สำนักงานราชบัณฑิตยสภา

วรรณกรรมฉบั บ : ค� ำสอนชาย 142 The Journal of the Royal Institute of Thailand Vol. 38 No. 4 Oct-Dec 2013 (๘๘) เนะแองเหาฉฺกวตสฺรา กฺนุงธรฺมถาเพียรฎราบ อฺนกณาผึกเหียบาบ บง่กิตฺติยสพุํสัวสฺฎี นี่เองเรียกบ้าสุรา ในธรรมะว่าเวรตลอด ใครดื่มแล้วบาป เสื่อมเสียเกียรติยศไม่มีมงคล - บ้าการพนัน การเล่นการพนันทุกชนิดท� ำให้เสียทรัพย์สิน และน� ำไปสู่การเป็นหนี้สิน เขามาทวงหนี้สินท� ำให้เป็นที่อับอาย เมื่อหาเงินใช้หนี้ไม่ทันก็ถูกเจ้าหนี้ท� ำร้ายจองจ� ำใส่ขื่อคา เสื่อมเสีย ชื่อเสียงเกียรติยศ จึงขอให้หลีกเว้นจากการพนันให้ไกล อย่าคิดแม้แต่จะทดลองเล่น อย่าคิดว่าตนเก่ง ไม่มีใครร�่ ำรวยหรือได้ดีเพราะการพนัน มีแต่จะพาตนให้ล่มจม ดังตัวอย่าง (๕๔) ธมฺมตาโปนิงเบียร มินแฎลแขฺมรณานึงเกีต มินฦามานกํเณีต มานแต่ลิจลง่ขฺลวนเท ฯ ธรรมดาโปและไพ่ ไม่เคยที่เขมรคนไหนจะได้ ไม่ได้ยินว่าร�่ ำรวย มีแต่ตัวจมดิ่งลง (๕๖) พีพฺรึกเสฺลียกหูลชร ลฺงาจเสฺลียกสขฺวะจงกฺบิน พีพฺรึกตฺบกกฺบาลจิน ลฺงาจมินทาน่จินฎาก่ โขฺนะ ฯ ตอนเช้านุ่งผ้าไหมลายยกเชิง เย็นนุ่งผ้าขาวโจงกระเบนขาด ตอนเช้าเขกหัวจีน เย็นไม่ทันไรจีนจับใส่ใส่ขื่อคา ความบ้าทั้ง ๓ ประการนี้ถ้าใครคิดจะประพฤติ ท่านอุปมาไว้ว่าให้เอาเหล็กเผาไฟให้แดงจ้าแล้ว ลองจับดู ถ้าจับได้โดยไม่ร้อนเรียกว่าใจกล้าจริงจึงให้ประพฤติบ้าทั้ง ๓ ประการนั้นได้ ดังตัวอย่าง (๙๒) โลกจงชาอุบมา โอยอฺนกณามวยผฺจิตผฺจง่ ยกแฎกฎุลโบะบง่ กฺนุงเภฺลีงกฺรานเฉะจฺราลเฉฺอา ฯ ท่านผูกไว้เป็นอุปมา ให้คนใดคนหนึ่งตั้งใจให้แน่วแน่ เอาท่อนเหล็กเหวี่ยง ในเตาไฟที่ลุกแดงจ้า (๙๓) เบีกาน่แฎกแฎลฎุต โนะมินมุตมินมานเกฺฎา กาน่บานโนะเทีบเหา จิตฺตมุตแมนพิตคิตปฺราณ ฯ ถ้าถือเหล็กซึ่งเผา นั้นได้ไม่เจ็บไม่ร้อน ถือได้นั้นจึงเรียก ใจกล้าโดยแท้จริง