕßΩπ‡©≈’Ë ¬ª√–®”ªï ´÷Ë ß∂◊ Õ«à “‡ªì π ªï ∑’Ë ·Àâ ß·≈â ߇æ√“–‰¡à ¡’ ª√‘ ¡“≥πÈ ” Ωπ®“°≈¡æ“¬ÿ ‡¢â “¡“‡ √‘ ¡ ”À√— ∫ ª√‘ ¡“≥Ωπª√–®”ªï ®–‡ªì πªï ∑’Ë Ωπ ª√°µ‘ À√◊ Õ‡ªì πªï ∑’Ë Ωπ™ÿ °π—È π¢÷È π°— ∫ ®”π«π擬ÿ ∑’Ë ‡§≈◊Ë Õπ‡¢â “ Ÿà ª√–‡∑» ‰∑¬ À“°ªï „¥¡’ 擬ÿ ‡§≈◊Ë Õπ‡¢â “¡“ ®”π«π Û-Ù ≈Ÿ ° Àà “ß Ê °— π ªï π—È π°Á ®–¡’ ª√‘ ¡“≥πÈ ”Ωπ‡æ’ ¬ßæÕµà Õ°“√ „™â ª√–‚¬™πå ∑“ß°“√‡°…µ√ ∂â “ªï „¥ ¡’ 擬ÿ ‡¢â “¡“¡“°·≈–‡¢â “¡“„π·π« ‡¥’ ¬«°— πÀ√◊ Õ´â Õπ Ê °— π °Á ®–¡’ º≈ ∑”„Àâ ‡°‘ ¥πÈ ”∑à «¡∑’Ë ªÑ Õß°— π‰¥â ¬“° ∑—È ßπ’È ‡æ√“–擬ÿ ‡ªì πª√“°Ø°“√≥å ∑“ß∏√√¡™“µ‘ ∑’Ë ‡°‘ ¥¢÷È π·≈–∂â “¡’ §«“¡ √ÿ π·√ß¡“°‡§≈◊Ë Õπ‡¢â “∫√‘ ‡«≥„¥°Á ®– °à Õ„Àâ ‡°‘ ¥¿— ¬∏√√¡™“µ‘ ∑’Ë √â “¬·√߉¡à ¡“°°Á πâ Õ¬µ“¡¡“ ‡™à π 擬ÿ ≈¡·√ß ≈¡°√–‚™° Ωπµ°Àπ— °‡ªì π∫√‘ ‡«≥ °«â “ß ∫√‘ ‡«≥∑’Ë √“∫∫“ß∫√‘ ‡«≥Õ“® ‡°‘ ¥Õÿ ∑°¿— ¬À√◊ ÕπÈ ”∑à «¡©— ∫æ≈— π ‚¥¬ ‡©æ“–„π‡¢µ∑’Ë √“∫≈ÿà ¡‡æ√“–¡’ πÈ ”ªÉ “ ‰À≈À≈“° ∫√‘ ‡«≥∑’Ë Ÿ ß®–¡’ ‚Õ°“ ‡°‘ ¥·ºà 𥑠π∂≈à ¡ ( ÿ °‘ ® ‡¬Á π∑√«ß, ÚıÛÚ : ÚÛ) ‡°‘ ¥¢÷È π‡¡◊Ë Õ¡’ Ωπ µ°Àπ— °¡“°µ—È ß·µà Úˆ ¡‘ ≈≈‘ ‡¡µ√ ¢÷È π‰ª„π™à «ß ÚÙ ™—Ë «‚¡ß ®–¡’ ‚Õ°“ ‡°‘ ¥·ºà 𥑠π∂≈à ¡ ‡æ√“–æ◊È π∑’Ë ∫“ß ∫√‘ ‡«≥∑’Ë ¡’ ‚§√ß √⠓߇ªì π¿Ÿ ‡¢“À‘ πªŸ π À‘ π·°√π‘ µ∑’Ë ºÿ À√◊ Õ¡’ √Õ¬√â “«®“° °“√√–‡∫‘ ¥‡æ◊Ë Õ∑”‡À¡◊ Õß ∑”„Àâ πÈ ” Ωπ‰À≈´÷ ¡≈߉ªµ“¡√Õ¬√â “«·≈–‰ª ‡æ‘Ë ¡πÈ ”Àπ— °„Àâ °— ∫¥‘ π∑”„Àâ ¥‘ π‰¡à “¡“√∂Õÿâ ¡ª√‘ ¡“≥πÈ ”Ωπ®”π«π¡“° ‰«â ‰¥â ®÷ ߇°‘ ¥·ºà 𥑠π∂≈à ¡ (landslide) °“√·°â ªí ≠À“·ºà 𥑠π∂≈à ¡„π‡¢µ ¿Ÿ ‡¢“‡∑à “∑’Ë ª√“°Ø„πªí ®®ÿ ∫— π ‚¥¬ °“√π”ªŸ π´’ ‡¡πµå ‚∫°∑— ∫Àπâ “¥‘ π ·≈â «∑”™à Õß∑“ß„Àâ πÈ ”‰À≈ÕÕ° «‘ ∏’ °“√π’È ‰¡à “¡“√∂·°â ªí ≠À“À√◊ ÕªÑ Õß °— π‰¥â ‡ªì π‡æ’ ¬ß°“√ªÑ Õß°— ππÈ ”Ωπ ™–Àπâ “¥‘ π‰¡à „Àâ ‰À≈‰ªµ“¡§«“¡·√ß ¢ÕßπÈ ”‡∑à “π—È π à «πº≈¢Õß擬ÿ ∑’Ë ‡°‘ ¥¢÷È π∫√‘ ‡«≥æ◊È π∑’Ë ™“¬Ωíò ß∑–‡≈π—È π ®–∑”„Àâ ‡°‘ ¥§≈◊Ë π≈¡·√ß®— ¥„π∑–‡≈ ∑”„Àâ ‡√◊ ÕÕ— ∫ª“ß ‡°‘ ¥§≈◊Ë π´— ¥Ωíò ß ∑” „Àâ æ◊È π∑’Ë ∫√‘ ‡«≥™“¬Ωíò ߉¥â √— ∫§«“¡ ‡ ’ ¬À“¬ ∫“ß∫√‘ ‡«≥‡°‘ ¥πÈ ”∑–‡≈ Àπÿ π Ÿ ß¢÷È πÕ¬à “ß©— ∫æ≈— π∑”„Àâ ‡°‘ ¥ πÈ ”∑à «¡ º≈¢Õß¿— ¬∏√√¡™“µ‘ ®“°æ“¬ÿ ∑”„Àâ ‡°‘ ¥§«“¡ Ÿ ≠‡ ’ ¬∑—È ß™’ «‘ µ·≈– ∑√— æ¬å ‘ π¢Õߪ√–™“°√·≈–ª√–‡∑» ™“µ‘ ‚¥¬µ√ß ∫√√≥“πÿ °√¡ °√¡Õÿ µÿ π‘ ¬¡«‘ ∑¬“. ¿— ¬∏√√¡™“µ‘ „πª√–‡∑»‰∑¬. °√ÿ ߇∑æœ : ‚√ßæ‘ ¡æå °√¡Õÿ µÿ π‘ ¬¡«‘ ∑¬“ ‰¡à ª√“°Øªï æ‘ ¡æå °≈ÿà ¡¿Ÿ ¡‘ Õ“°“» ”π— °æ— ≤π“Õÿ µÿ π‘ ¬¡«‘ ∑¬“. 擬ÿ À¡ÿ π‡¢µ√â Õπ „π∫√‘ ‡«≥æ◊È π∑’Ë §√Õ∫ §≈ÿ ¡ ≈–µ‘ ®Ÿ ¥  Ì -Úı û ‡Àπ◊ Õ ≈Õß®‘ ®Ÿ ¥ ˘ Ì -ÒÚ û µ–«— πÕÕ°. °√ÿ ߇∑æœ : ‚√ßæ‘ ¡æå °√¡Õÿ µÿ π‘ ¬¡«‘ ∑¬“ ∂‘ µ‘ æ.». ÚıÒ¯-ÚıÙ˜ ™«√’ «√“»√— ¬ ·≈–§≥–œ. 擬ÿ À¡ÿ π‡¢µ√â Õπ „πª√–‡∑»‰∑¬ : ∂‘ µ‘ æ.». ÚÙ˘Ù- ÚıÙÒ. °√ÿ ߇∑æœ : ‚√ßæ‘ ¡æå °√¡Õÿ µÿ π‘ ¬¡ «‘ ∑¬“ ÚıÙÚ ‡∑ææ√√≥’ ‡ µ ÿ ∫√√≥. ¿— ¬æ‘ ∫— µ‘ ®“°∏√√¡- ™“µ‘ „π‡¢µ√â Õπ. °√ÿ ߇∑æœ : ”π— °æ‘ ¡æå ‚Õ‡¥’ ¬π ‚µ√å ÚıÙÒ ª√–‡ √‘ ∞ «‘ ∑¬“√— ∞. ¿Ÿ ¡‘ »“ µ√å °“¬¿“æª√–‡∑» ‰∑¬. °√ÿ ߇∑æœ : ∫√‘ …— ∑æ— ≤π“§ÿ ≥¿“æ «‘ ™“°“√ ®”°— ¥ ÚıÙı √“™∫— ≥±‘ µ¬ ∂“π. æ®π“πÿ °√¡»— æ∑å ¿Ÿ ¡‘ »“ µ√å ©∫— ∫√“™∫— ≥±‘ µ¬ ∂“π. æ‘ ¡æå §√—È ß∑’Ë Ù °√ÿ ߇∑æœ : ‚√ßæ‘ ¡æå ™«πæ‘ ¡æå ÚıÙ˘ ‡≈Á ° ®‘ π¥“ ß«π. ç«‘ °ƒµ°“√≥å πÈ ”∑à «¡·≈–¿— ¬ ·≈â ß„πª√–‡∑»‰∑¬é «“√ “√Õÿ ∑°«‘ ∑¬“ Ù¯ ªï . °√ÿ ߇∑æœ : √ÿà ß»‘ ≈ªá °“√æ‘ ¡æå ÚıÛ¯ ¡‘ ∑∏ ∏√√¡ ‚√™. ¿— ¬∏√√¡™“µ‘ „πª√–‡∑» ‰∑¬. °√ÿ ߇∑æœ : ‚√ßæ‘ ¡æå °√¡Õÿ µÿ π‘ ¬¡ «‘ ∑¬“ ÚıÛÙ ÿ °‘ ® ‡¬Á π∑√«ß. 牵â ΩÿÉ πé ‡Õ° “√ª√–°Õ∫ °“√ª√–™ÿ ¡ — ¡¡π“‡√◊Ë Õß °“√ªÑ Õß°— π Õÿ ∑°¿— ¬¿“§„µâ . ÚıÛÚ Blair, Thomas A. and Fite, Robert C. Weather Elements. Englewood Cliffs : Printic- Hall, Inc. 1965 Parker, Subil. Meteorology Source Book. McGRAW-HILL BOOK COMPANY. INC. 1987 Strahler, Arthur N. Physical Geography. Tokyo : Toppan Company. Ltd. 1965 World Wide Web www.Tmd.go.th/knowledge