สำนักงานราชบัณฑิตยสภา

สั ตว์ประหลาดและอมนุษย์ในต� ำนานและวรรณกรรมตะวั นตก 162 The Journal of the Royal Institute of Thailand Vol. 38 No. 4 Oct-Dec 2013 ไม่ให้ใครล่วงล�้ ำเข้าไป ตัวมันใหญ่เท่าช้าง มีงูพันอยู่รอบหัวทั้งสามเหมือนเป็นแผงคอ ส่วนหางก็เป็นงู ขนาดใหญ่ ใครก็ตามที่อาจหาญข้ามแม่น�้ ำ Styx (สติกส์) ซึ่งอยู่ในเฮดีซมาจะถูกมันฉีกเป็นชิ้น ๆ ภารกิจ ที่ ๑๒ ของเฮราคลีซคือการไปน� ำตัวเซิร์บบิรุสขึ้นมาจากเฮดีซกลับไปให้ Eurystheus (ยูริสทีอุส) กษัตริย์ แห่งแคว้น Argolis (อาร์โกลิส) ซึ่งเป็นผู้สั่งให้เฮราคลีซปฏิบัติภารกิจทั้งหมด ๑๒ ภารกิจด้วยกัน เพื่อเป็นการ ไถ่บาปที่เฮราคลีซได้ฆ่าภรรยาและบุตรตายเมื่อถูกฮีรากลั่นแกล้งให้บ้าคลั่งไปชั่วขณะ Pluto (พลูโต) และชายาคือ Proserpine (โพรเซิร์ปพินี) ซึ่งเป็นราชาและราชินีแห่งแดนบาดาล ให้การต้อนรับเฮราคลีซ อย่างดี พลูโตยอมให้เฮราคลีซน� ำเซิร์บบิรุสไปได้โดยมีข้อแม้ว่าต้องไม่ใช้อาวุธท� ำอันตรายมันซึ่งเป็น สิ่งที่ยากมากเนื่องจากเขี้ยวของเซิร์บบิรุสมีพิษและขนคอทุกเส้นก็คืองูพิษ แต่เฮราคลีซท� ำภารกิจส� ำเร็จ โดยใช้โซ่ล่ามเซิร์บบิรุสและลากมันไปสู่โลกเบื้องบนได้ด้วยพลังอันมหาศาลของเขา ภายหลังเฮราคลีซได้ ส่งเซิร์บบิรุสกลับไปเฝ้าทางเข้าเฮดีซดังเดิม ๕. Chimaera (ไคมีรา) เป็นอสุรกายซึ่งมี ๓ หัวแตกต่างกัน ได้แก่ หัวสิงโต หัวแพะ และหัวงู แต่ละหัวพ่นไฟได้ มีรูปกายประหลาดคือร่างกายท่อนบนเป็นสิงโต ท่อนกลางเป็นแพะ และท่อนหางเป็น มังกร ไคมีราเป็นธิดาของไทฟอนกับนางเอคิดนา Bellerophon (เบลเลโรฟอน) เป็นวีรบุรุษผู้ขี่ม้ามีปีก เพ็กกะซุส ขึ้นไปเหนือตัวไคมีราจนสามารถใช้ดาบฆ่ามันได้ส� ำเร็จ ๖. Cyclops (ไซคลอปส์) เป็นยักษ์ซึ่งมีตาเดียวอยู่ตรงกลางหน้าผาก ไซคลอปส์ ๓ ตนคือ Arges (อาร์จีซ) Brontes (บรอนตีซ) และ Steropes (สเตอะโรปีซ) เป็นบุตรของ Uranus (ยูรานุส) กับ Gaea (จีอา) ซึ่งเป็นเทพบิดรและเทพมารดาของเทพเจ้ากรีก ในมหากาพย์เรื่อง The Odyssey ไซคลอปส์เป็นบุตรของ Poseidon (โพไซดอน) เทพแห่งท้องทะเล อาศัยอยู่ในถ�้ ำบนเกาะและเลี้ยงสัตว์ เมื่อเรือของ Odysseus (โอดิสซุส) ผ่านมาถึงเกาะที่ไซคลอปส์อยู่ โอดิสซุสกับลูกเรือจ� ำนวนหนึ่งขึ้นฝั่งไปหา เสบียงโดยน� ำเหล้าองุ่นติดไปด้วย ๑ เหยือก พวกเขาเข้าไปในถ�้ ำของไซคลอปส์ Polyphemus (พอลิฟีมุส) และพบเสบียงมากมาย เมื่อพอลิฟีมุสต้อนฝูงแกะกลับเข้าถ�้ ำก็ใช้ท่อนไม้กองใหญ่ปิดปากถ�้ ำ พอลิฟีมุส จับลูกเรือของโอดิสซุสกินไป ๒ คน โอดิสซุสจึงใช้เหล้าองุ่นที่น� ำมาด้วยมอมเหล้าพอลิฟีมุสจนเมาหลับไป จากนั้น โอดิสซุสได้น� ำเหล็กตีตราไปเผาไฟจนร้อนและทิ่มเข้าไปที่ตาของพอลิฟีมุส ท� ำให้พอลิฟีมุสตาบอด จากนั้นเขาและลูกเรือที่เหลือจึงมัดตัวเองไว้กับท้องแกะ เมื่อพอลิฟีมุสคล� ำหลังแกะตอนต้อนฝูงแกะออก จากถ�้ ำไปกินหญ้าจึงไม่พบใคร ท� ำให้โอดิสซุสกับพรรคพวกสามารถหนีรอดจากไซคลอปส์ได้ ๗. Dragon (มังกร) มังกรเป็นสัตว์ประหลาดที่มีลักษณะผสมกันของสัตว์ต่างชนิดในตัวของมัน ซึ่งมังกรของชาติต่าง ๆ ก็จะเป็นลูกผสมของสัตว์ที่เป็นที่คุ้นเคยในแต่ละชาติแตกต่างกันไป เช่น ภาพมังกร ที่วาดไว้ที่บนประตูเมืองบาบิลอนโบราณมีหัวและเขาของแกะตัวผู้ ขาหน้าเป็นขาสิงโต ท่อนตัวและหาง มีเกล็ดแบบงู ส่วนขาหลังเป็นขานกอินทรี มังกรอียิปต์โบราณรูปร่างใกล้เคียงกับจระเข้ ในต� ำนานอินเดีย