สำนักงานราชบัณฑิตยสภา

ปฏิ ทิ นจั นทรคติ : ... 46 The Journal of the Royal Institute of Thailand Vol. 39 No. 2 April-June 2014 ๔. สรุป รายงานนี้น� ำเสนอผลกระทบที่อาจเกิดขึ้นจากความคลาดเคลื่อนในระบบปฏิทินสุริยจันทรคติ ของไทยใน ๔ ประเด็น ได้แก่ ผลกระทบต่อพระธรรมวินัยเรื่องการก� ำหนดวันเข้าพรรษา ผลกระทบต่อ การระบุวันส� ำคัญทางพระพุทธศาสนา ผลกระทบต่อวันส� ำคัญตามวัฒนธรรมของไทย และผลกระทบ ต่อการบอกฤดูกาลในประเทศไทย นอกจากนี้ ยังเสนอฐานข้อมูลทางดาราศาสตร์ในรูปแบบของปฏิทิน สุริยคติดาราศาสตร์ไทย ซึ่งเป็นระบบปฏิทินทางดาราศาสตร์ที่จะช่วยแสดงถึงดิถี ต� ำแหน่ง และระยะ ห่างเชิงมุมจากดาวฤกษ์เด่น (ฤกษ์ทางโหราศาสตร์) ในระบบพิกัดสุริยวิถีของดวงจันทร์ในปฏิทินสุริยคติ ข้อมูลในปฏิทินนี้จะสามารถช่วยก� ำหนดวันและเดือนทางจันทรคติได้อย่างถูกต้องตรงกับธรรมชาติของการ สังเกตพบดวงจันทร์ในท้องฟ้า และช่วยในการก� ำหนดนิยามที่เหมาะสมในการบัญญัติค� ำศัพท์ดาราศาสตร์ คือ “วันเพ็ญ” หรือ “วันขึ้น ๑๕ ค�่ ำ” นอกจากนี้ ยังเป็นข้อมูลประกอบส� ำหรับการวางปีอธิกมาสและปี อธิกวารให้ข้อมูลในปฏิทินจันทรคติราชการไทยสามารถก� ำหนดวันและเดือนทางจันทรคติให้สอดคล้อง กับประเพณีทางพระพุทธศาสนาและฤดูกาลในประเทศไทยได้มากยิ่งขึ้น เมื่อปฏิทินจันทรคติราชการไทย สามารถก� ำหนด “วันเพ็ญ เดือน ๘” หรือ “วันเพ็ญ เดือน ๘๘” ได้สอดคล้องกับพระธรรมวินัยเกี่ยวกับ วันเข้าพรรษา โดยอ้างอิงจันทร์เพ็ญจริงปรากฏอยู่ใกล้กับ “ปุพพสาฒฤกษ์ (ดาวเดลตา-คนยิงธนู)” และ “อุตตราสาฒฤกษ์ (ดาวซิกมา-คนยิงธนู)” ตามล� ำดับ และสอดคล้องกับฤดูฝนในประเทศไทยแล้ว จะท� ำให้ ปฏิทินจันทรคติราชการไทยเป็นที่ยอมรับจากทุกภาคส่วนในประเทศไทย เอกสารอ้างอิง พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว, “พระบรมราชาธิบาย อธิกมาส อธิกวาร และปักขคณนาวิธี ของ พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว”, มหามกุฏราชวิทยาลัย, พ.ศ. ๒๕๑๑. พลต� ำรวจตรี สุชาติ เผือกสกนธ์, “ปฏิทินปี พ.ศ. ๒๕๔๘ คลาดเคลื่อน” จากหนังสือ “โหราเวสม์”, พ.ศ. ๒๕๔๘. http://www.horawej.com/index.php?lay=show&ac=article&Id=376878& Ntype=14 รองศาสตราจารย์สมัย ยอดอินทร์ ผู้ช่วยศาสตราจารย์มัลลิกา ถาวรอธิวาสน์ ดร.เชิดศักดิ์ แซ่ลี่ นายนพร พวงสมบัติ และ ดร.กมลวรรณ ก่อเจริญ, “เรื่องการเป็นหรือไม่เป็นปีอธิกมาสของปฏิทิน จันทรคติไทย ปี พ.ศ. ๒๕๕๕”, กุมภาพันธ์ ๒๕๕๕. ลอย ชุนพงษ์ทอง, ๑๖ สิงหาคม ๒๕๕๓ ปฏิทินไทย ท� ำไมคลาดเคลื่อน, วารสารราชบัณฑิตยสถาน ปีที่ ๓๕ ฉบับที่ ๒, พ.ศ. ๒๕๕๓. วรพล ไม้สน, หลักสูตร “คัมภีร์สุริยยาตร์ ๒๕๕๒” ของมูลนิธิสมาคมโหรแห่งประเทศไทยใน พระสังฆราชูปถัมภ์, พ.ศ. ๒๕๕๒.