สำนักราชบัณฑิตยสภา

วรรณกรรมทักษิณ : หลักฐานส� ำคัญของภาคใต้ที่ท้าทายการศึกษา The Journal of the Royal lnstitute of Thailand Volume 36 No. 4 Oct-Dec 2011 566 มาร่วมกันศึกษา ในส่วนของโครงการ วิจัยภูมิปัญญาทักษิณจากวรรณกรรมซึ่ง เป็นโครงการย่อยในโครงการดังกล่าวมี นักวิจัยร่วมมากกว่า ๔๐ คน ได้ศึกษา ค้นคว้าตรวจสอบวรรณกรรมทั้งหนังสือ บุดและผลงานวรรณกรรมที่พิมพ์เผยแพร่ จ� ำนวนมากกว่า ๕,๐๐๐ ฉบับ ชั้นต้น คณะนักวิจัยได้คัดเลือกศึกษาในลักษณะ วรรณกรรมปฏิทัศน์ จ� ำนวน ๔๓๕ เรื่อง เพื่อประมวลสารัตถะ รูปแบบ ลักษณะ ทั่วไปและลักษณะเฉพาะของแต่ละเรื่อง ขั้นต่อมาได้จัดท� ำเป็น วรรณกรรมทักษิณ : วรรณกรรมปริทัศน์ โดยการสังเคราะห์ วรรณกรรมในแง่มุมต่างๆ และจัดท� ำ หนังสือ วรรณกรรมทักษิณ : วรรณกรรม พินิจ ส� ำหรับผู้ที่ประสงค์จะศึกษาเป็น ภาพรวมในเบื้องต้น และขั้นสุดท้าย คณะผู้วิจัยได้คัดสรรวรรณกรรมรวม จ� ำนวน ๘๔ เรื่อง จัดท� ำเป็น วรรณกรรม ทักษิณ : วรรณกรรมคัดสรร ด้วยการ ปริวรรตเป็นอักขรวิธีปัจจุบันโดยรักษา ถ้ อยค� ำ เดิมไว้ จัดท� ำ เชิงอรรถและ สังเคราะห์ผลงาน เพื่อเป็นแหล่งอ้างอิง และค้นคว้าศึกษาในเชิงวิจักษณ์ วิจารณ์ หรือเชิงเปรียบเทียบเพื่อจะได้รู้จักและเข้า ถึงวรรณกรรมท้องถิ่นภาคใต้มากยิ่งขึ้น ชุดโครงการวิจัยภูมิปัญญาทักษิณ จากวรรณกรรมดังกล่าวนับเป็นมิติใหม่ ของการศึกษา อาจเป็นความหวังได้ว่า เป็นผลงานศึกษาที่ช่วยยืดลมหายใจของ วรรณกรรมทักษิณให้ยาวนานขึ้นอีก หรือจากที่กระจัดกระจายด้วยการพิมพ์ เผยแพร่ มาแล้ วก็ดี มาเป็นงานพิมพ์ โดยผ่านการคัดสรรในระดับหนึ่งและ ประมวลไว้เป็นอย่างดี ย่อมเป็นลู่ทางที่ ง่ายและสะดวกต่อการศึกษาอย่างดียิ่ง แต่ ก็คาดหวังไม่ได้แน่นอนนักว่า จะได้รับ ความสนใจอย่างกว้างขวางต่อไปหรือไม่ เพราะความหยาบกระด้างของผู้คนใน ยุควัตถุนิยมมักมองเห็นแค่ประโยชน์ ใช้สอยระดับตื้นซึ่งเป็นแค่รูปธรรมที่ ผิวเผินเท่านั้น มีอะไรในวรรณกรรมทักษิณ : วรรณกรรม คัดสรร วรรณกรรมทักษิณ : วรรณกรรม คัดสรร อันเป็นส่วนหนึ่งของโครงการ วิจัยภูมิปัญญาทักษิณจากวรรณกรรมมี เนื้อหาสาระครอบคลุมกว้างขวาง คือ ศิลาจารึกและจารึกในลักษณะอื่น ต� ำรา คัมภีร์ ประวัติศาสตร์ พงศาวดาร ต� ำนาน การแพทย์ บันทึกเหตุการณ์ส� ำคัญในท้องถิ่น นิทานประโลมโลก ความเชื่อและคตินิยม นิราศ หลักศาสนา ปรัชญา วรรณกรรมเฉพาะกิจ กฎหมาย บุคคลและสถานที่ ประเพณีและพิธีกรรม ปกิณกะ สุภาษิตค� ำสอน เนื้อหาซึ่งครอบคลุมสาระดังกล่าว ได้จากการศึกษาวรรณกรรมทั้งหมด ๘๔ เรื่อง แต่ละเรื่องผู้ศึกษาจัดเนื้อหาเป็น ๒ ส่วน คือ ส่วนแรกเป็นความรู้เกี่ยวกับ วรรณกรรมและการวิเคราะห์ ส่วนที่สอง เป็นการปริวรรตวรรณกรรม ส่วนแรก ผู้ศึกษากล่าวถึง ประวัติและลักษณะ วรรณกรรม ผู้รจนา อายุของวรรณกรรม เนื้อเรื่อง ลักษณะเฉพาะ และคุณค่า ส่วน ที่สอง คือ เนื้อหาวรรณกรรม ซึ่งปริวรรต เป็นอักขรวิธีปัจจุบัน แต่ได้รักษาหรือ คงถ้อยค� ำเดิมไว้ บางเรื่องที่มีต้นฉบับ หลายเล่มและบางเล่มขาดความสมบูรณ์ ผู้ศึกษาได้น� ำมาช� ำระเป็นฉบับใหม่ที่มี เนื้อหาสมบูรณ์ โดยมีบทสรุปและวิพากษ์ ผลของการศึกษาควบคู่ไว้ด้วย นอกจาก นี้ผู้ศึกษาได้จัดท� ำเชิงอรรถอธิบายศัพท์ ถ้อยค� ำยากและค� ำศัพท์ภาษาถิ่นไว้ท้าย หน้าที่มีค� ำศัพท์ดังกล่าว สาระในแต่ละ เรื่องจึงช่วยให้ผู้สนใจสามารถศึกษาได้ อย่างสะดวกและรวดเร็วขึ้นกว่าการค้นหา ต้นฉบับเดิมหรือฉบับคัดลอก หากมีค� ำถามว่ านอกเหนือจาก การด� ำเนินงาน วรรณกรรมทักษิณ :