สำนักราชบัณฑิตยสภา

711 «“√ “√ √“™∫— ≥±‘ µ¬ ∂“π ªï ∑’Ë ÛÚ ©∫— ∫∑’Ë Ù µ.§.-∏.§. Úıı ªï ‡µÕ√å ‡Õ. ·®Á ° — π (ºŸâ ‡¢’ ¬π), ¡ß§≈ ‡¥™π§√‘ π∑√å (ºŸâ ·ª≈) ‡°’Ë ¬«°— ∫À≈— °§” Õπ„ππ‘ °“¬‡∂√«“∑ ‡ªì π‡√◊Ë Õß„À¡à Õ’ °∑—È ß§≥– ß¶å ¢Õß ‰∑¬·≈–ΩÉ “¬∑’Ë «‘ æ“°…å «‘ ®“√≥å ∑à “π ¡— °®–‡ªì ππ— °Õπÿ √— °…π‘ ¬¡·∫∫‰¡à ≈¥√“«“»Õ° ∑à “πæÿ ∑∏∑“ ®÷ ß°≈“¬ ‡ªì π‡ªÑ “∑’Ë ‡¥à π™— ¥‡¡◊Ë Õ∑à “π‡ πÕ«à “ ·π«§‘ ¥ ”§— ≠¢Õß∑à “π‡°’Ë ¬«°— ∫®‘ µ «à “߇À¡◊ Õπ°— ∫·π«§‘ ¥‡√◊Ë Õß®‘ µÀπ÷Ë ß ‡¥’ ¬«·≈–»ÿ 𬵓¢Õßπ‘ °“¬‡´π ·¡â «à “„π°“√π’È ∑à “πµâ Õߥ— ¥·ª≈ß·°â ‰¢ ·π«§‘ ¥¢Õ߇´π„Àâ º‘ ¥·º°‰ª∫â “ß °Á µ“¡ ∑à “πæÿ ∑∏∑“ §ß®–‡ÀÁ π«à “ À“°∑à “π¬Õ¡√— ∫«à “·π«§‘ ¥¢Õ߇´π °— ∫¢Õ߇∂√«“∑‰¡à Õ¥§≈â Õßµâ Õß°— π À√◊ Õ‰¡à ‡¢â “°— π·≈â « §”¬Õ¡√— ∫‡™à π π—È π Õ“®®–°≈“¬‡ªì π‰¡â ‡√’ ¬«∑’Ë π— ° Õπÿ √— °…π‘ ¬¡ºŸâ «‘ æ“°…å «‘ ®“√≥å ∑à “π „™â ‡¶’Ë ¬πµ’ ∑à “π°Á ‰¥â ∑à “πÕ“®°≈— « ‰ª«à “ À“°∑à “π‡ªî ¥‡º¬„Àâ ΩÉ “¬µ√ß ¢â “¡‡ÀÁ π√Õ¬ª√‘ „π‡°√“–∑’Ë ∑à “π„™â ªÑ Õß°— π¢â Õ‚µâ ·¬â ߢÕß∑à “π‡ ’ ¬·≈â « §π‡À≈à “π—È π§ß®– “¡“√∂≈â ¡√–∫∫ §«“¡§‘ ¥‡™‘ ߪؑ √Ÿ ª¢Õß∑à “π‰¥â Õ¬à “ß ‘È π‡™‘ ß Õ¬à “ß‰√°Á µ“¡ ¡Ÿ ≈‡Àµÿ ¢Õß°“√ ∑’Ë ∑à “πæÿ ∑∏∑“ „™â ß“π·≈–®— ¥°“√ °— ∫∂â Õ¬§”Õ’ °∑—È ß·π«§‘ ¥®“°π‘ °“¬ ‡´πÕ¬à “ß‰¡à §ß‡ â π§ß«“π—È π ¬— ߇ªì π ‡æ’ ¬ß ‘Ë ß∑’Ë ºŸâ ‡¢’ ¬πÀπ— ß ◊ Õ‡≈à ¡π’È §“¥ §–‡π‡Õ“‡Õ߇∑à “π—È π ‡¡◊Ë Õæ‘ ®“√≥“∂÷ ß «à “ß“π¢Õß∑à “π‰¥â · ¥ßÕÕ°Õ¬à “ß ‡ªì π√–∫∫∂÷ ߧ«“¡‡¢â ¡¢â π∑“ß¿Ÿ ¡‘ ªí ≠≠“·≈–§«“¡ “¡“√∂¢Õß∑à “π ºŸâ ‡¢’ ¬π‡Õß°Á ¬— ß≈— ߇≈∑’Ë ®–™’È «à “ §«“¡ ‰¡à §ß‡ â π§ß«“¥— ß°≈à “«¢â “ßµâ π‡ªì π ‡æ’ ¬ßº≈®“°§«“¡∫°æ√à Õß„π‡™‘ ß ¿Ÿ ¡‘ ªí ≠≠“ À√◊ Õ‡ªì π‡æ√“–∑à “π®ß„® ∑’Ë ®–À≈Õ°„Àâ §πÕ◊Ë π‡™◊Ë Õ Õ¬à “ß„¥ Õ¬à “ßÀπ÷Ë ß ºŸâ ‡¢’ ¬π√Ÿâ ÷ °‡Õπ‡Õ’ ¬ß‰ª ∑“ߧ«“¡‡ÀÁ π∑’Ë «à “ §«“¡∫°æ√à Õß ¢Õß∑à “πæÿ ∑∏∑“ „π°“√„™â ·π«§‘ ¥ ¢Õ߇´ππà “®–¡“®“°·√ß°¥¥— π∑“ß »“ π“·≈–°“√‡¡◊ Õß ´÷Ë ß∫’ ∫„Àâ ∑à “π µâ Õß· ¥ß«à “·π«§‘ ¥¢Õ߇´π‡¢â “°— 𠉥â Õ¬à “ß π‘ ∑°— ∫À≈— °°“√·≈–¢π∫ ª√–‡æ≥’ ¢Õ߇∂√«“∑ π‘ ææ“π∑’Ë π’Ë ·≈–‡¥’Î ¬«π’È ›Õ‘ ∑∏‘ æ≈ ∑’Ë π‘ °“¬‡´π¡’ ·°à æÿ ∑∏∑“ ¿‘ °¢ÿ ·¡â «à “·π«§‘ ¥„ππ‘ °“¬‡´πµ“¡ ·∫∫∑’Ë ∑à “πæÿ ∑∏∑“ æ√√≥π“«à “ ”§— ≠ §«√∑’Ë ™“«‰∑¬ºŸâ π‘ ¬¡§«“¡ ∑— π ¡— ¬®–‰¥â √— ∫√Ÿâ ·≈–™◊Ë π™¡π—È π ·∑â ∑’Ë ®√‘ ߇ªì 𧔵’ §«“¡À≈— °§” Õπ¢Õß π‘ °“¬‡∂√«“∑‚¥¬‡©æ“–°Á µ“¡ ‡√“ §ßªØ‘ ‡ ∏‰¡à ‰¥â «à “ À≈— °§” Õπ„π π‘ °“¬‡´πÀ≈“¬·ßà À≈“¬¡ÿ ¡¡’ Õ‘ ∑∏‘ - æ≈§à Õπ¢â “ß¡“°·°à ß“π¢Õß∑à “π ∑à “πæÿ ∑∏∑“ ‰¡à ‡æ’ ¬ß¬◊ ¡§”»— æ∑å ·≈–≈’ ≈“‡™‘ ß«√√≥°√√¡¢Õ߇´π¡“ „™â ‡∑à “π—È π À“°¬— ߉¥â π”®√‘ ¬∏√√¡ À√◊ Õ«‘ ∏’ ªØ‘ ∫— µ‘ ‡æ◊Ë Õ‡¢â “∂÷ ߧ«“¡√Ÿâ ·®â ß ·∫∫‡´π¡“„™â ¥â «¬ ∑à “π‰¥â æ∫§«“¡ ‡ªì π À“¬∑“ß∏√√¡®“°·π«§‘ ¥¢Õß Õ“®“√¬å ‡´πÕ¬à “ß‡™à π ´Ÿ ´Ÿ °‘ ´÷Ë ß‰¥â ‡¢’ ¬π‰«â «à “ 燴π‰¡à π„®°“√ªØ‘ ∫— µ‘ ∑’Ë ∑”µ“¡ Ê °— π¡“ æ‘ ∏’ √’ µÕß ·≈–§µ‘ ‡™‘ ß ∂“∫— π √«¡∑—È ß∑ÿ ° ‘Ë ß∑ÿ °Õ¬à “ß∑’Ë ºŸ °¡— ¥À√◊ Õ√— ¥√÷ ßé Ûı ∑à “πæÿ ∑∏∑“ ¬— ߉¥â æ∫«à “‡´π¡’ §µ‘ ∑“ßæÿ ∑∏»“ π“ ∑’Ë ‡À¡◊ Õπ°— ∫·π«§‘ ¥¢Õß∑à “π §◊ Õ°“√ ≈— ¥µ— ¥ºà “πÕÿ ª √√§∑’Ë ‡°‘ ¥®“°§” µ’ §«“¡·∫∫¥—È ß‡¥‘ ¡¢Õß∂â Õ¬§”„π §— ¡¿’ √å ¥â «¬°“√°≈— ∫‰ª Ÿà ·°à π°“√ ªØ‘ ∫— µ‘ ¢Õßæÿ ∑∏»“ π“ ¬— ß¡’ ®ÿ ¥‡πâ π¬È ”∑’Ë ®”‡æ“–‡®“– ®ß‡°’Ë ¬«°— ∫°“√µ’ §«“¡À≈— °§” Õπ Õ’ °À≈“¬Õ¬à “ß ∑’Ë ∑à “πæÿ ∑∏∑“ ¬◊ ¡ ¡“®“°π‘ °“¬‡´π ·≈–®–¢“¥‡ ’ ¬ ¡‘ ‰¥â ”À√— ∫ß“πæ— ≤𓧔µ’ §«“¡ À≈— °§” Õπ‡∂√«“∑¢Õß∑à “π‡Õß ∑’Ë ‡ªì π·∫∫¡Ÿ ≈«‘ «— µ‘ ·≈–∑— π¬ÿ § ¡— ¬ ¬°µ— «Õ¬à “ß«à “ À≈— °§” Õπ∑’Ë «à “®‘ µ «à “߇ªì π ∂“π–¡Ÿ ≈∞“π¢Õß®‘ µ (´÷Ë ß °Á ‡ªì π¥— ß∑’Ë ‰¥â ∑√“∫°— π·≈â « §◊ Õ∑à “π ¬◊ ¡¡“®“°§” Õπ‡√◊Ë Õß®‘ µÀπ÷Ë ß‡¥’ ¬« „ππ‘ °“¬‡´π ‚¥¬¥— ¥·ª≈ßµ°·µà ß ‡ ’ ¬„À¡à ) π—È π ¡’ π— ¬∑’Ë ”§— ≠‡°’Ë ¬«°— ∫ «à “ §π‡√“„π‚≈°π’È §«√®–∂Ÿ °¡Õß„π ·ßà ∑’Ë ‡°’Ë ¬«¢â Õß°— ∫§«“¡∑ÿ °¢å Õ¬Ÿà ‚¥¬ ‡π◊È Õ·∑â µ“¡∏√√¡™“µ‘ À√◊ Õ§«√®–∂Ÿ ° ¡Õß„π·ßà ∑’Ë ¡’ ¿“«–‰¡à ¡∫Ÿ √≥å æ√â Õ¡ ´÷Ë ß∂â “‡ªì π°√≥’ À≈— ßπ’È °Á πà “®–ª√— ∫ ª√ÿ ß„Àâ ¥’ ¢÷È πµà Õ‰ª‰¥â §” Õπ„ππ‘ °“¬ ‡∂√«“∑·∫∫¥—È ß‡¥‘ ¡∂◊ Õ«à “ °“√¡’ ™’ «‘ µ Õ¬Ÿà „π‚≈°∑“ß«— µ∂ÿ ‡ªì π°“√«π‡«’ ¬π Ûı Suzuki, Daisetz Teitaro. Zen and Japanese Buddhism. Tokyo: Japan Travel Bureau, 1958, 33.