ปีที่ ๓๘ ฉบับที่ ๒ เมษายน-มิถุนายน ๒๕๕๖

The Journal of the Royal Institute of Thailand Vol. 38 No. 2 April-June 2013 ๑ บทความนําเสนอที่ประชุมราชบัณฑิตและภาคีสมาชิก สํานักธรรมศาสตร และการเมือง ราชบัณฑิตยสถาน วันพุธที่ ๑๒ ธันวาคม พ . ศ . ๒๕๕๕ บทความนี้จะเขียนถึงคัมภีร ใบลานเท านั้น เว นไม กล าวถึงคัมภีร หรือเอกสาร “ พับสา ” ที่เขียน ด วยอักษรธรรมล านนาเช นกัน ซึ่งส วนใหญ เป นเอกสารที่ใช บันทึกเรื่องราวทางโลกของฆราวาส เช น ตํารายาสมุนไพร ตําราโหราศาสตร การก อสร าง คาถาอาคม ๒ ภาคีสมาชิก สํานักธรรมศาสตร และการเมือง พระพุทธศาสนาเจริญรุ งเรืองในแคว นหริภุญไชยก อนแคว นล านนาเมื่อประมาณพันป มาแล ว คัมภีร ชื่อจามเทวีวงศ กล าวว า พระนางจามเทวีได อาราธนาพระสงฆ และคัมภีร พระพุทธศาสนานิกาย เถรวาทจากเมืองละโว หรือลพบุรีมาเผยแผ ที่เมืองหริภุญไชย สันนิษฐานว าเมื่อพญามังรายทรงสร าง เมืองเชียงใหม เมื่อ พ . ศ . ๑๘๓๙ ประชาชนนับถือสิ่งศักดิ์สิทธิ์หรือ “ ผี ” เหนือธรรมชาติ ต อมา ได รับ พระพุทธศาสนาจากแคว นหริภุญไชยและรับจากดินแดนอื่นๆ ได แก สุโขทัยและศรีลังกาพระพุทธศาสนา คัมภีร ใบลานล านนา ๑ อรุณรัตน วิเชียรเขียว ๒ บทคัดย อ คัมภีร ใบลานล านนาเป นเอกสารของท องถิ่นที่มีคุณค าและมีจํานวนมหาศาล เขียน โดยพระภิกษุสงฆ และชาวพุทธในอดีต คัมภีร ส วนใหญ เขียนหรือจารบนใบลานด วยอักษรธรรมล านนา พระสงฆ สร างและใช คัมภีร เหล านี้เป นตําราหรือเครื่องมือในการอบรมสั่งสอนและเผยแผ พระพุทธศาสนา ส วนฆราวาสสร างคัมภีร ด วยแรงศรัทธาที่เชื่อว าการสร างคัมภีร ได บุญกุศลหรือมีอานิสงส มาก เนื้อหา ในคัมภีร มีหลายประเภท ได แก พระพุทธศาสนา , นิทานพื้นบ าน , กฎหมาย , จริยศาสตร , ประวัติศาสตร , โหราศาสตร , โคลงกลอน , ตํารายา , พิธีกรรม และไสยศาสตร ป จจุบัน คัมภีร ใบลานได รับความสนใจ ศึกษาค นคว า , สํารวจ , อนุรักษ และปริวรรตจากภาษาล านนาเป นภาษาไทยกลางและภาษาต างประเทศ ได จัดพิมพ เผยแพร แล วจํานวนมาก คําสําคัญ : คัมภีร ใบลาน , เนื้อหาในคัมภีร , สํารวจและอนุรักษ 114-133 Mac9.indd 114 10/8/13 7:20 PM