สำนักราชบัณฑิตยสภา

ถ่านหิ นกั บการผลิ ตไฟฟ้าในประเทศไทย 30 The Journal of the Royal Institute of Thailand Vol. 37 No. 4 Oct-Dec 2012 พร้อมอากาศ เมื่อถ่านหินติดไฟจะให้ความร้อนแก่หม้อไอน�้ ำ ซึ่งไอน�้ ำจะไปหมุนกังหันของเครื่องก� ำเนิด ไฟฟ้า ในปัจจุบันมีการพัฒนาเทคโนโลยีของเตาเผา ท� ำให้ประสิทธิภาพในการเผาไหม้ถ่านหินเพิ่มขึ้นถึง ประมาณร้อยละ ๔๐ และอาจเป็นร้อยละ ๕๕ ในอนาคต ข. fluidized bed combustion (FBC) ๑๐ ส� ำหรับการเผาไหม้วิธีนี้ ถ่านหินที่บดจนมี ขนาดเล็กมากผสมกับหินปูน ถูกพ่นเข้าไปในหม้อไอน�้ ำพร้อมอากาศร้อน ถ่านหินและหินปูนที่พ่นเข้าไป จะแขวนลอยอยู่ในคลื่นอากาศร้อน โดยมีลักษณะคล้ายของเหลวเดือดขณะที่ถ่านหินเผาไหม้ หินปูนจะท� ำ หน้าที่คล้ายฟองน�้ ำดักจับก� ำมะถันที่เกิดขึ้น ความร้อนที่เกิดจากการเผาไหม้ถ่านหินจะน� ำมาต้มน�้ ำ ท� ำให้ เกิดไอน�้ ำไปหมุนกังหันของเครื่องก� ำเนิดไฟฟ้า กระบวนการนี้สามารถลดปริมาณก� ำมะถันที่จะถูกปล่อย ออกมาจากการเผาไหม้ได้มากถึงร้อยละ ๙๐ ค. pressured fluidized bed combustion (PFBC) ๑๐ เป็นการเผาไหม้ถ่านหินแบบ ฟลูอิไดซ์เบดภายใต้ความดันสูง ความร้อนที่ผลิตได้น� ำไปใช้ผลิตไอน�้ ำเพื่อขับกังหันไอน�้ ำ ส่วนแก๊สร้อนที่ ได้มีแรงดันและอุณหภูมิสูง สามารถน� ำไปขับกังหันแก๊สเพื่อผลิตไฟฟ้าร่วม การผลิตพลังงานความร้อนร่วม แบบนี้มีประสิทธิภาพสูง ๒.๒ เทคโนโลยีถ่านหินสะอาดโดยการแปรรูป ๑๐,๑๒ เป็นเทคโนโลยีที่พัฒนาขึ้นเพื่อ แปรรูปถ่านหิน (coal conversion) ให้เป็นแก๊สเชื้อเพลิง (fuel gas) หรือเชื้อเพลิงเหลว (liquid fuel) โดยใช้กระบวนการ coal gasification technology เป็นกระบวนการออกซิเดชันถ่านหินเพียงบางส่วน โดยที่ถ่านหินท� ำปฏิกิริยากับแก๊สออกซิเจนหรืออากาศและไอน�้ ำภายใต้อุณหภูมิและความดันสูง ท� ำให้ ได้แก๊สเชื้อเพลิง ซึ่งประกอบด้วยไฮโดรเจนและคาร์บอนไดออกไซด์เป็นส่วนใหญ่ แก๊สเชื้อเพลิงที่ได้จะ รูปที่ ๖ การท� ำความสะอาดถ่านหินด้วยเทคโนโลยี pulverized fuel (PF) combustion ๖