สำนักราชบัณฑิตยสภา

เปี่ยมศั กดิ์ เมนะเศวต และ สั นทั ด ศิ ริ อนั นต์ไพบูลย์ วารสารราชบัณฑิตยสถาน ปีที่ ๓๗ ฉบับที่ ๑ ม.ค.-มี.ค. ๒๕๕๕ 73 ได้ แต่ปัจจุบันปรากฏการณ์เรือนกระจกจากกลไกของธรรมชาติถูกท� ำลายจนเสียสมดุลไปแล้ว เนื่องจาก แก๊สเรือนกระจกต่าง ๆ ที่เกิดจากกิจกรรมต่าง ๆ ของมนุษย์ ได้แก่ การเผาไหม้เชื้อเพลิง ถูกส่งขึ้นไปสะสม อยู่ในชั้นบรรยากาศมากเกินพอดี จึงเป็นเสมือนว่าทุกวันนี้โลกของเรามีแก๊สเรือนกระจกเพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ เพื่อกักเก็บความร้อนอันมหาศาลจากดวงอาทิตย์ ส่งผลให้อุณหภูมิพื้นผิวโลกสูงขึ้น ผลกระทบของภาวะโลกร้อนต่อทะเลและทรัพยากรในทะเล ภาวะโลกร้อนอาจก่อให้เกิดผลกระทบต่อทะเลและทรัพยากรในทะเลในหัวข้อดังต่อไปนี้ การเปลี่ยนแปลงทางเคมีและความเป็นกรดของน�้ ำทะเล ๑๐ การเพิ่มขึ้นของแก๊สเรือนกระจกในบรรยากาศ โดยเฉพาะแก๊สคาร์บอนไดออกไซด์ จะส่งผลให้ น�้ ำทะเลมีความเป็นกรดสูงขึ้น และระดับของคาร์บอเนตละลายน�้ ำในน�้ ำทะเลลดลง ซึ่งเป็นปัจจัยส� ำคัญ ที่จะท� ำให้เปลือกหรือโครงสร้างที่เป็นหินปูนของสัตว์และพืชทะเลมีความเสถียรต�่ ำ ถูกกัดกร่อนให้ละลาย ส่งผลให้สัตว์หรือพืชทะเลเหล่านั้นมีความเสี่ยงต่อการสูญพันธุ์ ท� ำให้ความสมดุลของระบบนิเวศเสียไป จากการส� ำรวจพบว่า ปริมาณของแก๊สคาร์บอนไดออกไซด์ในบรรยากาศเพิ่มจาก ๒๗๐ ส่วนในล้านส่วน (พีพีเอ็ม: ppm ) ของบรรยากาศ เมื่อ ๑๐๐ ปีที่แล้ว มาเป็น ๒๘๐ ส่วนในล้านส่วน ของบรรยากาศใน ปัจจุบัน และคาดว่าจะสูงถึงระดับ ๕๐๐ ส่วนในล้านส่วน ของบรรยากาศ ในอีกประมาณ ๓๐-๔๐ ปี ข้างหน้า นอกจากนี้แล้วการที่น�้ ำทะเลมีความเป็นกรดสูงขึ้นอาจส่งผลต่อการด� ำรงชีวิตของพืชและสัตว์ ทะเลอีกด้วย แต่ผลกระทบดังกล่าวรุนแรงน้อยกว่าในน�้ ำจืด แม่น�้ ำ ล� ำคลอง หนองบึง การเพิ่มขึ้นของอุณหภูมิของน�้ ำทะเล ๑๐ การเพิ่มขึ้นของแก๊สเรือนกระจก จะท� ำให้สมดุลของอุณหภูมิของโลกเปลี่ยนไปและท� ำให้อุณหภูมิ เฉลี่ยของโลกในปัจจุบันสูงกว่าเมื่อประมาณ ๑๐๐ ปีที่แล้วประมาณ ๑ องศาเซลเซียส และคาดว่าในอีก ๑๐๐ ปีข้างหน้า อุณหภูมิอากาศโดยเฉลี่ยจะสูงกว่าในปัจจุบันประมาณ ๒-๕ องศาเซลเซียส ซึ่งจะส่ง ผลกระทบโดยตรงกับพืชหรือสัตว์ทะเลหลายชนิดที่มีความอ่อนไหวกับการเปลี่ยนแปลงอุณหภูมิ ตัวอย่าง เช่น ปะการังบางชนิด ถ้าอุณหภูมิของน�้ ำทะเลสูงขึ้นกว่าระดับปรกติประมาณ ๒-๓ องศาเซลเซียส ก็อาจ จะท� ำให้เกิดการฟอกขาว เนื่องจากสาหร่ายเซลล์เดียวที่อาศัยอยู่ในเนื้อเยื่อของปะการังจะผละออกไป ส่งผลต่อระบบโภชนาการและสุขภาพของตัวปะการัง และถ้าอุณหภูมิน�้ ำทะเลสูงอยู่เป็นเวลานาน ๆ ปะการังก็จะตาย ๑๐ ระดับน�้ ำทะเลที่เพิ่มสูงขึ้น ๒, ๑๐ ระดับน�้ ำทะเลที่สูงขึ้นนั้นมีสาเหตุมาจากการขยายตัวของน�้ ำทะเลที่มีอุณหภูมิสูงขึ้น และการ