สำนักราชบัณฑิตยสภา

291 คมพล สุวรรณกูฎ วารสารราชบัณฑิตยสถาน ปีที่ ๓๗ ฉบับที่ ๔ ต.ค.-ธ.ค. ๒๕๕๕ เวทีประชุมครั้งที่ ๑ ชี้แจงท� ำความเข้าใจโครงการ และรับฟังความคิดเห็น เวทีประชุมครั้งที่ ๒ น� ำเสนอสถานการณ์และรูปแบบของการพัฒนาการท่องเที่ยวเชิงเกษตรใน พื้นที่ตัวอย่าง และรับฟังความคิดเห็น เวทีประชุมครั้งที่ ๓ น� ำเสนอเกณฑ์และการคัดเลือกพื้นที่ศักยภาพ การตลาด และพฤติกรรม การท่องเที่ยวของนักท่องเที่ยวในจังหวัดระยอง และรับฟังความคิดเห็น เวทีประชุมครั้งที่ ๔ น� ำเสนอข้อเสนอเชิงกลยุทธ์เพื่อการเสริมสร้างรายได้ภาคเกษตรกรรมเชิง บูรณาการการท่องเที่ยวในพื้นที่จังหวัดระยอง และรับฟังความคิดเห็น ผลการศึกษา พบว่า องค์ประกอบหลักในการจัดการท่องเที่ยวเพื่อการเสริมสร้างรายได้ภาคเกษตรกรรม ๖ ประการ คือ ๑) คน/บุคลากรที่ใช้ในการต้อนรับ ๒) สถานที่ที่ใช้ในการต้อนรับนักท่องเที่ยว ๓) คุณภาพและความ เพียงพอของผลผลิตที่ใช้ในการรองรับนักท่องเที่ยว ๔) กิจกรรมและการบริการ และ ๕) การสนับสนุน/ส่ง เสริมการท่องเที่ยวเชิงเกษตร รูปแบบการจัดการท่องเที่ยวเพื่อการเสริมสร้างรายได้ภาคเกษตรกรรมในพื้นที่จังหวัดระยอง สามารถจ� ำแนกได้ ๓ รูปแบบ ประกอบด้วย ๑) รูปแบบการท่องเที่ยวเชิงเกษตรเน้นการท� ำงานแบบเครือข่าย/กลุ่ม เป็นรูปแบบที่มีการน� ำทุนทางสังคม (Social Capital) ที่มีอยู่ในชุมชน มาใช้เป็นกลไกส� ำคัญใน การขับเคลื่อนงาน กล่าวคือ ได้มีการน� ำทุนในเรื่องของกลุ่ม/เครือข่าย มาใช้เป็นฐานส� ำคัญต่อการให้บริการ นักท่องเที่ยว เช่น การน� ำผลไม้จากสวนที่เป็นสมาชิกมาเสริม การน� ำสินค้า OTOP ของกลุ่ม/ชุมชนเข้า มาขายให้แก่นักท่องเที่ยวได้ ทั้งนี้ สวนประเภทนี้จะให้ความส� ำคัญกับสถานที่/พื้นที่ที่ใช้ในการรองรับนัก ท่องเที่ยว เช่น บริเวณส� ำหรับนั่งพัก ถ่ายรูป เส้นทางเดินชมสวน ห้องน�้ ำ อีกทั้งยังมีจุดเรียนรู้/ศึกษาดูงาน ส� ำหรับให้บริการนักท่องเที่ยวที่เน้นในเรื่องของการเรียนรู้ทักษะหรือเทคนิคการท� ำการเกษตร ด้วยเหตุนี้ จึงท� ำให้สวนประเภทนี้สามารถที่จะเปิดให้บริการนักท่องเที่ยวได้ทั้งปี (นอกเหนือจากช่วงเทศกาลผลไม้ เมษายน-มิถุนายน) โดยจะมีลูกค้าที่แวะเวียนมาใช้บริการด้วยกันอยู่ ๒ ประเภท คือ ๑) กินผลไม้บุฟเฟต์ และ ๒) เข้ามาศึกษาดูงาน ทั้งนี้ จากการศึกษาสวนต้นแบบที่ประสบความส� ำเร็จทั้ง ๖ สวน พบว่า สวนที่ สามารถจัดอยู่ในรูปแบบที่ ๑ นี้ มีทั้งหมด ๓ สวน ดังปรากฏรายละเอียดในแผนภาพที่ ๑