สำนักราชบัณฑิตยสภา

The Journal of the Royal Institute of Thailand Vol. 37 No. 4 Oct-Dec 2012 ศัพท์ที่ว่าด้วยอาหารการกิน * มาลิทัต พรหมทัตตเวที ภาคีสมาชิก ส� ำนักศิลปกรรม ราชบัณฑิตยสถาน บทคัดย่อ ในบรรดาปัจจัย ๔ ที่จ� ำเป็นส� ำหรับชีวิตมนุษย์คือ อาหาร เครื่องนุ่งห่ม ที่อยู่อาศัย และ ยารักษาโรค สิ่งที่มีความส� ำคัญเป็นอันดับแรกคือ อาหาร เพราะมนุษย์ไม่สามารถมีชีวิตรอดได้หาก ปราศจากอาหาร จึงมีศัพท์มากมายที่เกี่ยวข้องกับอาหารการกิน ซึ่งอาจแบ่งได้เป็น ๗ ประเภทคือ ๑) ศัพท์ที่หมายถึงอาหาร ๒) ศัพท์ที่แปลว่ากินอาหาร ๓) ศัพท์เกี่ยวกับสถานที่ประกอบหรือเตรียม อาหาร ๔) ศัพท์ที่หมายถึงที่ขายอาหาร ๖) ศัพท์ที่หมายถึงมื้ออาหาร และ ๗) ศัพท์ที่เกี่ยวกับ ภาชนะและเครื่องใช้ในการรับประทานอาหาร ค� ำส� ำคัญ : อาหาร, ครัว, ร้านอาหาร, ตลาด, มื้ออาหาร, ภาชนะและเครื่องใช้ในการรับประทาน อาหาร * บรรยายในการประชุมส� ำนักศิลปกรรม ราชบัณฑิตยสถาน เมื่อวันที่ ๗ สิงหาคม ๒๕๕๕ ในบรรดาปัจจัย ๔ ที่จ� ำเป็นส� ำหรับชีวิตมนุษย์คือ อาหาร เครื่องนุ่งห่ม ที่อยู่อาศัย และยารักษา โรคนั้น จะเห็นได้ว่าสิ่งที่มีความส� ำคัญเป็นล� ำดับแรกคือ อาหาร เพราะถ้าขาดอาหารร่างกายมนุษย์จะไม่ สามารถด� ำรงชีวิตอยู่ได้ ในขณะที่อีก ๓ ปัจจัยมีความส� ำคัญรองลงไป เพราะถึงไม่มีเสื้อผ้าใส่ ไม่มีบ้าน ไม่มี ยารักษาโรค มนุษย์ก็ยังมีชีวิตรอดได้ ดังนั้น ศัพท์ในภาษาต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับอาหารการกินจึงมีมากมาย ซึ่งอาจแบ่งได้เป็น ศัพท์ที่หมายถึงอาหาร ศัพท์ที่แปลว่ากินอาหาร ศัพท์เกี่ยวกับสถานที่ประกอบหรือเตรียม อาหาร ศัพท์เกี่ยวกับสถานที่รับประทานอาหาร ศัพท์ที่หมายถึงที่ขายอาหาร ศัพท์ที่หมายถึงมื้ออาหาร และศัพท์ที่เกี่ยวกับภาชนะและเครื่องใช้ในการรับประทานอาหาร ๑. ศัพท์ที่หมายถึงอาหาร ในภาษาอังกฤษ ค� ำที่ใช้เรียกอาหารโดยไม่เฉพาะเจาะจงคือ food หมายถึง สารที่คน สัตว์ และพืชน� ำเข้าไปในร่างกายผ่านช่องทางต่าง ๆ เช่นคนหรือสัตว์ อาจกินเข้าไปทางปากหรือการให้อาหารทางสายยางเพื่อหล่อเลี้ยงชีวิตและท� ำให้เจริญเติบโต ส่วนพืชก็จะ ดูดซึมสารอาหารที่อยู่ในดินเข้าไปทางราก foodstuff หมายถึง สิ่งใดก็ตามที่ใช้เป็นอาหารได้