ปีที่ ๓๒ ฉบับที่ ๓ กรกฎาคม-กันยายน ๒๕๕๐

«“√ “√ √“™∫— ≥±‘ µ¬ ∂“π »√’ ÿ √“ߧå æŸ ≈∑√— æ¬å 575 ªï ∑’Ë ÛÚ ©∫— ∫∑’Ë Û °.§.-°.¬. Úıı §«“¡π” ‡√◊Ë Õß«’ √°√√¡¢Õßæ√–√“¡Õ“® ‡≈à “‡ªì ππ‘ ∑“π¡ÿ ¢ª“∞–¡“°à Õπ ·≈– Õ“®‡ªì π‡√◊Ë Õß®√‘ ß„πª√–«— µ‘ »“ µ√å ¥— ß ∑’Ë ™“«Õ‘ π‡¥’ ¬¡— °‡™◊Ë Õ°— π‡ªì π à «π„À≠à „πÕπÿ ∑«’ ªÕ‘ π‡¥’ ¬¡’ ‡¡◊ Õ߇°à “·°à ™◊Ë Õ Õ‚¬∏¬“ ‡¡◊ Õßπ’È ∂Ÿ °‡ª≈’Ë ¬π™◊Ë Õ‡ªì π ‰ø´“∫“¥ (Faizabad) „π ¡— ¬ ®— °√«√√¥‘ ¡ÿ §— ≈ (Mughal Empire) ´÷Ë ß ™“«Õ— ß°ƒ…‡√’ ¬°‡æ’È ¬π‡ªì π ‚¡°ÿ ≈ ªí ®®ÿ ∫— π‡¡◊ Õßπ’È °≈— ∫¡“„™â ™◊Ë Õ‡¥‘ ¡ §◊ Õ Õ‚¬∏¬“ ™“«Œ‘ π¥Ÿ ‡™◊Ë Õ«à “æ√–√“¡ ª√– Ÿ µ‘ ∑’Ë π’Ë µ√ß∫√‘ ‡«≥∑’Ë ®— °√æ√√¥‘ Õß§å ·√°¢Õß√“™«ß»å ¡ÿ §— ≈ §◊ Õ æ√–‡®â “ ∫“∫“√å (Babar) À√◊ Õ∫“∫Ÿ √å (Babur) ∑√ß √â “ß¡— ¬‘ ¥∫“∫–√’ (Babri Mosque) ‰«â µ√ß‚∫ ∂å æ√–√“¡´÷Ë ß ∂Ÿ °∑”≈“¬‰ª ™“«Œ‘ π¥Ÿ À— «√ÿ π·√ß ‰¥â ∫ÿ °‡¢â “∑”≈“¬¡— ¬‘ ¥π’È „π æ.». ÚıÛı °à Õ„Àâ ‡°‘ ¥§«“¡∫“¥À¡“ß √–À«à “ß™“«Œ‘ π¥Ÿ ·≈–¡ÿ ≈‘ ¡„πÕ‘ π‡¥’ ¬ Õ— π𔉪 Ÿà °“√®≈“®≈·≈–‡¢à π¶à “´÷Ë ß °— π·≈–°— π ¥— ßπ—È π ·¡â §π‰∑¬‡™◊Ë Õ°— π «à “‡√◊Ë Õß√“¡‡°’ ¬√µ‘Ï π”‡§â “‡√◊Ë Õß¡“®“° π‘ ¬“¬Õ‘ π‡¥’ ¬ ·µà §«√µâ Õß√— ∫√Ÿâ «à “ ™“«Õ‘ π‡¥’ ¬‡™◊Ë Õ«à “‡√◊Ë Õßæ√–√“¡‡ªì π ‡√◊Ë Õß®√‘ ß ¡‘ „™à π‘ ¬“¬ ‡√◊Ë ÕߢÕßæ√–√“¡„πÕ‘ π‡¥’ ¬∑’Ë ∂◊ Õ«à “ ¡∫Ÿ √≥å ‰æ‡√“– ·≈–»— °¥‘Ï ‘ ∑∏‘Ï §◊ Õ ¡À“°“æ¬å √“¡“¬≥– (The Ramayana Epic) ´÷Ë ßƒ…’ «“≈¡’ °‘ ‡ªì π ºŸâ √®π“‡ªì π‚»≈°„π¿“…“ — π °ƒµ ·µà ≈–‚»≈°À√◊ Õ∫∑¡’ Ù ∫“∑ „π æ“≈°— ≥±å ´÷Ë ß‡™◊Ë Õ°— π«à “·µà ߢ÷È πÀ≈— ß °— ≥±å ∑’Ë Ú-ˆ √–∫ÿ «à “√“¡“¬≥–´÷Ë ß ¡’ ∑—È ßÀ¡¥ ÚÙ, ‚»≈° Ò ‡ªì πÕ“∑‘ °“«¬–À√◊ Õß“π°«’ π‘ æπ∏å ™‘È π·√° ¢Õß‚≈° ∑’Ë ®–¬◊ π¬ßµ√“∫‡∑à “¢ÿ π‡¢“ ·≈–∑–‡≈ Ú ¡À“°“æ¬å π’È ‡≈à “‡√◊Ë Õß æ√–√“¡ºŸâ ∑√߇ªì π¡πÿ …¬å ∑’Ë ¡∫Ÿ √≥å ·∫∫ ‡ªì πÕ«µ“√ª“ß∑’Ë ˜ ¢Õßæ√– «‘ …≥ÿ √“¡“¬≥–∂◊ Õ‡ªì π§— ¡¿’ √å »— °¥‘Ï - ‘ ∑∏‘Ï √Õß®“°§— ¡¿’ √å æ√–‡«∑ ·≈–·µà ß ¢÷È π‡¡◊Ë Õª√–¡“≥æÿ ∑∏»µ«√√…∑’Ë Ò πÕ°®“°¡À“°“æ¬å √“¡“¬≥– ®–‡ªì π§— ¡¿’ √å »— °¥‘Ï ‘ ∑∏‘Ï „π»“ π“Œ‘ π¥Ÿ ·≈â « ¬— ߇ªì π«√√≥°√√¡∑’Ë ¡’ §ÿ ≥§à “ ¡’ ‡√◊Ë Õß√“«∑’Ë ‡ªì 𧵑 Õπ„®·≈–¡’ ‡π◊È ÕÀ“®— ∫„®§π∑—È ßÀ≈“¬ ®÷ ß¡’ °«’ π” ¡“·µà ߇≈à “„À¡à ‡ªì π¿“…“æ◊È π‡¡◊ Õß„π ¿Ÿ ¡‘ ¿“§µà “ß Ê ∑—È ß„πÕ‘ π‡¥’ ¬·≈–„π ‡Õ‡™’ ¬µ–«— πÕÕ°‡©’ ¬ß„µâ ∑—È ßπ’È ‡æ√“– ¿“…“ — π °ƒµ‡ªì π¿“…“ Ÿ ß ‡¢â “„® ¬“° ‰¡à „™à ¿“…“∑’Ë “¡— ≠™π„™â æŸ ¥°— π ∂â “®–„Àâ “¡— ≠™πøí ß√Ÿâ ‡√◊Ë Õß°Á µâ Õß„™â ¿“…“ª√–®”¿Ÿ ¡‘ ¿“§ ‡™à π ¿“…“‡∫ß- °“≈’ „𷧫â π‡∫ß°Õ≈ ¿“…“∑¡‘ Ã„π ·§«â π∑¡‘ Ãπ“±ÿ ∑“ß„µâ ¢ÕßÕ‘ π‡¥’ ¬ ¿“…“Õ— — ¡„𷧫â πÕ— — ¡ à «π„π ¿Ÿ ¡‘ ¿“§‡Õ‡™’ ¬µ–«— πÕÕ°‡©’ ¬ß„µâ °Á ¡’ √“¡“¬≥– ©∫— ∫¿“…“‰∑¬‡√’ ¬°«à “ √“¡‡°’ ¬√µ‘Ï ¿“…“‡¢¡√‡√’ ¬°«à “ ‡√’ ¬¡‡°√å ·≈–¿“…“¡≈“¬Ÿ ‡√’ ¬°«à “ À‘ °“¬— µ»√’ √“¡ ‡ªì πµâ π „π∫√√¥“√“¡“¬≥–©∫— ∫µà “ß Ê ‡™à π∑’Ë °≈à “«¡“π’È ¡’ Ú ©∫— ∫∑’Ë ”§— ≠ ·≈–¡’ Õ‘ ∑∏‘ æ≈¡“° ‰¥â ·°à √“¡“¬≥– ©∫— ∫«“≈¡’ °‘ „π¿“…“ — π °ƒµ ·≈– √“¡®√‘ µ¡“π— (Ram Charit Manas) ¢Õßµÿ ≈ ’ ∑“ (Tulsidas) „π¿“…“Õ“«∏’ (Awadhi) À√◊ ÕŒ‘ π¥’ ∑â Õß∂‘Ë π (Hindi dialect) ´÷Ë ß‡ªì π ¿“…“æ◊È π‡¡◊ Õß∑’Ë „™â °— π„πÕ‘ π‡¥’ ¬‡Àπ◊ Õ µà Õ¡“æ— ≤π“¡“ ‡ ªì π¿“…“ Œ‘ π¥’ (Hindi) √“¡“¬≥–©∫— ∫«“≈¡’ °‘ ”§— ≠¡“°‡æ√“–‡ªì π©∫— ∫¥—È ß‡¥‘ ¡∑’Ë „Àâ ·√ß∫— π¥“≈„®·°à ¡πÿ …¬å µ—È ß·µà ‚∫√“≥¡“®π∂÷ ßªí ®®ÿ ∫— π ·µà ‰¡à §à Õ¬ ·æ√à À≈“¬‰ª¬— ß¡«≈™π‡æ√“–„™â ¿“…“ — π °ƒµ´÷Ë ß‡ªì π¿“…“¬“° æ√“À¡≥å ª√“™≠å ∑“ß»“ π“·≈– ª√— ™≠“ π— °«‘ ™“°“√·≈–™π™—È π Ÿ ß®÷ ß ®–Õà “π‡¢â “„® ¥— ßπ—È π ¢≥–∑’Ë Õ‘ π‡¥’ ¬ µ°Õ¬Ÿà „µâ Õ”π“®¢Õß™“«¡ÿ ≈‘ ¡ ¡— ¬ ®— °√«√√¥‘ ¡ÿ §— ≈ °«’ µÿ ≈ ’ ∑“ (√“« æ.». Ú¯ˆ-ÚÒˆˆ) °Á ‰¥â √®π“ ‡√◊Ë Õß√“¡“¬≥–‡ªì π¿“…“æ◊È π‡¡◊ Õß∑’Ë „™â °— π¡“°∑“߇Àπ◊ Õ ‚¥¬„™â ™◊Ë Õ‡√◊Ë Õß «à “ √“¡®√‘ µ¡“π— ‡æ◊Ë Õ„Àâ ™“«Œ‘ π¥Ÿ Õà “π‡¢â “„®·≈–„™â ‡ªì π‡§√◊Ë Õß®√√‚≈ß „®¬“¡µ°Õ¬Ÿà ¿“¬„µâ Õ‘ ∑∏‘ æ≈Õ‘ ≈“¡ ®–‰¥â ‰¡à ∑‘È ß»“ π“¥—È ß‡¥‘ ¡¢Õßµπ °“√∑’Ë °«’ ‡¢’ ¬π‡≈à “‡√◊Ë Õ߇ªì πÕ’ ° ¿“…“Àπ÷Ë ß ¬à Õ¡¡’ °“√ª√ÿ ß·µà ß Õ¥„ à ®‘ πµπ“°“√¢Õß°«’ ·≈–°“√µ’ §«“¡∑’Ë Õ“®·µ°µà “߉ª®“°‡√◊Ë Õ߇¥‘ ¡ ®÷ ߧ«√ Ò Makhan Lal Sen, The Ramayana of Valmiki (New Delhi: Munshiram Manoharlal Publishers, 1972) p. 7. Ú ‡√◊Ë Õ߇¥‘ ¡, Àπâ “ ˆ.