สำนักราชบัณฑิตยสภา

147 มติ ตั้ งพานิ ช วารสารราชบัณฑิตยสถาน ปีที่ ๓๗ ฉบับที่ ๒ เม.ย.-มิ.ย. ๒๕๕๕ งานมหกรรมโลก งานมหกรรมโลก หรือ World Exposition เรียกสั้น ๆ ว่า งาน EXPO เป็นงานมหกรรมโลก ที่แสดงความก้าวหน้าทางเศรษฐกิจ สังคม ศิลปวัฒนธรรม วิทยาการแขนงต่าง ๆ ที่ทันสมัยในแต่ละยุค และแนวโน้มของการพัฒนาที่จะส่งผลต่อวิวัฒนาการชีวิตและความเป็นอยู่ที่ดีกว่าของมนุษย์ในอนาคต จัดขึ้นครั้งแรกเมื่อ ค.ศ. ๑๗๕๖ ที่กรุงลอนดอน ประเทศอังกฤษ และต่อมาอีกหลายประเทศในยุโรป และอเมริกา เช่น ฝรั่งเศสและสหรัฐอเมริกา จนถึง ค.ศ. ๑๘๕๑ จึงได้รับการยอมรับเป็นงานมหกรรมโลก อย่างเป็นทางการ ในปัจจุบัน งานมหกรรมโลกอยู่ภายใต้การบริหารของ Bureau International des Expositions (BIE) มีส� ำนักงานใหญ่อยู่ที่กรุงปารีส BIE เป็นองค์กรนานาชาติ มีสมาชิก ๑๕๗ ประเทศ รวมทั้งประเทศไทย ก่อตั้งขึ้นเมื่อ ค.ศ. ๑๙๒๘ ท� ำหน้าที่ก� ำหนดกฎเกณฑ์เกี่ยวกับการคัดเลือกประเทศ ที่จะเป็นเจ้าภาพจัดงาน สถานที่และวันเวลาในการจัดงาน งานมหกรรมโลกมีอยู่ ๒ ประเภท คือ ประเภท อย่างเป็นทางการเรียกว่า World Expositions และประเภทงานนิทรรศการนานาชาติที่ BIE รับรอง เรียกว่า International Expositions สถาปัตยกรรมเป็นสื่อส� ำคัญในการน� ำเสนอหัวข้อเรื่อง (theme) หรือเค้าโครงเรื่องของงาน มหกรรมโลก งานที่เกี่ยวข้องมีตั้งแต่การออกแบบวางผังบริเวณจัดงาน แนวความคิดในการออกแบบ ลักษณะรูปแบบ พื้นที่ใช้งาน และการจัดนิทรรศการของ อาคารหรืออาคารนิทรรศการ (pavilion) ในงาน ซึ่งต้อง สอดคล้องกับหัวข้อเรื่องของงานและแสดงออกถึงเอกลักษณ์ ของชาติที่มาร่วมงาน การแข่งขันในด้านแนวความคิด อัจฉริยภาพในการสร้างสรรค์ การก่อสร้างและความก้าวหน้า ทางเทคโนโลยีของแต่ละชาติจึงปรากฏให้ เห็นในงาน สถาปัตยกรรมอยู่ เสมอ อาคารนิทรรศการที่โดดเด่น และมีคุณค่ามักจะได้รับการอนุรักษ์ไว้ เป็นอาคารหรือ สิ่งก่อสร้างที่เด่น (landmark) และมีชื่อเสียงของเมืองหรือ ประเทศ และเป็นแบบอย่างของการศึกษาและการพัฒนา สถาปัตยกรรมในเวลาต่อมา เช่น หอไอเฟล ที่สร้างในงาน World Fair เมื่อ ค.ศ. ๑๘๘๙ ที่กรุงปารีส ประเทศฝรั่งเศส หรือ Atomium งานมหกรรมโลก ค.ศ. ๑๙๕๘ ที่กรุงบรัสเซลส์