สำนักราชบัณฑิตยสภา

ถ่านหิ นกั บการผลิ ตไฟฟ้าในประเทศไทย 28 The Journal of the Royal Institute of Thailand Vol. 37 No. 4 Oct-Dec 2012 ๑. เทคโนโลยีถ่านหินสะอาดก่อนการเผาไหม้ (pre-combustion) ๑๐,๑๒ เทคโนโลยีในกลุ่มนี้ เป็นการนําถ่านหินมาผ่านกระบวนการเพื่อลดปริมาณเถ้าและก� ำมะถัน ในขณะเดียวกันเป็นการเพิ่มค่า ความร้อนของถ่านหินก่อนน� ำมาเผาไหม้ วิธีการเหล่านี้ หมายถึง coal preparation, coal beneficiation หรือ coal upgrading ดังนี้ ก. การท� ำความสะอาดโดยวิธีทางกายภาพ (physical cleaning or washing) ๑๐ เป็นการ แยกสารที่ไม่ต้องการ เช่น ฝุ่นละออง หิน ดิน สารประกอบอนินทรีย์ เช่น pyritic sulfur (ก� ำมะถัน อนินทรีย์ที่มีเหล็กเป็นส่วนประกอบ) ออกจากเนื้อถ่านหิน โดยใช้ความแตกต่างของความหนาแน่นของ ถ่านหินกับสารปนเปื้อน ดังนั้น เมื่อน� ำถ่านหินมาบดแล้วล้างผ่านน�้ ำ สารปนเปื้อนต่าง ๆ ที่ไม่ต้องการจะ แยกออกจากเนื้อถ่านหิน ในปัจจุบันถ่านหินจะถูกบดให้มีขนาดเล็กกว่าขนาดของฝุ่นผง ท� ำให้ร้อยละ ๙๐ ของ pyritic sulfur ถูกก� ำจัดไป นอกจากวิธีดังกล่าวแล้ว วิธีการ column floatation ยังเป็นวิธีท� ำความ สะอาดถ่านหินทางกายภาพอีกวิธีหนึ่ง โดยอาศัยหลักการที่ผงถ่านหินมีสมบัติทางเคมีซึ่งสามารถยึดติดกับ ฟองอากาศได้ เพื่อให้ฟองอากาศเคลื่อนที่ผ่านผงถ่านหินและน�้ ำซึ่งบรรจุใน column ผงถ่านจะติดขึ้นไป กับฟองอากาศ ทิ้งให้สารประกอบอนินทรีย์ เช่น pyritic sulfur แร่ธาตุต่าง ๆ จมอยู่ชั้นล่าง และสามารถ แยกออกได้โดยง่าย ข. การท� ำความสะอาดโดยวิธีทางเคมี (chemical cleaning) ๑๐ โดยทั่วไปเป็นการใช้สาร เคมีที่มีสมบัติชะล้างแร่ธาตุและก� ำมะถันอินทรีย์ ซึ่งไม่สามารถก� ำจัดได้โดยวิธีทางกายภาพ โดยการท� ำ ปฏิกิริยากับผงถ่านหินเพื่อก� ำจัดก� ำมะถันและเถ้า เทคโนโลยีในกลุ่มนี้ ได้แก่ molten caustic leaching รูปที่ ๔ การท� ำความสะอาดถ่านหินด้วยกระบวนการ column floatation ๑๐