ปีที่ ๓๘ ฉบับที่ ๒ เมษายน-มิถุนายน ๒๕๕๖

สัญชัย สุวังบุตร 237 วารสารราชบัณฑิตยสถาน ป ที่ ๓๘ ฉบับที่ ๒ เม . ย .- มิ . ย . ๒๕๕๖ และมีจํานวนพิมพ กว า ๒๐ , ๐๐๐ เล ม ๙ ความดื่มดํ่าประทับใจในปาเวลและแม ทําให คนงานและ ผู อ านจํานวนมากเรียกร องให กอร คีเขียนเรื่องราวของปาเวลต อ กอร คีเองตั้งใจจะเขียนภาค ๒ ของ “ แม ” โดยใช ชื่อหนังสือว า Son ซึ่งมีเนื้อหาว าด วยชีวิตเนรเทศของปาเวล เรื่องราวของการหลบหนี และเข าร วมในการปฏิวัติ ค . ศ . ๑๙๐๕ เป นที่เข าใจกันว าในการพบกับเลนินอีกครั้งใน ค . ศ . ๑๙๐๘ เลนินคะยั้นคะยอกอร คีให เขียนงานประพันธ ที่มีเนื้อหาเช นเดียวกับ “ แม ” ขึ้นอีกเล มหนึ่ง ศรัทธาและ ความนิยมชมชอบของเลนินต อกอร คีและการสนับสนุนอย างแข็งขันดังกล าวมีส วนทําให กอร คีตั้งปณิธาน จะเขียนเรื่อง Son ขึ้น แต ป ญหาสุขภาพและหน าที่การงานอันหนักของกอร คีในเวลาต อมา รวมทั้ง การเก็บหลักฐานข อมูลที่ไม เพียงพอทําให กอร คีล มเลิกความตั้งใจลง แต แม จะไม มีภาค ๒ “ แม ” ก็ยัง คงเป นนวนิยายแห งอุดมการณ สังคมนิยมที่จับใจไม เฉพาะแต คนงานรัสเซียเท านั้น แต ยังรวมถึงคนงาน ทั่วโลกด วย นอกจากจะได รับการจัดพิมพ ครั้งแล วครั้งเล าในประเทศต าง ๆ “ แม ” ยังถูกนํามาสร าง เป นภาพยนตร และละครเวทีอีกบ อยครั้ง ๙ ศรีบูรพาแปล “ แม ” ภาคแรกโดยจัดพิมพ เป นตอน ๆ ในหนังสือ “ ป ตุภูมิ ” ราว พ . ศ . ๒๕๐๐ ต อมา สํานักพิมพ บุษกาบรรณซึ่งมีวัตถุประสงค จะจัดพิมพ วรรณคดีต างประเทศที่แปลเป นภาษาไทยออกเผยแพร ได รวบรวมพิมพ เป นรูปเล มครั้งแรกใน พ . ศ . ๒๕๐๑ แต นวนิยายเรื่อง “ แม ” ก็แพร หลายในวงจํากัด ในปลาย พ . ศ . ๒๕๑๖ ชมรมหนังสือ “ ดาวเรือง ” ของจุฬาลงกรณ มหาวิทยาลัยจัดพิมพ ฉบับแปลของศรีบูรพาอีกครั้งหนึ่งโดยมีจุดมุ งหมายจะเผยแพร ให กว างขวาง นอกจากนี้แล ว ความตื่นตัวทางการเมืองของประชาชนโดยเฉพาะป ญญาชน นิสิต นักศึกษา อันสืบเนื่องจาก เหตุการณ เดือนตุลาคม พ . ศ . ๒๕๑๖ ความสนใจของนักศึกษาเกี่ยวกับแนวคิดสังคมนิยมที่เริ่มแพร หลายในมหาวิทยาลัย รวมถึงบทบาทของ “ กลุ มวรรณกรรมเพื่อชีวิต ” ซึ่งก อตัวใน พ . ศ . ๒๕๑๕ ตลอดจนการจัดพิมพ และทําหนังสือหรือ นิตยสารที่มีเนื้อหาสาระทางการเมืองและสังคมก็มีส วนทําให วรรณกรรมแนวประชาชนหรือแนวคิดสังคมนิยม เป นที่สนใจและกล าวถึงกันอย างกว างขวางในหมู ป ญญาชน นวนิยายเรื่อง “ แม ” ของชมรมหนังสือ “ ดาวเรือง ” จึงได รับการต อนรับอย างอบอุ น และใน พ . ศ . ๒๕๑๗ ก็จัดพิมพ เป นครั้งที่ ๓ ในต น พ . ศ . ๒๕๑๘ “ แม ” ภาคสมบูรณ จากการแปลของวิริยาภา ( นามปากกาของชลธิรา สัตยาวัฒนา ) ก็ได รับการจัดพิมพ เป นครั้งแรก และ “ แม ” ทั้ง ๒ ภาค กลายเป นหนังสือขายดีอันดับ ๓ ในหมู คนหนุ มสาวตลอดช วงเดือนมีนาคมถึงเมษายน พ . ศ . ๒๕๑๘ อย างไรก็ตาม หลังเหตุการณ ทางการเมืองเดือนตุลาคม พ . ศ . ๒๕๑๙ วรรณกรรมเพื่อชีวิตและหนังสือแนวคิด สังคมนิยมถูกทําลายและกวาดล าง ป ญญาชนนักเขียนจํานวนไม น อยต างหลบหนีภัยทมิฬของอํานาจรัฐไปร วมกับพรรค คอมมิวนิสต ไทยในเขตป าเขาตามภูมิภาคต าง ๆ ของประเทศระหว างปลาย พ . ศ . ๒๕๑๙ - ๒๕๒๑ นับเป นช วงขัดแย ง ทางความคิดทางการเมืองอันแหลมคมในสังคมไทย แต หลัง พ . ศ . ๒๕๒๑ บรรยากาศตึงเครียดทางการเมืองได เริ่ม ผ อนคลายและป ญญาชนหนุ มสาวจํานวนไม น อยซึ่งเสื่อมศรัทธาในอุดมการณ คอมมิวนิสต ก็เริ่มเดินทางกลับเข าเมือง นโยบายผ อนคลายของรัฐบาลระหว าง พ . ศ . ๒๕๒๑ - ๒๕๒๒ ได ทําให บรรยากาศของสิทธิเสรีภาพเริ่มเบิกบานอีกครั้ง ในปลาย พ . ศ . ๒๕๒๑ นวนิยายเรื่อง “ แม ” จากสํานวนแปลของจิตร ภูมิศักดิ์ ก็ได รับการจัดพิมพ เผยแพร เป นครั้งแรก 225-241 Mac9.indd 237 10/8/13 7:34 PM