ปีที่ ๓๘ ฉบับที่ ๒ เมษายน-มิถุนายน ๒๕๕๖

วิษณุ เครืองาม 107 วารสารราชบัณฑิตยสถาน ป ที่ ๓๘ ฉบับที่ ๒ เม . ย .- มิ . ย . ๒๕๕๖ ในที่ประชุมสําคัญ เช น ที่ประชุมคณะรัฐมนตรีแทบจะไม มีการลงมติ เพราะประธานจะปล อยให ทุกคนอภิปรายซึ่งมีทั้งเห็นด วยและไม เห็นด วยกับข อเสนอ แล วประธานเป นผู สรุปมติว าเป นอย างไร บางครั้งก็จะถามว า มีผู ใดคัดค านหรือไม เห็นด วยหรือไม ถ าไม มีผู ใดคัดค าน ก็หมายความว ามีฉันทา มติร วมกันแล ว เคยมีบ างที่รัฐมนตรีบางคนขอให มีการลงมติ แต ประธานที่มีภาวะผู นําและมีปฏิภาณดี จะหาทางออกโดยขอให ลงมติรอบแรกเสียก อนว า จะลงมติในเนื้อหาสาระของเรื่องที่พิจารณาหรือไม ถ าผลการลงมติในรอบแรกมีว า ไม ต องลงมติในเนื้อหาสาระก็จะไม มีการลงมติ ซึ่งส วนใหญ จะยุติลง ด วยมติที่ว าไม ต องลงมติในเนื้อหา ในที่สุด จึงไม มีการลงมติในเรื่องนั้น ๆ อย างไรก็ตาม บางครั้งการลงมติอาจเป นสิ่งไม อาจหลีกเลี่ยงได โดยเฉพาะเมื่อปรากฏว า ( ๑ ) กฎหมาย ระเบียบ หรือข อบังคับ กําหนดให ต องลงมติโดยใช ถ อยคําชัดเจนในเชิงบังคับ เช น “ การลงมติเลือกผู ดํารงตําแหน งอธิการบดีต องกระทําโดยการลงคะแนนลับ และต องได คะแนนเสียง เห็นชอบเกินกว ากึ่งหนึ่งของกรรมการสภามหาวิทยาลัยทั้งหมด ” ( ๒ ) เมื่อประธานพยายามให ได ฉันทามติ แต กรรมการหรือสมาชิกในที่ประชุมบางคนคัดค าน และยืนยันให ลงมติให จงได ในกรณีเช นนี้ประธานจะสรุปรวบรัดว า ฝ ายนั้นเป นฝ ายข างน อย แม เห็นได ชัดว าถึงจะลงมติ ฝ ายข างมากก็ชนะอยู ดี จึงมิให มีการลงมติหาได ไม กรณีศึกษา ผู บริหารมหาวิทยาลัยเสนอให มีการปรับปรุงคณะบริหารในฝ ายบริหาร ( กฎหมาย ใช คําว าถอดถอน ) โดยแต งตั้งคณะบริหารชุดใหม สมาชิกในที่ประชุมมีทั้งฝ ายที่เห็นชอบและฝ าย ไม เห็นชอบกับข อเสนอ จึงนับว ายังเป นความเห็นที่แตกต างกัน จากการอภิปรายในที่ประชุม เห็นได ว า ฝ ายที่ไม เห็นชอบมีจํานวนน อยกว า แต ก็ยืนยันให มีการลงมติหรือมิฉะนั้นก็ให ชะลอการพิจารณา ออกไป ประธานในที่ประชุมพยายามรักษาบรรยากาศของการประชุมมิให เกิดความขัดแย งและ เผชิญหน ากัน จึงขอมิให มีการลงมติโดยต องการจะให เป นฉันทามติ และสรุปว าที่ประชุมเห็นชอบ ในการแต งตั้งคณะบริหารในฝ ายบริหารชุดใหม ตามที่ผู บริหารเสนอ สมาชิกบางคนในที่ประชุมคัดค าน อีกว ายังมิได มีการลงมติ และต อมาก็มีผู คัดค านว าไม ขอรับรองรายงานการประชุมจนนําไปสู การ ฟ องร องต อศาลปกครองให ยกเลิกคําสั่งที่ออกตามมติหรือรายงานการประชุมในเรื่องนั้น ศาลปกครองกลางวินิจฉัยว า “ เห็นได ว า การแต งตั้งและถอดถอนรองอธิการบดีนั้น กฎหมายกําหนดให เป นอํานาจของ สภามหาวิทยาลัย ซึ่งเป นคณะบุคคลที่ต องกระทําในรูปของการลงมติ ... การที่ผู ถูกฟ องคดี ... ได เสนอ คําแนะนําต อสภามหาวิทยาลัย ... และแต งตั้งรองอธิการบดีใหม ... โดยไม ปรากฏว าที่ประชุมสภามหาวิทยาลัย ซึ่งมีกรรมการที่มาประชุมไม น อยกว ากึ่งหนึ่งได เห็นชอบโดยชัดแจ งให มีการลงมติถอดถอนผู ฟ องคดี 94-113 Mac9.indd 107 10/8/13 7:18 PM