ปีที่ ๓๘ ฉบับที่ ๒ เมษายน-มิถุนายน ๒๕๕๖

ภัทรพร สิริกาญจน 159 วารสารราชบัณฑิตยสถาน ป ที่ ๓๘ ฉบับที่ ๒ เม . ย .- มิ . ย . ๒๕๕๖ ๓ ) การตัดสินการกระทําใด ๆ ก็ตาม ต องพิจารณาว า สิ่งนั้นให ความสุขหรือความทุกข มากกว ากัน ถ าให ความสุขมากกว าความทุกข ก็ถือว าการกระทํานั้นดี แต ถ าให ความทุกข มากกว า ความสุข การกระทํานั้นก็ชั่ว (Stafford, 1998: 79) เบนทัมถือว า ผลประโยชน สาธารณะเป นเพียงผลรวมของผลประโยชน ของป จเจกบุคคล ที่เกิดจากการคํานวณปริมาณความสุขและความทุกข โดยรวมของคนทั้งหมด ด วยเหตุนี้ ผู บัญญัติ กฎหมายจึงควรคํานึงถึงสาธารณประโยชน เป นหลัก การรู ว าสิ่งที่ดีจริงสําหรับชุมชนคืออะไร ทําให เกิด ศาสตร แห งนิติบัญญัติ และถือเป นศิลปะในการแสวงหาวิธีบรรลุสิ่งที่ดีที่สุด (Albert, Denise, and Peterfreund, 1969: 227) เบนทัมอธิบายว า โดยธรรมชาติแล ว คนทุกคนย อมถือว า เป าหมายของชีวิตคือการ แสวงหาความสุขและหลีกเลี่ยงความทุกข ในทางจริยศาสตร เป าหมายของชีวิตคือ สิ่งที่ดีที่สุดเพื่อคน เป นจํานวนมากที่สุด ดังปรากฏในตอนหนึ่งของงานเขียนของเขาดังนี้ :- ธรรมชาติได กําหนดให มนุษย อยู ใต อํานาจที่ยิ่งใหญ ๒ ประการ คือ ความเจ็บปวดและความรื่นรมย ซึ่งบงการให เราเลือกทําสิ่งใดสิ่งหนึ่ง ในแง หนึ่ง ความรื่นรมย ก็เป นแรงจูงใจให เรากระทํา พูด และคิดในเรื่องต าง ๆ แม ว าเรา จะพยายามไถ ถอนตนเองจากการครอบงําของอํานาจทั้งสองนี้อย างสุดความสามารถ แล วก็ตาม แต นั่นก็ยิ่งพิสูจน ว า เราเป นทาสของความเจ็บปวดกับความรื่นรมย นั่นเอง (Bentham, 1948: 1) การคํานวณประโยชน สุขหรือความสุขนี้ พิจารณาจากผลที่เกิดขึ้นจากการกระทํา ๖ ประการ คือ ๑ ) ความเข มข นของความสุขหรือความทุกข ๒ ) ความยาวนานของความสุขหรือความทุกข ๓ ) ความแน นอนหรือไม แน นอนของความสุขหรือความทุกข ๔ ) ความใกล ชิดหรือความห างไกลจากความสุขหรือความทุกข ๕ ) การสร างผลต อเนื่องของความสุขหรือความทุกข ๖ ) การแผ ขยายของความสุขหรือความทุกข ( จํานวนคนที่ได รับผลกระทบจากความสุข หรือความทุกข ) เราใช การพิจารณาดังกล าวและหลักมหสุขในการตัดสินใจเลือกจัดการกับสิ่งต าง ๆ ที่เรา เผชิญอยู กล าวคือ การกระทําที่ดีขึ้นอยู กับการเลือกสิ่งที่น าจะให ความสุขในปริมาณที่มากที่สุดและ ให ความทุกข น อยที่สุด 152-171 Mac9.indd 159 10/8/13 7:25 PM