ปีที่ ๓๘ ฉบับที่ ๒ เมษายน-มิถุนายน ๒๕๕๖

สิวลี ศิริไล 67 วารสารราชบัณฑิตยสถาน ป ที่ ๓๘ ฉบับที่ ๒ เม . ย .- มิ . ย . ๒๕๕๖ โลกทัศน และความเชื่อที่สืบทอดมาจากบรรพบุรุษ ชาวจีนส วนใหญ และชาวเวียดนามบางส วนยังคงยึดถือธรรมเนียมการปฏิบัติและความเชื่อ ที่สืบทอดมาจากบรรพบุรุษ ซึ่งแนวความคิดสืบทอดมาจากปรัชญาจีนที่รู จักกันเป นที่แพร หลาย ได แก ลัทธิเต า และลัทธิขงจื๊อ ปรัชญาจีนมีลักษณะเฉพาะตนที่แตกต างจากปรัชญาตะวันตกและปรัชญาตะวันออกระบบ อื่น ๆ โดยการเน นคําสอนเรื่องการปฏิบัติตนของมนุษย การพัฒนาคุณธรรม มากกว าการเน นเรื่องของ อภิปรัชญาญาณวิทยาแบบปรัชญากรีก ขณะเดียวกันก็ไม เน นเรื่องสวรรค นรก บุญ บาป เหมือนความคิด ทางศาสนา ถึงแม จะมีการกล าวถึงสวรรค ( เทียน ) แต ก็ไม ได เน นรายละเอียดมากนัก หลักการสําคัญ ของปรัชญาจีนคือ แนวความคิดทางจริยศาสตร มนุษย ควรประพฤติปฏิบัติตนอย างไรเพื่อชีวิตที่ดี และเพื่อสังคมที่สงบสุข ลัทธิเต า เกิดขึ้นจากแนวคิดและคําสอนของเล าจื๊อในช วงระยะเวลาประมาณ ๖๐๐ ป ก อน คริสต ศักราช สาระสําคัญคือการสอนหลักการปกครองที่ชอบธรรมและเป นธรรมซึ่งผู ปกครองจะต อง เป นผู มีคุณธรรม สอนหลักการดําเนินชีวิตของมนุษย ที่เรียบง าย กลมกลืนกับธรรมชาติ สงบสุข และ เป นอิสระ การรู จักตนเองเป นเรื่องของการไตร ตรองด านปรัชญาอย างแท จริง (wisdom) สาระสําคัญ ของคําสอนของลัทธิเต าแสดงด วยภาพได ดังนี้ ๑๘ ๑๘ The Philosophy Book. DK (London: Dorling Kindersley Limited, 2011) p. 24. บ อเกิดของสรรพสิ่งที่มีอยู ปรากฏอยู เต า ( วิถีทาง ) บ อเกิดของสรรพสิ่ง ทั้งที่มองเห็นและมองไม เห็น บรรลุถึงได โดย ดํารงชีวิตด วยการฝ กควบคุม จิตและไตร ตรอง การปฏิบัติด วยป ญญา ไม ใช การถูกบีบบังคับ ดํารงอยู ด วยความสงบ เรียบง าย ขันติ การไม ปฏิบัติ (wu wei = non action) การปฏิบัติที่กลมกลืน กับธรรมชาติ 50-73 Mac9.indd 67 10/8/13 7:14 PM