ปีที่ ๓๘ ฉบับที่ ๒ เมษายน-มิถุนายน ๒๕๕๖

สัญชัย สุวังบุตร 229 วารสารราชบัณฑิตยสถาน ป ที่ ๓๘ ฉบับที่ ๒ เม . ย .- มิ . ย . ๒๕๕๖ ชนชั้นคนงานและการได เห็นพลังและบทบาทของพรรคแรงงานสังคมประชาธิปไตยรัสเซียใน การเคลื่อนไหวปฏิวัติ ค . ศ . ๑๙๐๕ ดังกล าว จึงเป นที่มาของนวนิยายการเมืองเรื่อง “ แม ” และเป นจุด กําเนิดของวรรณกรรมแนวทางพรรคหรือวรรณกรรมสังคมนิยม เนื้อหาของนวนิยายที่สอดคล อง กับแนวคิดทางการเมืองของเลนินทําให “ แม ” เป นเสมือนนวนิยายของสังคมใหม ที่ชี้แนวทาง แห งอนาคต เป ดโปงและโจมตีความโสมมอันเลวร ายของสังคมเก า ตลอดจนบันทึกเรื่องราวของพัฒนา การความก าวหน าทางประวัติศาสตร ที่ว าด วยการเคลื่อนไหวต อสู ของประชาชน เปลาเกยา วลาซอฟ หรือ “ แม ” ตัวเอกของเรื่องมีชีวิตใหม ที่ก อเกิดจากซากความโสโครกเลวทรามของสังคมเก า การต อสู ของนางเป นการต อสู เพื่ออนาคต ( สังคมแบบสังคมนิยม ) และชีวิตใหม ที่ดีกว าของชนชั้นคนงาน ทุกย างก าวบนเส นทางต อสู นั้น นางยืนหยัดและมีความองอาจกล าหาญ ทั้งตระหนักถึงภาระหน าที่ และบทบาทที่นางมีอยู ในการต อสู ทําลายโลกเก า ในสังคมเก าก อนการปฏิวัติ ค . ศ . ๑๙๐๕ กอร คีเคยกล าวว าสาระหลักของงานวรรณกรรม คือเรื่องราวการต อสู ของป จเจกบุคคลผู ติดบ วงดักแห งชีวิตและส วนใหญ มีสภาพเป นเศษขยะของสังคม แต ละคนพยายามค นหาบทบาทและสถานภาพของตนในสังคม ความล มเหลวในการแสวงหาทําให พวกเขาต างจบชีวิตลงอย างไร ค าและทุกข ทน แต บนเส นทางปฏิวัติสังคมใหม นั้น ทุกคนต างมีจุดมุ งหมาย ของชีวิตและมีบทบาทและพันธะหน าที่เพื่อสร างสังคมแห งความเสมอภาคที่ปราศจากชนชั้น ทัศนะของ กอร คีดังกล าวจึงมีส วนทําให เปลาเกยา วลาซอฟ กลายเป นผู แทนของคนรุ นใหม ซึ่งมุ งมั่นจะสร างสังคม แห งความเสมอภาคและต องการทําลายแอกแห งการกดขี่ระหว างมนุษย เปลาเกยาจึงเป นบรรพชนของ ตัวละครคลาสสิกแห งวรรณกรรมโซเวียตอีกนับไม ถ วนในเวลาต อมา เช น ปาเวล คอร ชากินของนิโคไล ออสตรอฟสกี (Nikolai Ostrovsky, ค . ศ . ๑๙๐๔ - ๑๙๓๖ ) ใน How The Steel Was Tempered ๕ โคจูฮ ของอะเล็กซานเดอร เซราฟ โมวิช (Alexander Serafimovich, ค . ศ . ๑๘๖๓ - ๑๙๔๓ ) ใน The Iron Flood ๖ หรือตัวเอกของอะเล็กซานเดอร ฟาเดเยฟ (Alexander Fadeyev, ค . ศ . ๑๙๐๑ - ๑๙๕๖ ) ใน The Young Guard และในงานวรรณกรรมสัจนิยมแนวสังคมนิยมเล มอื่น ๆ ของโซเวียต อีกหลายเรื่อง ๕ ดู ฉบับแปลภาษาไทย , นิโคไล ออสตรอฟสกี , เบ าหลอมวีรชน แปลโดย เทิด ประชาธรรม ( นามแฝง ) ( กรุงเทพฯ : สํานักพิมพ ต นมะขาม , ๒๕๒๑ ). ๖ ดู สัญชัย สุวังบุตร “ เซราฟ โมวิชกับธารเหล็ก : ประวัติศาสตร มวลชนจากวรรณกรรม ” อักษรศาสตร มหาวิทยาลัย ศิลปากร , ๕ : ๒ ( ๒๕๒๕ ) : ๑๐๔ - ๑๑๒ . 225-241 Mac9.indd 229 10/8/13 7:34 PM