สำนักราชบัณฑิตยสภา

อาหารการกิ นในวรรณกรรมเรื่ อง พระอภั ยมณี 142 The Journal of the Royal Institute of Thailand Vol. 37 No. 2 April-June 2012 ๑๑. อาหารของอมนุษย์ อมนุษย์ใน พระอภัยมณี มีหลายหลาก เริ่มจาก นางผีเสื้อสมุทร มารดา ของสินสมุท เป็นใหญ่ในหมู่ผีพราย ตัวใหญ่เท่าช้าง กินสัตว์น�้ ำในทะเลเป็นอาหาร “ตะวันเย็นขึ้นมาเล่นทะเลกว้าง เที่ยวอยู่กลางวารินกินมัจฉา ฉวยฉนากลากฟัดกัดกุมภา เป็นภักษานางมารส� ำราญใจ” (๑๓) ม้านิลมังกร ของสุดสาครจัดเป็นสัตว์ประเภท omnivorous คือกินทุกอย่างที่ขวางหน้าไม่ว่าพืช หรือสัตว์ “กินคนผู้ปูปลาหญ้าใบไม้ มันท� ำได้หลายเล่ห์ไอ้เดรฉาน เขี้ยวเป็นเพชรเกล็ดเป็นนิลลิ้นเป็นปาน ถึงเอาขวานฟันฟาดไม่ขาดรอน” (๓๗๔) ย่องตอด ทหารเอกของนางละเวง เดิมเป็นชาวบ้านด่านสิงหล แต่ภายหลังถูกเมียถีบจนตาบอด หนีเข้าไปในป่ากาลวันไปอยู่กับปีศาจในถ�้ ำกล� ำพัน เลยกลายเป็นผีดิบไป จับสัตว์ในป่ากินเป็นอาหาร “เที่ยวกินเนื้อเสือสีห์เหมือนผีดิบ ตาไม่พริบเปรียบเหมือนยักษ์มักกะสัน สัตว์จึงสิ้นถิ่นป่ากาลวัน คืนวันนั้นไอ้ย่องตอดดอดออกมา เห็นกองไฟไม่เห็นคนด้วยจนจิต เทวฤทธิ์สิทธิศักดิ์ช่วยรักษา พอแสบท้องมองเขม้นเห็นอาชา โผถลาฟาดฟัดแล้วกัดกิน” (๕๖๓) ย่องตอดกินม้าเทียมรถของนางละเวงจนหมด ถูกนางใช้ตราราหูปราบจึงอาสาลากรถให้นางแทนม้า เมื่อกลับไปเมืองลังกา นางละเวงจัดให้ย่องตอดอยู่ตึก ให้พวกขุนนางจัดอาหารให้เป็นสัตว์ต่าง ๆ ซึ่ง ย่อง ตอดกินดิบ ๆ “ให้สูบเลือดเชือดกัดตามอัชฌา กินอูฐลาควายวัวตัวละมื้อ ถ้าหมูแพะแกะเล่าเก้าละสิบ มันกินดิบดูเหมือนเช่นเป็นกระสือ” (๕๗๐) เมื่อถูกใช้ให้ไปจับแม่ทัพผลึก ย่องตอดก็ลอบเข้าไปในกองทัพและจับสัตว์เลี้ยง เช่น วัว ควาย ม้า ลา กิน โดยไม่ได้กินทั้งตัว กินแต่ตับ ไต ลูกนัยน์ตา กับเลือด “เห็นวัวควายรายหลับเข้าจับฟาด เชื้อปิศาจสูบเลือดเชือดมังสา กินแต่ตับกับไตกับนัยน์ตา ทั้งม้าลาล้มตายวายชีวัน” (๕๗๖)