สำนักราชบัณฑิตยสภา

The Journal of the Royal Institute of Thailand æ— ≤π“°“√∑“ß°“√»÷ °…“¢Õ߉∑¬ ¡— ¬√— ™°“≈∑’Ë ı °— ∫≠’Ë ªÿÉ π ¡— ¬‡¡®‘ : °“√«‘ ‡§√“–Àå ‡ª√’ ¬∫‡∑’ ¬∫ 1156 Vol. 31 No. 4 Oct.-Dec. 2006 ¬ÿ ‚√ª·≈–‡Õ‡™’ ¬ (§◊ Õ≠’Ë ªÿÉ π Õ‘ π‡¥’ ¬) ∑√߇ªì πª√–∏“π°“√ª√–™ÿ ¡‡æ◊Ë Õ ¢¬“¬°“√»÷ °…“¿“¬„πª√– ‡∑» À≈“¬§√—È ß „π°√≥’ ¢Õß≠’Ë ªÿÉ π „π«— π∑’Ë Û ¡°√“§¡ §.». Ò¯ˆ¯ (¬— ߇ªì π æ.». ÚÙÒ) ´÷Ë ß∂◊ Õ°— π«à “‡ªì π«— πøóô πøŸ æ√–√“™Õ”𓮇¡®‘ Õß§å ®— °√æ√√¥‘ ‡¡®‘ ∑√ߪ√–°“»°Æ∫— µ√§”ªØ‘ ≠≠“ (Charter Oath) ´÷Ë ß¡’ “√– ”§— ≠ ı ª√–°“√ „πª√–°“√∑’Ë ı √–∫ÿ «à “ ≠’Ë ªÿÉ π ç®–· «ßÀ“§«“¡√Ÿâ ∑—Ë «‚≈° ‡æ◊Ë Õ‡ √‘ ¡ √⠓ߧ«“¡‡¢â ¡·¢Á ß°“√ ª°§√ÕߢÕß®— °√«√√¥‘ é ÒÒ ‡æ◊Ë Õ„Àâ ∫√√≈ÿ º≈„π°“√· «ßÀ“§«“¡√Ÿâ ®“° ∑—Ë «‚≈° „π‡«≈“ Û ªï µà Õ¡“ ≠’Ë ªÿÉ π‰¥â à ߧ≥–ºŸâ ·∑π™ÿ ¥„À≠à ‰ª· «ßÀ“ §«“¡√Ÿâ ®“°∑—Ë «‚≈° ´÷Ë ß®–‰¥â °≈à “«„π µÕπµà Õ‰ª Ù. °“√µ—È ßÀπà «¬ß“π®— ¥°“√ »÷ °…“ π— ∫µ—È ß·µà æ√–∫“∑ ¡‡¥Á ®æ√– ®ÿ ≈®Õ¡‡°≈â “‡®â “Õ¬Ÿà À— « ‚ª√¥‡°≈â “œ „Àâ µ—È ß‚√߇√’ ¬πÀ≈«ß Õπ¿“…“‰∑¬ ¢÷È π‡¡◊Ë Õ æ.». ÚÙÒÙ ´÷Ë ß∂◊ Õ‰¥â «à “ ‡ªì πµâ 𰔇𑠥‚√߇√’ ¬π¢Õß√“™°“√ ·µ°µà “ß®“°‚√߇√’ ¬π¢Õß¡‘ ™™— ππ“√’ ∑’Ë ¡’ ¡“°à Õπ·≈â « ®π°√–∑—Ë ßµ—È ß‚√߇√’ ¬π ”À√— ∫≈Ÿ °√“…Æ√ “¡— ≠ ‡¡◊Ë Õ æ.». ÚÙÚ˜ ¬— ߉¡à ¡’ Àπà «¬ß“π‚¥¬‡©æ“– ”À√— ∫®— ¥°“√»÷ °…“ ·µà ‚√߇√’ ¬π ÒÒ Marius B. Jansen, The Making of Modern Japan, p. 338. ∑—È ßÀ≈“¬„Àâ Õ¬Ÿà ¿“¬„µâ °√¡∑À“√ ¡À“¥‡≈Á ° ®π°√–∑—Ë ß√“…Æ√‡¢â “„® º‘ ¥«à “∑“ß√“™°“√µ—È ß‚√߇√’ ¬π‡æ◊Ë Õ∑’Ë ®–‡°≥±å ‡¥Á °‡ªì π∑À“√‡æ◊Ë Õ·°â ‰¢ §«“¡‡¢â “„®º‘ ¥¢Õß√“…Æ√ ®÷ ß‚ª√¥ ‡°≈â “œ „Àâ µ—È ß°√¡»÷ °…“∏‘ °“√¢÷È π¡“ ‡æ◊Ë Õ√— ∫º‘ ¥™Õ∫°“√»÷ °…“‚¥¬µ√ß ‡¡◊Ë Õ«— π∑’Ë ˆ °√°Æ“§¡ æ.». ÚÙÛ Àπà «¬ß“π®— ¥°“√»÷ °…“¢Õß ‰ ∑ ¬ ®÷ ß ∂◊ Õ °” ‡ π‘ ¥ ¢÷È π ‡ ¡◊Ë Õ æ.». ÚÙÛ ·µà °√–∑√«ß»÷ °…“∏‘ °“√‰¡à ‰¥â ∂◊ Õ«à “ß“π¢Õß°√–∑√«ß»÷ °…“- ∏‘ °“√‡√‘Ë ¡¢÷È π„πªï ¥— ß°≈à “« ·µà ¡“‡√‘Ë ¡ π— ∫‡¡◊Ë Õ«— π∑’Ë Ò ‡¡…“¬π æ.». ÚÙÛı ‡¡◊Ë Õµ—È ß°√–∑√«ß∏√√¡°“√ ‚¥¬°√¡ »÷ °…“∏‘ °“√‡ªì πÀπà «¬ß“π„π°√–- ∑√«ß∏√√¡°“√π’È ”À√— ∫≠’Ë ªÿÉ π °√–∑√«ß»÷ °…“- ∏‘ °“√ (Mombusho) µ—È ß¢÷È π‡¡◊Ë Õ §.». Ò¯˜Ò (æ.». ÚÙÒÙ) ´÷Ë ß‡ªì πªï ‡¥’ ¬«°— ∫°“√µ—È ß‚√߇√’ ¬πÀ≈«ß Õπ ¿“…“‰∑¬¢Õ߉∑¬ ı. √–∫∫°“√®— ¥°“√»÷ °…“ ‡¡◊Ë Õæ√–∫“∑ ¡‡¥Á ®æ√–®ÿ ≈- ®Õ¡‡°≈â “‡®â “Õ¬Ÿà À— « ‚ª√¥‡°≈â “œ „Àâ µ—È ß‚√߇√’ ¬π¢÷È πµ—È ß·µà æ.». ÚÙÒÙ ®π∂÷ ß æ.». ÚÙÛ °≈à “«‰¥â «à “ °“√ »÷ °…“¢Õ߉∑¬¬— ߉¡à ‡ªì π√–∫∫ ·¡â ®–¡’ °“√°”À𥧫“¡√Ÿâ ‡ªì πª√–‚¬§ Ò (√–¥— ∫ª√–∂¡»÷ °…“) ª√–‚¬§ Ú (√–¥— ∫¡— ∏¬¡»÷ °…“) ·µà ‰¡à ¡’ °“√ °”Àπ¥«à “„π·µà ≈–ª√–‚¬§‡√’ ¬π°’Ë ªï π— °‡√’ ¬π∑’Ë ‡√’ ¬πª√–‚¬§ Ò “¡“√∂ Õ∫§«∫ª√–‚¬§ Ú ‰¥â ¥— ß°√≥’ À¡à Õ¡√“™«ß»å ‡ªï ¬ ¡“≈“°ÿ ≈ (µà Õ¡“ §◊ Õ ‡®â “æ√–¬“æ√–‡ ¥Á ® ÿ ‡√π∑√“- ∏‘ ∫¥’ ) ∑’Ë Õ∫ª√–‚¬§ Ò, Ú ‰¥â „πªï °“√»÷ °…“„π«— ¥ ≈— °…≥– ”§— ≠¢Õß°“√»÷ °…“µ“¡·∫∫·ºπª√–‡æ≥’ ¢Õ߉∑¬