ปีที่ ๓๘ ฉบับที่ ๒ เมษายน-มิถุนายน ๒๕๕๖

ลิขิต ธีรเวคิน 25 วารสารราชบัณฑิตยสถาน ป ที่ ๓๘ ฉบับที่ ๒ เม . ย .- มิ . ย . ๒๕๕๖ ๒ . โลกาภิวัตน (Globalization) โลกยุคโลกาภิวัตน เป นโลกยุคที่พัฒนาและเปลี่ยนแปลงจากสังคมอุตสาหกรรมมาสู สังคม ข าวสารข อมูล ซึ่งมูลเหตุใหญ คือ การเปลี่ยนแปลงทางวิทยาศาสตร และเทคโนโลยี อันเป นตัวแปร ที่นําไปสู การเปลี่ยนแปลงของสังคมมนุษย เช น ในกรณีของสังคมอุตสาหกรรมก็มาจากการเปลี่ยนแปลง ทางเทคโนโลยี คือ การเกิดความรู เรื่องเครื่องจักรไอนํ้า การเปลี่ยนแปลงของสังคมมนุษย โดยมีลักษณะ ที่แตกต างกันของแต ละยุคนั้น ได มีการศึกษาโดยนักวิชาการตะวันตก ถ าพูดอย างกว าง ๆ จะมี ๓ ลักษณะ คือ ๑ ) สังคมจารีตนิยมและสังคมสมัยใหม (traditional society and modern society) เป นการศึกษาโดยนักวิชาการตะวันตกในยุคที่มีการพัฒนาอุตสาหกรรมเกิดขึ้น ซึ่งนักวิชาการตะวันตก มองว าสังคมมนุษย มี ๒ ประเภท คือ สังคมจารีตนิยม อันได แก สังคมเกษตร ที่มักจะมีฐานการผลิต อยู ในชนบท แต ส งผลโดยตรงต อโครงสร างการปกครองบริหาร ค านิยม ความสัมพันธ ของมนุษย โดยเฉพาะอย างยิ่งวิทยาศาสตร และเทคโนโลยี สังคมเกษตรเป นสังคมที่ใช ความรู ทางวิทยาศาสตร และ เทคโนโลยีในระดับตํ่า ส วนมากเป นเครื่องมือการเลี้ยงปศุสัตว และการเกษตรกรรม การปกครองบริหาร มักจะมีอํานาจสูงสุดซึ่งเป นอํานาจเผด็จการ หัวหน าเผ า หัวหน าชุมชน รวมทั้งผู ปกครองที่เป นกษัตริย ประชาชนทั่วไปมีภารกิจในการเสียภาษีจากผลิตผลทางการเกษตร การเกณฑ แรงงาน หรือแม การเป นทาส และบางครั้งก็เป นทาสติดดิน (serf) โครงสร างสังคมจัดให สถานะคนไม เท าเทียมกัน มีลักษณะชนชั้น และวรรณะ ขณะเดียวกัน ความสัมพันธ ของมนุษย เป นความสัมพันธ ที่มีการลดหลั่นกันตามลําดับ มีความแตกต างทางสถานะทางสังคม ผลประโยชน ทางเศรษฐกิจและอํานาจ ความสัมพันธ เป นแบบ เครือญาติ เป นกลุ ม เป นชุมชน ป จเจกภาพมีน อย ส วนใหญ ไม เข าใจถึงสิทธิเสรีภาพและความเสมอภาค แม จะเป นสัญชาตญาณของมนุษย ก็ตาม ส วนในสังคมสมัยใหม ได แก สังคมอุตสาหกรรม มีการผลิต ด วยเครื่องจักร มีความรู ทางวิทยาศาสตร และเทคโนโลยี การรวมกลุ มของประชาชนมีมากขึ้น เนื่องจาก มีการย ายถิ่นจากชนบทไปสู ชุมชนเมืองจนเกิดการพัฒนาชุมชนเมือง ซึ่งประชาชนสามารถรวมกลุ ม เพื่อมีอํานาจต อรองจนมีการจัดตั้งเป นสหภาพ ฯลฯ ภายใต ระบบการเมืองดังกล าวนี้ความเสมอภาค ระหว างผู ปกครองกับผู อยู ใต ปกครองยังมีอยู แต จะอยู ในระดับที่น อยกว าสังคมเกษตรกรรม ระบบการเมืองเริ่มจะเป นระบบการเมืองแบบเป ด โดยประชาชนมีสิทธิในการเลือกผู แทนของตน ที่สําคัญคือ ที่มาแห งความชอบธรรมทางการเมือง (source of political legitimacy) ซึ่งได แก อํานาจอธิปไตยเป นของปวงชน (popular sovereignty) ความสัมพันธ ของมนุษย มีความเสมอภาค มากขึ้น มีการใช หลักการและความสามารถมากกว าการใช ความสัมพันธ ส วนตัวและทางเครือญาติ ฯลฯ 23-49 Mac9.indd 25 10/8/13 7:12 PM