ปีที่ ๓๘ ฉบับที่ ๒ เมษายน-มิถุนายน ๒๕๕๖

The Journal of the Royal Institute of Thailand Vol. 38 No. 2 April-June 2013 68 การสร างสังคมที่มีความเอื้อเฟ  อ แบ งป นและเอื้ออาทรในประชาคมอาเซียน : บทวิพากษ ในเชิงปรัชญา ลัทธิเต ามองความเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นในโลกในจักรวาลว าเป นวัฏจักรของสิ่งทั้งหลาย ในธรรมชาติ มนุษย และชีวิตมนุษย ดีเช นเดียวกันเป นไปตามวัฏจักรนี้ ผู มีคุณธรรมคือผู ที่เข าใจวัฏจักร ของธรรมชาติและใช ชีวิตให สอดคล องกลมกลืนกับธรรมชาติ ลัทธิขงจื๊อ ลัทธิขงจื๊อเกิดภายหลังลัทธิเต าในศตวรรษที่ ๕ ก อนคริสต ศักราชโดยมีขงจื๊อ เป นศาสดา สาระสําคัญของคําสอนคือการเน นให บุคคลมีคุณธรรม ถึงแม คุณธรรมจะมีบ อเกิดมาจาก สวรรค แต การที่บุคคลจะมีคุณธรรมได จะต องได รับการปลูกฝ งและพัฒนาตนเอง ความเป นผู มีคุณธรรม จะเกิดขึ้นได ก็ด วยการที่บุคคลรู และเข าใจสถานภาพบทบาทของตนเองและปฏิบัติตามหลักคุณธรรม ให ปรากฏแก ผู อื่นและสังคม คุณธรรมจึงเป นสิ่งที่ปรากฏให ผู อื่นมองเห็นรับรู ได และถ ายทอดสืบต อไป คําสอนเรื่องนี้แสดงด วยภาพได ดังนี้ ๑๙ ความซื่อสัตย ความจริงใจ แสดงออกทางประเพณี และพิธีกรรมตามประเพณี คุณลักษณะของคุณธรรม ที่ปรากฏให เห็น ผู อื่นสามารถรับรู และมองเห็นคุณธรรม บุคคลอื่นสามารถเปลี่ยนแปลง ตนเองด านคุณธรรม คุณธรรมจึงปรากฏในโลก ความซื่อสัตย และความจริงใจ ดํารงไว ซึ่งพลังของการ ถ ายทอดสืบต อ นอกจากนั้น ขงจื๊อยังกล าวถึงรูปแบบความสัมพันธ ๕ ประการซึ่งเป นที่มาของคุณธรรมสําคัญ ได แก ๒๐ ๑๙ Ibid., p. 37. ๒๐ Ibid., p. 38. 50-73 Mac9.indd 68 10/8/13 7:14 PM