สำนักงานราชบัณฑิตยสภา

215 วีรวั ฒน์ หนองห้าง, จตุรงค์ สุคนธชาติ , ณสรรค์ ผลโภค วารสารราชบัณฑิตยสถาน ปีที่ ๓๘ ฉบับที่ ๓ ก.ค.-ก.ย. ๒๕๕๖ ε - β = ๓๑.๕๔ - ๒๙.๓๗ = ๒.๑๗ องศา สมการเวลา = ๒.๑๗ x ๓.๙๘๘๙ = ๘.๖๖ นาที จะได้ว่า สมการเวลาเนื่องจากแกนโลกเอียง ๒๓.๔๕ องศาจากแนวตั้งฉากกับระนาบวงโคจร รอบดวงอาทิตย์ ในวันที่ ๒๒ เมษายน = ๘.๖๖ นาที แสดงว่าเวลาดวงอาทิตย์สมมติเร็วกว่าดวงอาทิตย์ จริง ๘ นาที ๔๐ วินาที จากการค� ำนวณจะได้เวลาที่มีค่าไม่มาก แต่เวลาที่แตกต่างจะสะสมมากขึ้น โดยในรอบ ๓ เดือน ความคลาดเคลื่อนของเวลารวมกันเกือบจะถึง ๑๐ นาที ๒.๓ ผลรวมสมการเวลา (http://www.analemma.com/Pages/framesPage.html ) ผลลัพธ์ของการรวมผลที่เกิดจากวงโคจรของโลกรอบดวงอาทิตย์เป็นวงรีเล็กน้อยและผลจาก การที่แกนโลกเอียงท� ำมุม ๒๓.๔๕ องศาจากแนวตั้งฉากกับระนาบวงโคจรรอบดวงอาทิตย์ คือ ผลรวม ของสมการเวลาหรือ “แอนาเล็มมา” ซึ่งการค� ำนวณผลรวมสมการเวลาจะแสดงถึงมุมเดคลิเนชันของ ดวงอาทิตย์ ซึ่งเป็นมุมที่ดวงอาทิตย์ท� ำกับระนาบของเส้นศูนย์สูตรฟ้าในรอบ ๑ ปี โดยที่มุมเดคลิเนชัน ของดวงอาทิตย์นี้จะมีค่าเปลี่ยนแปลงไประหว่าง - ๒๓.๔๕ องศา ถึง +๒๓.๔๕ องศาในรอบ ๑ ปี โดยใน วันที่ ๒๑ มิถุนายน มีค่าเป็น +๒๓.๔๕ องศา และในวันที่ ๒๑ ธันวาคม มีค่าเป็น - ๒๓.๔๕ องศา ซึ่งค่า เดคลิเนชันของดวงอาทิตย์จะเท่ากับศูนย์ในวันที่ ๒๑ มีนาคมและในวันที่ ๒๑ กันยายน ผลรวมของสมการ เวลา เนื่องจากการที่โลกโคจรรอบดวงอาทิตย์เป็นวงรีเล็กน้อยและผลจากการที่แกนโลกเอียงท� ำมุม ๒๓.๔๕ องศาจากแนวตั้งฉากกับระนาบวงโคจรรอบดวงอาทิตย์ เรียกว่า “สมการเวลา” ซึ่งสามารถค� ำนวณได้จาก ผลรวมของสมการเวลา = สมการเวลาเนื่องจากวงโคจรโลกเป็นวงรี + สมการเวลาเนื่องจากแกนโลกเอียง ตัวอย่างการค� ำนวณผลรวมของสมการเวลาเนื่องจากวงโคจรของโลกเป็นวงรีเล็กน้อยและแกน โลกเอียงท� ำมุม ๒๓.๔๕ องศาจากแนวตั้งฉากกับระนาบวงโคจรรอบดวงอาทิตย์ในวันที่ ๒๒ เมษายน วิธีการค� ำนวณ จากสมการเวลาเนื่องจากวงโคจรโลกเป็นวงรี ในวันที่ ๒๒ เมษายน เท่ากับ - ๗.๒๖ นาที และ สมการเวลาเนื่องจากแกนโลกเอียง ในวันที่ ๒๒ เมษายน เท่ากับ ๘.๖๖ นาที จะได้ว่าผลรวมของสมการ เวลาเนื่องจากการที่โลกโคจรรอบดวงอาทิตย์เป็นวงรีและผลจากการที่แกนโลกเอียงท� ำมุม ๒๓.๔๕ องศา จากแนวตั้งฉากกับระนาบวงโคจรรอบดวงอาทิตย์ คือ ผลรวมของสมการเวลา = สมการเวลาเนื่องจากวงโคจรโลกเป็นวงรี + สมการเวลาเนื่องจาก แกนโลกเอียง ผลรวมของสมการเวลา = ( - ๗.๒๖) + (๘.๖๖) = ๑.๔๑ นาที จากผลรวมของสมการเท่ากับ ๑.๔๑ นาที จะได้ว่า สมการเวลาของดวงอาทิตย์จริงเร็วกว่าเวลา ดวงอาทิตย์สมมติ ๑ นาที ๒๕ วินาที