สำนักราชบัณฑิตยสภา

«“√ “√ √“™∫— ≥±‘ µ¬ ∂“π «ÿ ≤‘ ™— ¬ ¡Ÿ ≈»‘ ≈ªá 721 ªï ∑’Ë ÛÚ ©∫— ∫∑’Ë Ù µ.§.-∏.§. Úıı æ.». Ú¯Ò ·µà ‡√◊Ë Õßπ’È πà “®–¬— ß¡’ ªí ≠À“ ‡æ√“– æ.». Ú¯Ò æ¡à “À√◊ Õ æ√–‡®â “µ–‡∫Á ß™–‡«µ’È ¬— ߉¡à ‰¥â ≈ß¡“ µ’ ‡¡◊ Õ߇¡“–µ–¡–‡¡◊ Õß∑à “ ”§— ≠¢Õß æ«°¡Õ≠ °“√∑’Ë ¡‡¥Á ®æ√–‰™¬ √“™“∏‘ √“™ ç‡ ¥Á ®‰ª‡™’ ¬ß‰°√‡™’ ¬ß °√“πé µ“¡∑’Ë æ√–√“™æß»“«¥“√ °√ÿ ߇°à “ ©∫— ∫À≈ߪ√–‡ √‘ ∞Õ— °…√π‘ µ‘Ï °≈à “«‰«â Õ“®‡ªì π§π≈–‡√◊Ë Õß°— ∫∑’Ë ¡‡¥Á ®œ °√¡æ√–¬“¥”√ß√“™“πÿ ¿“æ ∑√ßπ‘ æπ∏å ‰«â °Á ‰¥â ·≈–πà “®–¡’ °“√ »÷ °…“§â π§«â “µà Õ®“°∑’Ë æ√–∫“∑ ¡‡¥Á ®æ√–®ÿ ≈®Õ¡‡°≈â “‡®â “Õ¬Ÿà À— « ∑√߇√‘Ë ¡‰«â Ú. æ√–√“™π‘ æπ∏å „πæ√–∫“∑ ¡‡¥Á ®æ√–®ÿ ≈®Õ¡‡°≈â “‡®â “Õ¬Ÿà À— « æ√–∫“∑ ¡‡¥Á ®æ√–®ÿ ≈®Õ¡ ‡°≈â “‡®â “Õ¬Ÿà À— «¡‘ ‰¥â ∑√߇ªì π·µà ‡æ’ ¬ß π— °ª°§√Õß∑’Ë ¬‘Ë ß„À≠à ·µà ∑√߇ªì π °…— µ√‘ ¬å π— °ª√“™≠å ∑’Ë ∑√ß à ߇ √‘ ¡ ·≈–Õÿ ª∂— ¡¿å π— °«‘ ™“°“√ ·≈–„π à «π æ√–Õß§å °Á ∑√ß¡’ ß“πæ√–√“™π‘ æπ∏å ®”π«π¡“°§√Õ∫§≈ÿ ¡À≈“¬ “¢“ «‘ ™“ Õ“∑‘ «√√≥°√√¡ ª√–«— µ‘ »“ µ√å ‡ ¥Á ®ª√–æ“ »“ π“ ®¥À¡“¬‡Àµÿ æ√–ª√’ ™“ “¡“√∂¢Õßæ√–Õß§å „π ¥â “ππ’È Õ“®‡ª√’ ¬∫‰¥â «à “∑— ¥‡∑’ ¬¡‰¥â °— ∫®— °√æ√√¥‘ §— ß´’ (Emperor Kangxi, §.». ÒˆˆÚ-Ò˜ÚÚ/æ.». ÚÚı- ÚÚˆı) ·≈–®— °√æ√√¥‘ ‡©’ ¬πÀ≈ß (Emperor Qianlong, §.». Ò˜Ûˆ- Ò˜˘ˆ/æ . » . ÚÚ˜˘-ÚÛÛ˘) ®— °√æ√√¥‘ ∑’Ë ¬‘Ë ß„À≠à ¢Õß√“™«ß»å ™‘ ß (Qing) ∑’Ë ª°§√Õߪ√–‡∑»®’ π ‚¥¬ ∑√߇ªì π∑—È ßπ— °ª°§√Õß∑’Ë ¬‘Ë ß„À≠à ¡’ æ√–ª√’ ™“ “¡“√∂∑“ߥ⠓πÕ— °…√ »“ µ√å ·≈–∑√ßÕÿ ª∂— ¡¿å ß“π«‘ ™“°“√ ¢Õß®’ π * æ√–√“™π‘ æπ∏å „πæ√–∫“∑ ¡‡¥Á ®æ√–®ÿ ≈®Õ¡‡°≈â “‡®â “Õ¬Ÿà À— «∑—È ß √â Õ¬°√Õß·≈–√â Õ¬·°â « ·¬°‰¥â ‡ªì π Û À¡«¥ §◊ Õ (Ò) æ√–√“™π‘ æπ∏å Àπ— ß ◊ Õ ‡™à π ∏√√¡‡π’ ¬¡√“™µ√–°Ÿ ≈ „π°√ÿ ß ¬“¡ æ√–√“™æ‘ ∏’ ‘ ∫ Õ߇¥◊ Õπ æ√–√“™«‘ ®“√≥å ®¥À¡“¬‡Àµÿ §«“¡ ∑√ß®”¢Õßæ√–‡®â “‰ª¬‘ °“‡∏Õ°√¡ À≈«ßπ√‘ π∑√‡∑«’ (‡®â “§√Õ°«— ¥‚æ) (Ú) æ√–√“™¥”√— æ√–∫√¡√“‚™«“∑ (Û) æ√–√“™À— µ∂‡≈¢“ ¡’ ∑—È ßæ√– √“™À— µ∂‡≈¢“∑√ß —Ë ß√“™°“√ æ√– √“™À— µ∂‡≈¢“ à «πæ√–Õß§å ‡ªì πµâ π ‡¡◊Ë Õ¡’ °“√∑”∫√√≥“πÿ °√¡·≈– “√– — ߇¢ªæ√–√“™π‘ æπ∏å „πæ√–∫“∑ ¡‡¥Á ®æ√–®ÿ ≈®Õ¡‡°≈â “‡®â “Õ¬Ÿà À— « ‡¡◊Ë Õ æ.». ÚıÙˆ æ∫«à “ ¡’ æ√–√“™- π‘ æπ∏å Ú¯Ú √“¬°“√ æ√–√“™¥”√— Úˆı √“¬°“√ æ√–√“™À— µ∂‡≈¢“ Úıı √“¬°“√ ®”π«π ˜,Ú˘ı ©∫— ∫ √«¡‡ªì π ¯Ú √“¬°“√ Ù Õ¬à “ß‰√ °Á ¥’ ºŸâ √«∫√«¡‰¡à ‰¥â ·¬°«à “„π®”π«π ¯Ú √“¬°“√ ·∫à ߇ªì πª√–‡¿∑µà “ß Ê Õ¬à “ß‰√∫â “ß ·µà ∂â “·∫à ߇ªì πª√–‡¿∑ °Á §ß≈”∫“°Õ¬Ÿà ¡“° ‡æ√“–À≈“¬‡√◊Ë Õß ¡’ ≈— °…≥–°ÌÈ “°÷Ë ß«à “®–‡ªì πª√–‡¿∑„¥ §«“¡‡ÀÁ π¢Õßπ— °«‘ ™“°“√°Á §ß·µ° µà “ß°— π¥â «¬ ”À√— ∫ “√– ”§— ≠¢Õß æ√–√“™π‘ æπ∏å ∑—È ßÀ¡¥ºŸâ √«∫√«¡‰¥â √ÿ ª‰«â „Àâ ·≈â « ´÷Ë ß¡’ ª√–‚¬™πå ¡“° æ√–∫“∑ ¡‡¥Á ®æ√–®ÿ ≈®Õ¡ ‡°≈â “‡®â “Õ¬Ÿà À— «∑√ßæ√–√“™π‘ æπ∏å ‡√◊Ë Õßµà “ß Ê µ—È ß·µà ¬— ß∑√ßæ√–‡¬“«å ·≈–æ√–√“™π‘ æπ∏å µà Õ¡“µ≈Õ¥√— ™- ¡— ¬ À≈“¬‡√◊Ë Õß„™â ‡«≈“ —È π¡“° ‡™à π æ√–√“™π‘ æπ∏å ∫∑≈–§√‡√◊Ë Õ߇ߓ–ªÉ “ ∑√ßæ√–√“™π‘ æπ∏å ®∫‡æ’ ¬ß ¯ «— π ‡¡◊Ë Õ æ.». ÚÙÙ¯ ¢≥–∑√ßæ√– ª√–™«√·≈–·æ∑¬å ∂«“¬§”·π–π” „Àâ ∑√ßæ— °ºà Õπ ®÷ ßæ√–√“™π‘ æπ∏å ‡æ◊Ë Õ∑√ß ç·°â √”§“≠æ√–√“™Àƒ∑— ¬é, ≈‘ ≈‘ µπ‘ ∑√“™“§√‘ µ ∑√ßæ√–√“™- π‘ æπ∏å ®∫„π Ò ‡¥◊ Õπ ‡¡◊Ë Õ æ.». ÚÙÚÒ æ√–™π¡“¬ÿ Úı æ√√…“, æ√–√“™æ‘ ∏’ ÒÚ ‡¥◊ Õπ æ√–√“™- π‘ æπ∏å ‡¡◊Ë Õ æ.». ÚÙÛÒ Àπ— ß ◊ Õπ’È «√√≥§¥’ ‚¡ √¬°¬à Õß«à “‡ªì π¬Õ¥ ¢Õߧ«“¡‡√’ ¬ßÕ∏‘ ∫“¬, æ√–√“™- * ß“π∑“ß«‘ ™“°“√ ¡— ¬®— °√æ√√¥‘ §— ß´’ ‡™à π æ®π“πÿ °√¡§— ß´’ ´÷Ë ß∑√߇¢’ ¬π§”π”¥â «¬æ√–Õß§å ‡Õß ‚ª√¥„Àâ √«∫√«¡ “√“πÿ °√¡ ™◊Ë Õ ç°Ÿà ®‘ π ∂Ÿ ®’ ‡©‘ ßé ( — ߇§√“–Àå Àπ— ß ◊ Õ·≈–¿“æ„π ¡— ¬‚∫√“≥·≈–ªí ®®ÿ ∫— π) ´÷Ë ß¡’ ¢π“¥¬“«°«à “ “√“πÿ °√¡©∫— ∫∫√‘ ·∑ππ‘ °“ ‡¡◊Ë Õæ‘ ¡æå ÕÕ°¡“„π §.». Ò˜Ú¯ ‡ªì πÀπ— ß ◊ Õ ı, ‡≈à ¡™ÿ ¥ ¡’ Ò, ∫∑ à «π®— °√æ√√¥‘ ‡©’ ¬πÀ≈ß¡’ æ√–√“™π‘ æπ∏å ∫∑√â Õ¬°√Õß¡“°°«à “ ÙÚ, ∫∑ ‚ª√¥„Àâ æ‘ ¡æå ª√–«— µ‘ »“ µ√å √“™«ß»å ¢Õß®’ π ÚÒ √“™«ß»å (ªí ®®ÿ ∫— π™”√–·≈–æ‘ ¡æå ·≈â « Úı √“™«ß»å ) ‚ª√¥„Àâ √«∫√«¡ “√“πÿ °√¡ ™◊Ë Õ ç´◊Ë Õ §Ÿà ©«π´Ÿ é (§≈— ߧ«“¡√Ÿâ Ù “¢“©∫— ∫ ¡∫Ÿ √≥å ª√–°Õ∫ ¥â «¬ ª√–«— µ‘ »“ µ√å ª√— ™≠“ «√√≥°√√¡ µ”π“π§≈“ ‘ °) ´÷Ë ß¡’ §«“¡¬“« Ûˆ, ‡≈à ¡ ˜˘,˘ÛÚ ∫∑ Ù °√¡»‘ ≈ª“°√, ∫√√≥“πÿ °√¡·≈– “√– — ߇¢ªæ√–√“™π‘ æπ∏å „πæ√–∫“∑ ¡‡¥Á ®æ√–®ÿ ≈®Õ¡‡°≈â “‡®â “Õ¬Ÿà À— «, Àπâ “ §”·∂≈ß.