สำนักราชบัณฑิตยสภา

47 รื่ นฤทั ย สั จจพั นธุ์ วารสารราชบัณฑิตยสถาน ปีที่ ๓๗ ฉบับที่ ๒ เม.ย.-มิ.ย. ๒๕๕๕ เมืองฟ้า ในปราสาทนั้นเทียรย่อมตัดเพดาน ผ้าทิพย์ แลมีแท่นนอนอยู่ในที่นั้นกว้าง ได้ ๘,๐๐๐ วา แลมีราชอาสนาหมอนใหญ่ หมอนน้อยหมอนอิง องค์พระอินทร์นั้น สูงได้ ๖,๐๐๐ วา แลประดับนิ์ด้วยแก้วถนิม อาภรณ์ทั้งหลายแล ธ นั่งเหนือแท่นแก้ว นั้นหัวช้างได้ ๓๓ หัวไส้ พระอินทร์ ธให้ เทพยดาทั้งหลายขี่ ๒๒ หัวนั้น มีบุญเพียง ประดุจพระอินทร์ไส้ อันว่าหัวช้าง ๓๓ หัว แลหัวแลหัวมีงา ๗ อัน แลงาแลอันยาวได้ ๔๐๐,๐๐๐ วา แลงานั้นมีสระได้ ๗ สระ สระ แลสระนั้นมีบัวได้ ๗ กอ กอบัวแลกอนั้นมี ดอกแล ๗ ดอก ดอกแลอันนั้นมีกลีบ ๗ กลีบ กลีบแลอันแลอันนั้นมีนางฟ้ายืนร� ำระบ� ำ บัพพะแล ๗ คน นางแลคนแลคนนั้นมีสาว ใช้ได้ ๗ คน โสดช้าง ๓๓ หัวนั้นได้ ๒๓๑ งา สระนั้นได้ ๑,๖๑๗ สระ แลกอบัวในสระนั้นได้ ๑๑,๓๑๙ กอ แลดอกบัวนั้นได้ ๗๙,๒๓๓ ดอก แลกลีบดอกบัวนั้นไส้ได้ ๕๕๔,๖๓๑ กลีบ แล นางฟ้าอันร� ำระบ� ำนั้นได้ ๓,๘๘๒,๔๑๗ นาง แลสาวใช้นางร� ำระบ� ำนั้นได้ ๒๗,๑๗๖,๙๑๙ คน แลมีอยู่ในงาช้างไอยราพัณ” ภาพของช้างเอราวัณซึ่งวิจิตรพิสดารถูกน� ำไปสร้างสรรค์ใหม่ในวรรณคดีอีกหลายเรื่อง เช่น บท ละครเรื่อง รามเกียรติ์ พระราชนิพนธ์พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก ตอนอินทรชิตแปลงร่าง เป็นพระอินทร์ ให้การุณราชเนรมิตตนเป็นช้างเอราวัณ เหล่าพลยักษ์พวกหนึ่งแปลงเป็นเทวดา คนธรรพ์ อีกกลุ่มหนึ่งแปลงเป็นนางอัปสรฟ้อนร� ำเล่นดนตรีไปในขบวน เพื่อลวงพระลักษณ์ให้เข้าใจผิด อินทรชิต แผลงศรพรหมาสตร์มาต้องพระลักษณ์และไพร่พลสลบหมด หนุมานโกรธจึงเผ่นโผนขึ้นไปหมายสังหาร พระอินทร์เสีย ตอนนี้พวกดูโขนรู้จักกันดีว่าคือตอนหักคอช้างเอราวัณ บทพระราชนิพนธ์พรรณนาไว้ดังนี้