สำนักราชบัณฑิตยสภา

The Journal of the Royal Institute of Thailand «‘ ‡§√“–Àå 擬ÿ À¡ÿ π‡¢µ√â Õπ ·π«§‘ ¥‡»√…∞°‘ ®æÕ‡æ’ ¬ß„πª√–‡∑»‰∑¬ 1114 Vol. 31 No. 4 Oct.-Dec. 2006 „πªí ®®ÿ ∫— π ç√–∫∫‡»√…∞°‘ ®é ∑’Ë „™â „πª√–‡∑»µà “ß Ê π—È π®–¡’ ‡æ’ ¬ß Û √–∫∫§◊ Õ ∑ÿ ππ‘ ¬¡ (capitalism) ·≈– — ߧ¡π‘ ¬¡µ≈“¥ (market socialism) ·≈–√–∫∫‡»√…∞°‘ ®·∫∫º ¡√–À«à “ß ∑ÿ ππ‘ ¬¡°— ∫ — ߧ¡π‘ ¬¡ à «π√–∫∫ — ߧ¡π‘ ¬¡√— ∞ (state socialism) π—È π ‡§¬„™â „πª√–‡∑» À¿“æ‚´‡«’ ¬µ ª√–‡∑» “∏“√≥√— ∞ª√–™“™π®’ π ·≈–ª√–‡∑» — ߧ¡π‘ ¬¡µà “ß Ê „π™à «ß °à Õπ ߧ√“¡‡¬Á π à «π√–∫∫≈— ∑∏‘ ø“ ´‘ ¡å ‡§¬„™â „πª√–‡∑»Õ‘ µ“≈’ ·≈– ‡¬Õ√¡π’ °à Õπ ߧ√“¡‚≈°§√—È ß∑’Ë Ú ®“°°“ √æ‘ ®“ √≥“∂÷ ß √ –∫∫ ‡»√…∞°‘ ®∑’Ë „™â „π·µà ≈– — ߧ¡À√◊ Õ ·µà ≈–ª√–‡∑»π—È π ®–‡ÀÁ π«à “‡°’Ë ¬« ¢â Õß‚¥¬µ√ß°— ∫°“√„™â Õ”π“®√— ∞ „π·µà ≈–ª√–‡∑»¥â «¬ °≈à “«§◊ Õ „π ª√–‡∑» — ߧ¡π‘ ¬¡ √— ∞®–‡ªì πºŸâ ¡’ ∫∑∫“∑ ”§— ≠„π°“√∫√‘ À“√®— ¥°“√ ∑“߇»√…∞°‘ ® à «π„πª√–‡∑»∑ÿ π π‘ ¬¡ √— ∞®–¡’ ∫∑∫“∑∑“߇»√…∞°‘ ® ‰¡à ¡“° ·µà √— ∞°Á ¬— ß®–µâ Õ߇¢â “¡“¥Ÿ ·≈„π‡√◊Ë Õß∑’Ë ‡°’Ë ¬«°— ∫ ‘ ∑∏‘ ‡ √’ ¿“æ ¢Õßªí ®‡®°∫ÿ §§≈„π°“√‡ªì π‡®â “¢Õß ·≈–°“√„™â ªí ®®— ¬°“√º≈‘ µ¥â «¬ ∑—È ßπ’È ‡æ√“–«à “ ∂â “ª√“»®“°°“√‡§“√æ „πÀ≈— °°√√¡ ‘ ∑∏‘Ï „π∑√— æ¬å ‘ π¢Õß ∫ÿ §§≈·≈â « °≈‰°µ≈“¥À√◊ Õ°≈‰° ‡»√…∞°‘ ®®–‰¡à “¡“√∂∑”ß“π‰¥â ·≈–‡°‘ ¥ªí ≠À“§«“¡‰¡à ß∫„π — ß§¡ ¥— ßπ—È π √— ∞®÷ ßµâ Õ߇¢â “¡“¥Ÿ ·≈„π‡√◊Ë Õß §«“¡‡ªì π√–‡∫’ ¬∫·≈–§«“¡ª≈Õ¥ ¿— ¬¢Õß — ߧ¡ ‡æ◊Ë Õ„Àâ °≈‰°‡»√…∞- °‘ ®¢Õߪ√–‡∑» “¡“√∂∑”ß“π‰¥â ¥â «¬§«“¡√“∫√◊Ë π πÕ°®“°π’È √— ∞ ¬— ß¡’ Àπâ “∑’Ë ªÑ Õß°— 𧫓¡ª≈Õ¥¿— ¬ ¢Õߪ√–‡∑» √«¡µ≈Õ¥®π∂÷ ß°“√ ·°â ªí ≠À“µà “ß Ê ∑’Ë °≈‰°‡»√…∞°‘ ® „π√–∫∫µ≈“¥‰¡à “¡“√∂∑”ß“π‰¥â À√◊ Õ∑”ß“π‰¥â ·µà ‰¡à ¡’ ª√– ‘ ∑∏‘ ¿“æ ‡™à π ªí ≠À“°“√ºŸ °¢“¥∑“߇»√…∞- °‘ ® ªí ≠À“º≈°√–∑∫µà Õ∫ÿ §§≈Õ◊Ë π À√◊ Õ‡ √◊Ë Õß¡≈æ‘ …∑’Ë ‡ªì πº≈‡ ’ ¬µà Õ — ߧ¡ (externalities) Û. ∑‘ »∑“ß„π°“√·°â ªí ≠À“·≈– ‡»√…∞°‘ ®æÕ‡æ’ ¬ß ®“°°“√»÷ °…“«‘ ‡§√“–Àå ·π« ∑“ß·≈–«‘ ∏’ °“√∑”ß“π¢Õß√–∫∫ ‡»√…∞°‘ ®·µà ≈–√Ÿ ª·∫∫∑’Ë ‰¥â °≈à “«¡“ ·≈â « √–∫∫‡»√…∞°‘ ®·∫∫∑ÿ ππ‘ ¬¡ ·≈–√–∫∫‡»√…∞°‘ ®·∫∫ — ߧ¡π‘ ¬¡ ¡’ §«“¡·µ°µà “ß°— πÕ¬à “ß‡ÀÁ π‰¥â ™— ¥ ·µà °Á ‰¡à “¡“√∂·°â ªí ≠À“§«“¡æÕ „®À√◊ Õ§«“¡æÕ‡æ’ ¬ß¢Õߧπ à «π „À≠à ‰¥â ‚¥¬∑’Ë √–∫∫‡»√…∞°‘ ®·∫∫ ∑ÿ ππ‘ ¬¡®–‡πâ π„π‡√◊Ë Õߪ√– ‘ ∑∏‘ ¿“æ ·≈–§«“¡æÕ„® Ÿ ß ÿ ¥¢Õß∫ÿ §§≈‡ªì 𠔧— ≠ à «π√–∫∫‡»√…∞°‘ ®·∫∫ — ߧ¡π‘ ¬¡®–‡πâ π„π‡√◊Ë Õß°“√√«¡ »Ÿ π¬å Õ”π“®·≈–º≈ª√–‚¬™πå ¢Õß — ߧ¡‡ªì 𠔧— ≠ ´÷Ë ß®– — ߇°µ‰¥â «à “ ·µà ≈–√–∫∫‡»√…∞°‘ ®∑’Ë ‰¥â °≈à “«¡“ π—È π ®–‡πâ π‰ª„π∑“ß∑’Ë ÿ ¥‚µà ß¥â “π„¥ ¥â “πÀπ÷Ë ß Õ¬à “ß‰√°Á µ“¡ „π°“√·°â ªí ≠À“¢Õߧπ à «π„À≠à ‚¥¬§”π÷ ß ∂÷ ߧ«“¡æ÷ ßæÕ„®¢Õßªí ®‡®°∫ÿ §§≈ ·≈â « §«√®–µâ Õ߬÷ ¥·π«∑“ß “¬ °≈“ß„π°“√·°â ªí ≠À“ ¥— ßπ—È π ®÷ ß æÕ®– √ÿ ª∑‘ »∑“ß„π°“√·°â ªí ≠À“ ‡»√…∞°‘ ®‰¥â ‡ªì π Û ·π«∑“ߥ— ßπ’È Û.Ò °“√‡πâ πª√– ‘ ∑∏‘ ¿“æ ·≈–§«“¡æÕ„® Ÿ ß ÿ ¥¢Õß∫ÿ §§≈ Û.Ú °“√ ‡πâ π°“√√«¡»Ÿ π¬å Õ”π“®·≈–º≈ª√–‚¬™πå ¢Õß — ߧ¡ ‡ªì πÀ≈— ° Û.Û °“√‡πâ π∑“ß “¬°≈“ß À√◊ Õ‡»√…∞°‘ ®æÕ‡æ’ ¬ß Û.Ò °“√‡πâ πª√– ‘ ∑∏‘ ¿“æ ·≈–§«“¡æÕ„® Ÿ ß ÿ ¥¢Õß∫ÿ §§≈ √–∫∫‡»√…∞°‘ ®·∫∫∑ÿ ππ‘ ¬¡ ®–„Àâ §«“¡ ”§— ≠·°à ‡Õ°™πÀ√◊ Õ ªí ®‡®°∫ÿ §§≈¡“° °≈à “«§◊ Õª√–™“ ™π®–‡ªì π‡®â “¢Õßªí ®®— ¬°“√º≈‘ µ·≈– ¡’ Õ‘ √–‡ √’ ¿“æ„π°“√∑”ß“π·≈– ª√–°Õ∫°“√∑“߇»√…∞°‘ ® ´÷Ë ß√–∫∫ ¥— ß°≈à “«®–„™â °≈‰°µ≈“¥ À√◊ Õ√“§“ ‡ªì π‡§√◊Ë Õß™’È π”°“√∑”ß“π„π∑“ß ‡»√…∞°‘ ® ´÷Ë ß®–∑”„Àâ √–∫∫‡»√…∞- °‘ ®∑”ß“π‰¥â Õ¬à “ß¡’ ª√– ‘ ∑∏‘ ¿“æ ¡’ §«“¡‡®√‘ ≠‡µ‘ ∫‚µ„πÕ— µ√“∑’Ë Ÿ ß ∑” „Àâ ª√–™“™π∑’Ë ¡’ √“¬‰¥â ‰¥â √— ∫§«“¡ æ÷ ßæÕ„®„π°“√‰¥â ∫√‘ °“√À√◊ Õ„™â ‘ π§â “∫√‘ °“√µà “ß Ê ·≈– “¡“√∂À“ §«“¡ ÿ ¢∑“ß¥â “π«— µ∂ÿ Õ¬à “ß‰¡à ¡’ ¢Õ∫ ‡¢µ®”°— ¥ Õ¬à “ß‰√°Á µ“¡ „π√–∫∫‡»√…∞- °‘ ®·∫∫∑ÿ ππ‘ ¬¡π—È π °Á ®–¡’ ªí ≠À“ °“√°√–®“¬√“¬‰¥â ·≈–§π∑’Ë ¡’ §«“¡ Õà Õπ·Õ∑“߇»√…∞°‘ ®®–‡ªì πºŸâ ∑’Ë ‰¥â √— ∫§«“¡∑ÿ °¢å ®“°§«“¡‡®√‘ ≠‡µ‘ ∫‚µ ∑“߇»√…∞°‘ ® ∑’Ë ¡’ °“√·∫à ߪí π·≈– ‡Õ“√— ¥‡Õ“‡ª√’ ¬∫Õ¬Ÿà ¡“° ¥— ßπ—È π „π