ปีที่ ๓๘ ฉบับที่ ๒ เมษายน-มิถุนายน ๒๕๕๖

The Journal of the Royal Institute of Thailand Vol. 38 No. 2 April-June 2013 8 สมเด็จพระนางเจ าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ กับการอนุรักษ และพัฒนาทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล อม : มุมมองจากนักประวัติศาสตร ไปเยี่ยมราษฎร จะทรงขับรถเอง และก็มีแผนที่อยู ใกล พระองค เสมอ ทรงจะไปทุกหนทุกแห ง พระองค ท านทํางานเกี่ยวกับเรื่องดิน และ เรื่องนํ้า มาตลอดหลายสิบป จนทรงกลายเป นผู เชี่ยวชาญไปแล ว … ๑๑ พร อมกันนั้นยัง ทรงศึกษาค นคว าข อมูลเกี่ยวกับเรื่องนี้ด วยพระองค เอง ทําให ทรงมีความ รอบรู มากยิ่งขึ้น ดังพระราชดํารัสว า ... ข าพเจ าพยายามอ านหนังสือต างประเทศอยู ตลอดเวลา ได ทราบว าป ญหาต อไปของโลก ของชาวโลก ซึ่งข าพเจ าคิดว า เป นป ญหาใหญ ที่จะมา เห็นเขาว าประมาณอีก ๑๕ ป นํ้าจืด ที่พวกเรารับประทานกันเนี่ย จะเป นของที่หายาก ที่จะยากมาก ก็ทําให ข าพเจ ารู สึกว า เมื่ออ านทราบแล ว ก็เกิดความร อนใจว า บ านเรานี่ไม มีแหล งนํ้าใหญ ๆ มีแต ป า นี่ถ าเผื่อคนไทยไม ทราบว า ป าไม คืออะไร ป าไม ก็คือที่สะสมนํ้าไว ใต ดินนี่เอง ที่ฤดูฝนแทนที่นํ้าฝน จะไหลหลากลงไปที่ทะเล ถ ามีป า ป าเหล านั้น ต นไม ใหญ ๆ เหล านั้น จะดูดนํ้าไว ใต ดินของเขา ใต ต นของเขา ไว เป นจํานวนมาก แล วตามกิ่ง ก าน ทั้งหลาย เขาจะดูดไว เรียกว าเป นแหล งนํ้าที่ดี แล วก็ออกมา เป นลําธารน อยใหญ อันนี้ที่อยากให ราษฎรทั้งหลายเข าใจ ไม ใช ไปนึกแต ว า มีป านี่ ไม สัก ไม อะไรต าง ๆ นี่สําหรับตัดไปค าขาย อย าง เดียว มันมีประโยชน อย างอื่นด วยที่เราน าจะคํานึงถึง … เพราะฉะนั้นทําไมเราจะไม รู จักเก็บป าไม ซึ่งเป นแหล งที่สะสมนํ้า ไว ให ดี อย าพากันไปตัดคนละหนุบคนละหนับ ความจริงป าไม เนี่ยก็ เป นของคนไทยทั้งชาติ เป นผลประโยชน ของคนไทยทั้งชาติ ไม มีสิทธิ์ ที่ฝ ายหนึ่งฝ ายใดจะแอบเข าไปตัดแล วก็ทําการค าแต ลําพัง แล วต อไปถ า ประเทศไทยขาดนํ้า จะทํายังไง เพราะเราก็ไม ใช ประเทศที่ว ารํ่ารวย ... ๑๒ พระสหายทั้งชาวไทยและชาวต างประเทศ เป นคนอีกกลุ มหนึ่งที่มีส วนทําให ทรงมีความรู ยิ่งขึ้น ดังพระราชดํารัสว า ๑๑ พระราชดํารัสพระราชทานแก คณะบุคคลต าง ๆ ที่เข าเฝ าฯ ถวายชัยมงคลในโอกาสวันเฉลิมพระชนมพรรษา ณ ศาลา ดุสิดาลัย พระราชวังดุสิต วันที่ ๑๑ สิงหาคม พ . ศ . ๒๕๕๒ . ๑๒ พระราชดํารัสพระราชทานแก คณะบุคคลต าง ๆ ที่เข าเฝ าฯ ถวายชัยมงคลในโอกาสวันเฉลิมพระชนมพรรษา ณ ศาลา ดุสิดาลัย พระราชวังดุสิต วันที่ ๑๑ สิงหาคม พ . ศ . ๒๕๕๑ . 1-22 Mac9.indd 8 10/8/13 7:07 PM