ปีที่ ๓๘ ฉบับที่ ๒ เมษายน-มิถุนายน ๒๕๕๖

The Journal of the Royal Institute of Thailand Vol. 38 No. 2 April-June 2013 192 การขับเคลื่อนปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงสู สถานศึกษา : ป ญหาและแนวทางแก ป ญหาในการจัดการเรียนรู ผู เรียนให มากพอ และดังได กล าวไว แล วข างต นว า ครูควรเลือกวิธีสอนให เหมาะสมกับธรรมชาติของสาระ ที่สอน การสอนหลักคิดของปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงซึ่งมีลักษณะเป นมโนทัศน / ความคิดรวบยอด นั้น สามารถใช วิธีสอนแบบนิรนัยและแบบอุปนัยที่ช วยให ผู เรียนเกิดการเรียนรู ได ดี แต วิธีสอนดังกล าว ไม สามารถใช สอนกระบวนการคิดซึ่งมีลักษณะเป นทักษะหรือกระบวนการปฏิบัติได ครูจําเป นต อง มีความรู ความเข าใจในหลักการและวิธีการสอนทักษะกระบวนการ ซึ่งมีความแตกต างไปจากหลักการ และวิธีการสอนความรู ความเข าใจ โดยทั่วไป การสอนให ผู เรียนเกิดทักษะกระบวนการใด ๆ ผู สอนจําเป นต องรู และเข าใจก อนว า กระบวนการที่ต องการสอนนั้นคืออะไร วัตถุประสงค ของกระบวนการนั้นคืออะไร และกระบวนการ นั้นมีลําดับขั้นตอนหลัก ๆ ที่สําคัญอะไรบ าง เมื่อมีความชัดเจนในเรื่องดังกล าวแล ว ผู เรียนควรได รับ ประสบการณ ที่ช วยให เข าใจและจดจํากระบวนการนั้นได เช น ได เห็นการสาธิตใช กระบวนการนั้น หรือได วิเคราะห ขั้นตอนของกระบวนการเพื่อความเข าใจ และในที่สุดได ลงมือกระทําตามกระบวนการนั้น และได ฝ กทําบ อย ๆ ในสถานการณ ที่แตกต างกันออกไป จนกระทั่งสามารถทําได อย างชํานาญ โดยในระหว างการเรียนรู และการฝ ก ผู เรียนได รับแรงเสริมและข อมูลป อนกลับจากการกระทําตน และ ใช ข อมูลนั้นในการปรับปรุงและพัฒนาการกระทําของตนเอง จนเกิดทักษะความชํานาญในที่สุด จากหลักการสอนทักษะกระบวนการดังกล าว จะเห็นได ว า การสอนกระบวนการคิดตาม ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงให ได ผลดีนั้น ครูจําเป นต องมีความรู ความเข าใจและความสามารถ ดังนี้ ๑ ) รู และเข าใจว า จะนําหลักคิดของปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงมาดําเนินการคิดอย างเป น ลําดับขั้นตอนอย างไร ๒ ) ฝ กให ผู เรียนดําเนินการคิดตามลําดับขั้นตอนของกระบวนการคิดนั้น ๆ ในสถานการณ ต าง ๆ โดย ๒ . ๑ ) เริ่มจากเรื่องที่ง ายไม ซับซ อน ไปสู เรื่องที่ยากและซับซ อนขึ้น ๒ . ๒ ) ใช สถานการณ ที่มีความแตกต างหลากหลายในการฝ ก ๒ . ๓ ) ให แรงเสริมและกําลังใจ ๒ . ๔ ) ให ข อมูลป อนกลับเพื่อการปรับปรุง ๒ . ๕ ) ฝ กบ อย ๆ เพื่อให เกิดความชํานาญ ๓ ) ดําเนินการวัดและประเมินผลการเรียนรู เนื่องจากเป าหมายของการเรียนรู ปรัชญาของ เศรษฐกิจพอเพียงนั้นอยู ที่ผู เรียนสามารถคิดและกระทําโดยใช หลักคิดของปรัชญาฯ ได ดังนั้น การวัด และประเมินผลการเรียนรู จึงไม ใช การดูที่ความรู ความเข าใจในหลักคิดเพียงเท านั้น แต ต องดูไปถึง 172-204 Mac9.indd 192 10/8/13 7:27 PM