ปีที่ ๓๘ ฉบับที่ ๒ เมษายน-มิถุนายน ๒๕๕๖

๑ ภาคีสมาชิก สํานักธรรมศาสตร และการเมือง วารสารราชบัณฑิตยสถาน ป ที่ ๓๘ ฉบับที่ ๒ เม . ย .- มิ . ย . ๒๕๕๖ ก อนหน าการลุกฮือขึ้นสู ในกรุงมอสโกและการปราชัยของสภาโซเวียตแห งเซนต ป เตอร สเบิร ก เมื่อต นเดือนธันวาคม ค . ศ . ๑๙๐๕ ในเดือนพฤศจิกายนป เดียวกัน เลนินผู นําพรรคบอลเชวิค (Bolshevik Party) ได เสนอแนวความคิดว าด วยสิ่งพิมพ ของพรรคและพันธะหน าที่ของนักเขียนใน งานนิพนธ การเมืองเรื่อง Party Organization and Party Literature งานนิพนธ ดังกล าวได นําไปสู การโต แย งแสดงความคิดเห็นอย างกว างขวางในกลุ มป ญญาชนและนักวิจารณ วรรณกรรมในเวลาต อมา ป ญญาชนและนักวิจารณ จํานวนไม น อยเห็นว าคําว า “ วรรณกรรม (Literature)” ที่เลนินอ างถึงไม มี ความเกี่ยวพันใด ๆ กับงานประพันธ หรืองานวรรณกรรมที่เป นร อยแก วและร อยกรอง แต มี แม - กําเนิดนวนิยายสัจนิยมแนวสังคมนิยม สัญชัย สุวังบุตร ๑ บทคัดย อ “ แม ” เป นนวนิยายสังคมนิยมที่ประพันธ โดยมักซิม กอร คี (MaximGorky) นักเขียนชาวรัสเซีย ใน ค . ศ . ๑๙๐๖ ว าด วยการเคลื่อนไหวของชนชั้นกรรมาชีพในรัสเซียช วงก อนการปฏิวัติซึ่งเน นบทบาทของ ผู หญิงคนงานที่เข าร วมในการต อสู ในช วงสุกดิบของการปฏิวัติรัสเซีย ค . ศ . ๑๙๐๕ นวนิยายมีพื้นฐานจาก เหตุการณ ที่เกิดขึ้นจริงในการเดินขบวนของกรรมกรในวันแรงงานที่ซอร โมโว และการพิจารณาคดีผู เข าร วม การชุมนุมหลังจากนั้น “ แม ” เป นจุดเปลี่ยนของประวัติวรรณกรรมรัสเซีย และเป นการเริ่มต นกําเนิด นวนิยายสัจนิยมแนวสังคมนิยม เนื่องจากสะท อนเรื่องราวของแม ที่ก าวเดินตามบุตรชายสู เส นทาง สังคมนิยมและร วมสร างสังคมแบบสังคมนิยม นวนิยายถ ายทอดเป นภาษายุโรปต าง ๆ รวมทั้งภาษาไทยด วย และดัดแปลงสร างเป นภาพยนตร หลายครั้ง “ แม ” ได ชื่อว าเป นวรรณกรรมคลาสสิกโลกเรื่องหนึ่งและ เป นงานชั้นเยี่ยมว าด วยการโฆษณาชวนเชื่อสังคมนิยม คําสําคัญ : นวนิยายสัจนิยมแนวสังคมนิยม , มักซิม กอร คี , สังคมนิยม 225-241 Mac9.indd 225 10/8/13 7:33 PM