สำนักงานราชบัณฑิตยสภา

โครงการศึ กษาเพื่ อประเด็ นใหม่สิ่ งแวดล้อมและความยั่ งยื น 94 The Journal of the Royal Institute of Thailand Vol. 38 No. 4 Oct-Dec 2013 ๑.๒ เป้าหมายการพัฒนาแห่งสหัสวรรษ องค์การสหประชาชาติได้วางกรอบแนวทางการพัฒนา โดยตั้งเป้าหมายการพัฒนาแห่ง สหัสวรรษ (Millennium Development Goals-MDGs) ที่สืบเนื่องมาจากผลการประชุมว่าด้วย สิ่งแวดล้อมและการพัฒนา โดยกลุ่มประเทศสมาชิกมีระยะเวลาด� ำเนินการเพื่อบรรลุเป้าหมาย ๘ ข้อ ภายใน ค.ศ. ๒๐๑๕ (UNDP, 2013) ดังนี้ เป้าหมายที่ ๑ ขจัดความยากจนและความหิวโหย เป้าหมายที่ ๒ ให้เด็กทุกคนได้รับการศึกษาระดับประถมศึกษาอย่างเท่าเทียมกัน เป้าหมายที่ ๓ ส่งเสริมบทบาทสตรีและความเท่าเทียมทางเพศ เป้าหมายที่ ๔ ลดอัตราการตายของเด็ก เป้าหมายที่ ๕ พัฒนาสุขภาพสตรีมีครรภ์ เป้าหมายที่ ๖ ต่อสู้โรคเอดส์ มาลาเรีย และโรคส� ำคัญโรคอื่น ๆ เป้าหมายที่ ๗ รักษา ส่งเสริม และจัดการสิ่งแวดล้อมอย่างยั่งยืน เป้าหมายที่ ๘ ส่งเสริมการเป็นหุ้นส่วนเพื่อการพัฒนาในประชาคมโลก ๒. สถานการณ์ปัญหาความยั่งยืน ๒.๑ ปัญหาเศรษฐกิจและสังคม จากรายงานสถิติความหนาแน่นของประชากรโลกรายปี ซึ่งเผยแพร่โดยองค์กรสหประชาชาติ พบว่า ความหนาแน่นของประชากรโลกเพิ่มสูงขึ้นเกือบ ๓ เท่าตัว ในช่วงระยะ ๖๐ ปี จาก ๑๙ คนต่อ พื้นที่ ๑ ตารางกิโลเมตรใน ค.ศ. ๑๙๕๐ เป็น ๕๑ คนต่อพื้นที่ ๑ ตารางกิโลเมตร ใน ค.ศ. ๒๐๑๐ (Population Division of the Department of Economic and Social Affairs of the United Nations Secretariat, 2012) ปัญหาการเพิ่มขึ้นของประชากรอย่างต่อเนื่องส่งผลกระทบต่อขีดความ สามารถในการรองรับของระบบนิเวศและความสมดุลระหว่างทรัพยากรธรรมชาติกับมนุษย์อย่างหลีกเลี่ยง ไม่ได้ ปัญหาที่พบได้แก่การขาดแคลนที่อยู่อาศัย ตลอดจนระบบสุขาภิบาลที่สะอาดและสาธารณูปโภค ที่จ� ำเป็น โดยที่ประชากรทั่วโลกประมาณ ๑ พันล้านคน ขาดแคลนน�้ ำดื่ม และประมาณ ๒.๔ พันล้านคน ไม่สามารถเข้าถึงระบบสุขาภิบาลและสุขอนามัยที่ถูกสุขลักษณะ ส่งผลต่อการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ สังคม และคุณภาพชีวิต โดยเฉพาะประชากรในกลุ่มประเทศก� ำลังพัฒนา (UNDP, 2013) ๒.๒ ปัญหาสิ่งแวดล้อม ๒.๒.๑ ปัญหาการขาดแคลนทรัพยากรธรรมชาติ การขาดแคลนทรัพยากรธรรมชาติเป็นผลมาจากความไม่สมดุลระหว่างปริมาณ ทรัพยากรธรรมชาติที่มีอยู่ในระบบนิเวศกับจ� ำนวนประชากรที่เพิ่มสูงขึ้นอย่างต่อเนื่อง ปัญหาหลักที่พบ