สำนักราชบัณฑิตยสภา

The Journal of the Royal Institute of Thailand °â “« Ÿà §«“¡‡ªì πºŸâ π”∏ÿ √°‘ ®¥â «¬ª√— ™≠“ ‡»√…∞°‘ ®æÕ‡æ’ ¬ß µ— «·∫∫∏ÿ √°‘ ® ç√à ¡©— µ√é Vol. 32 No. 4 Oct.-Dec. 2007 746 ®“°°“√»÷ °…“æ∫«à “ „π¢≥–∑’Ë °“√°â “«‰ª Ÿà §«“¡‡ªì πºŸâ π”∏ÿ √°‘ ®¢Õß ∫√‘ …— ∑‚¡‚µ‚√≈à “π—È π Õß§å °“√¢“¥ °“√ √â “ß¿Ÿ ¡‘ §ÿâ ¡°— πµ— «‡Õß (self-im- munity) ®÷ ß à ߺ≈∑”„Àâ ≈–‡≈¬°“√ ‡µ√’ ¬¡µ— «√— ∫¡◊ Õ°— ∫°“√‡ª≈’Ë ¬π·ª≈ß ∑“߇∑§‚π‚≈¬’ ∑’Ë ¡’ Õ— µ√“°“√‡ª≈’Ë ¬π ·ª≈ß∑’Ë √«¥‡√Á «¡“° °“√¢“¥°“√ª√— ∫ µ— «·≈– √â “ß¿Ÿ ¡‘ §ÿâ ¡°— πµπ‡Õß„π°“√ √â “ßæ≈«— µ¢Õßµ— «‡Õß„Àâ Õ¥§≈â Õß °— ∫ ‘Ë ß·«¥≈â Õ¡ ∑’Ë ‡ªì πÀπ÷Ë ß„π§ÿ ≥- ¡∫— µ‘ ¢Õߧ«“¡æÕª√–¡“≥ ∑’Ë ‡πâ π °“√ √â “ßæ≈«— µ°“√æ— ≤π“∑’Ë ≈ßµ— « °“√¢“¥§ÿ ≥ ¡∫— µ‘ ¥— ß°≈à “«‰¥â à ߺ≈ ∑”„Àâ ∫√‘ …— ∑‚¡‚µ‚√≈à “ Ÿ ≠‡ ’ ¬§«“¡ ‰¥â ‡ª√’ ¬∫„π°“√·¢à ߢ— π„Àâ °— ∫∫√‘ …— ∑ ‚π‡°’ ¬´÷Ë ß‡ªì π∫√‘ …— ∑∑’Ë ‡¢â “¡“„π∏ÿ √°‘ ® ‚∑√»— æ∑å ‡§≈◊Ë Õπ∑’Ë „πµ≈“¥À≈— ß®“° ∫√‘ …— ∑‚¡‚µ‚√≈à “„π∑“ßµ√ß°— π¢â “¡ ∫√‘ …— ∑‚π‡°’ ¬‡Õ߉¥â æ— ≤𓧫“¡‡¢â “ „®·≈–„Àâ §«“¡ ”§— ≠°— ∫°“√‡ª≈’Ë ¬π ·ª≈ß ‚¥¬¡ÿà ßæ— ≤π“æ≈«— µ¢ÕßÕß§å °“√„Àâ ≈ßµ— «°— ∫°“√‡ª≈’Ë ¬π·ª≈ß∑’Ë ‡ªì π√–∫∫¡“°°«à “ ®“°°“√§‘ ¥Õ¬à “ß √Õ∫§Õ∫·≈–√Õ∫√Ÿâ ´÷Ë ß‡ªì π‡ß◊Ë Õπ‰¢ §«“¡√Ÿâ ¢Õߪ√— ™≠“‡»√…∞°‘ ®æÕ‡æ’ ¬ß ∑”„Àâ ∫√‘ …— ∑‚π‡°’ ¬ª√— ∫√Ÿ ª·∫∫º≈‘ µ ¿— ≥±å ∑’Ë “¡“√∂µÕ∫ πÕߧ«“¡ µâ Õß°“√¢Õß≈Ÿ °§â “ ∑—È ß„π≈— °…≥–∑’Ë ¡’ §«“¡¬◊ ¥À¬ÿà π¡“°°«à “ ‡™à π °“√ª√— ∫ ‡ª≈’Ë ¬πÀπâ “°“°„Àâ µ√ßµ“¡√ π‘ ¬¡ ¢Õß≈Ÿ °§â “·µà ≈–§π °“√ª√— ∫‡ª≈’Ë ¬π „Àâ ‚∑√»— æ∑å ‰¡à ¡’ ‡ “Õ“°“» ´÷Ë ß∑” „Àâ –¥«°µà Õ°“√æ°æ“ ®“°·π«§‘ ¥ ·≈–°“√¥”‡π‘ π∏ÿ √°‘ ®„π‡™‘ ß°≈¬ÿ ∑∏å π’È ‡Õß · ¥ß„Àâ ‡ÀÁ π∂÷ ߧ«“¡¡’ ‡Àµÿ º≈ (reasonableness) ¢Õß‚π‡°’ ¬ „π °“√¥”‡π‘ π∏ÿ √°‘ ®∑’Ë ¡’ °“√æ‘ ®“√≥“ ‡Àµÿ ªí ®®— ¬ ·≈–¢â Õ¡Ÿ ≈∑’Ë ‡°’Ë ¬«¢â Õß ·≈–π”¡“„™â „π°“√ª√— ∫°≈¬ÿ ∑∏å ‚¥¬ ‰¡à ¬÷ ¥µ‘ ¥°— ∫√Ÿ ª·∫∫À√◊ Õ°√Õ∫§«“¡ §‘ ¥‡¥‘ ¡ (bounded rationality) ´÷Ë ß ∑”„Àâ ∫√‘ …— ∑‚π‡°’ ¬ªí ®®ÿ ∫— π‡ªì πºŸâ π” ∏ÿ √°‘ ®„πµ≈“¥‚∑√»— æ∑å ¡◊ Õ∂◊ Õ ·≈– ¬‘Ë ß°«à “π—È π¬— ß‡ªì πºŸâ π” Ò „π Û ¢Õß °≈ÿà ¡ºŸâ „Àâ ∫√‘ °“√¥â “π‡§√◊ Õ¢à “¬¢Õß ‚§√ß¢à “¬ — ≠≠“≥‚∑√§¡π“§¡ ∑’Ë ¡’ Õ‘ ∑∏‘ æ≈ Ÿ ß¡“°„πÕÿ µ “À°√√¡ ®“°°“√»÷ °…“æ∫«à “°“√‡ª√’ ¬∫ ‡∑’ ¬∫‚¥¬»÷ °…“°— ∫ — ¥ à «π∑“ß°“√ µ≈“¥‡æ’ ¬ßÕ¬à “ß‡¥’ ¬«À“°¥Ÿ º‘ «‡º‘ π Õ“®®–°≈“¬‡ªì π°— ∫¥— °∑’Ë ∑”„Àâ Õß§å °“√∏ÿ √°‘ ® Ÿ ≠‡ ’ ¬§«“¡‡ªì πºŸâ π”∏ÿ √°‘ ® ‰¥â ‚¥¬ßà “¬ ¥— ßπ—È π ‡æ◊Ë Õæ— ≤π“„Àâ °“√ °â “« Ÿà §«“¡‡ªì πºŸâ π”¡’ §«“¡√Õ∫§Õ∫ „π‡™‘ ß°≈¬ÿ ∑∏å ·≈–°“√„Àâ §«“¡ ”§— ≠ °— ∫°“√ª√–¬ÿ °µå „™â °√Õ∫·π«§‘ ¥ ª√— ™≠“‡»√…∞°‘ ®æÕ‡æ’ ¬ß ®÷ ß¡’ à «π ™à «¬ π— ∫ πÿ πÕ¬à “ß¡“° ´÷Ë ß®–‡ªì π º≈„Àâ °“√°â “«¢÷È π‡ªì πºŸâ π”∏ÿ √°‘ ®·≈– °“√√— °…“§«“¡‡ªì πºŸâ 𔇰‘ ¥¢÷È π‰¥â Õ¬à “ß ¡∫Ÿ √≥å ·≈–¬—Ë ß¬◊ π §ÿ ≥¿“æ¢Õߺ≈‘ µ¿— ≥±å (pro- duct quality) À¡“¬∂÷ ß ≈— °…≥–¢Õß ºŸâ π”∏ÿ √°‘ ®∑’Ë ®”‡ªì πÕ’ °ª√–°“√Àπ÷Ë ß §ÿ ≥¿“æ¢Õß ‘ π§â “·≈–∫√‘ °“√ „π ªí ®®ÿ ∫— π®— ¥‡ªì π¡“µ√∞“π¢—È πµË ”„π °“√·¢à ߢ— π ∑—È ßπ’È “¡“√∂‡ª√’ ¬∫«à “ °“√¡’ §ÿ ≥¿“æ À¡“¬∂÷ ß °“√¡’ µ—Î « ‡¢â “ π“¡‡æ◊Ë Õ™¡°“√·¢à ߢ— πøÿ µ∫Õ≈ °≈à “«§◊ Õ ∫√‘ …— ∑∏ÿ √°‘ ®„¥∑’Ë ‰¡à ¡’ §ÿ ≥- ¿“懪√’ ¬∫À¡“¬∂÷ ß°“√¢“¥§ÿ ≥- ¡∫— µ‘ ‡∫◊È Õßµâ π¢Õß°“√‡¢â “ Ÿà π“¡ ´÷Ë ß‡ª√’ ¬∫‡À¡◊ Õπ‡«∑’ °“√·¢à ߢ— π À√◊ Õµ≈“¥∏ÿ √°‘ ® ¥— ßπ—È π °“√„ à „®„Àâ §«“¡ ”§— ≠°— ∫§ÿ ≥¿“æ®÷ ߇ªì π‡√◊Ë Õß ∑’Ë Õß§å °“√µâ Õß¡ÿà ß¡—Ë πæ— ≤π“„Àâ ‡°‘ ¥ ¢÷È π (Phoocharoon & Chomvilailuk, 1998) „πª√–‡¥Á π‡√◊Ë Õߧÿ ≥¿“æ¢Õß º≈‘ µ¿— ≥±å ºŸâ ∫√‘ À“√µâ Õßµ√–Àπ— ° ‡ ¡Õ«à “‰¡à „™à ‡ªì π ∂“π¿“æ„π‡™‘ ß ‡ ∂’ ¬√À√◊ ÕÀ¬ÿ ¥π‘Ë ß (static) ¥— ßπ—È π À“°«‘ ‡§√“–Àå »÷ °…“Õ¬à “ß≈÷ °´÷È ß®– æ∫«à “ §ÿ ≥¿“懪ì π‡√◊Ë Õß∑’Ë ‡ªì π ¿“æ æ≈«— µ (dynamic) ∑’Ë ¡’ °“√ª√— ∫ ‡ª≈’Ë ¬πµ≈Õ¥‡«≈“·≈–‡ªì π°“√ª√— ∫ ‡ª≈’Ë ¬π‡æ◊Ë Õ √⠓ߧ«“¡æ÷ ßæÕ„®„Àâ °— ∫ ∑ÿ °ΩÉ “¬∑’Ë ‡°’Ë ¬«¢â Õß ¥— ß®–‡ÀÁ π‰¥â ®“° §ÿ ≥¿“æ°“√„Àâ ∫√‘ °“√¡“µ√∞“π §ÿ ≥¿“懥‘ ¡∑’Ë ¡’ ISO 9000 ªí ®®ÿ ∫— π ¡’ °“√æ— ≤π“Õ¬à “ß‰¡à À¬ÿ ¥π‘Ë ß ‡ªì π ISO 9001, 9002 ·≈– ISO 14000 ®“°ª√–‡¥Á ππ’È ‡Õß∑”„Àâ Õß§å °“√µâ Õß ¡’ °“√æ— ≤π“√–¥— ∫¢Õߧÿ ≥¿“æµ≈Õ¥ ‡«≈“ ∫√‘ …— ∑°— π¬ßÕ‘ ‡≈§∑√‘ ° ®”°— ¥ (¡À“™π) ´÷Ë ß‡ªì π∫√‘ …— ∑√à «¡∑ÿ π¢Õß ª√–‡∑»‰∑¬ §◊ Õ ∫√‘ …— ∑°— π¬ß«— ≤π“ °— ∫∫√‘ …— ∑¡‘ µ´Ÿ ∫‘ ™‘ ¢Õߪ√–‡∑»≠’Ë ªÿÉ π ∑’Ë ‰¥â ‡ªî ¥¥”‡π‘ πß“π¡“ µ—È ß·µà æ.». Úı˜ ‚¥¬‡√‘Ë ¡®“°°“√º≈‘ µæ— ¥≈¡ ®π°√–∑—Ë ß¡“æ— ≤π“µŸâ ‡¬Á π ´÷Ë ß‡ªì π ∑’Ë πà “¿Ÿ ¡‘ „®¡“°∑’Ë æ∫«à “ µŸâ ‡¬Á π¢Õß ∫√‘ …— ∑¡‘ µ´Ÿ ∫‘ ™‘ ∑’Ë „™â „πª√–‡∑»≠’Ë ªÿÉ π π—È π ®”π«π¡“°°«à “√â Õ¬≈– ı º≈‘ µ