สำนักงานราชบัณฑิตยสภา

หลั งคาเปลื อกบางและโครงสร้าง ๓ มิ ติ ชนิ ดอื่ น ๆ 10 The Journal of the Royal Institute of Thailand Vol. 39 No. 2 April-June 2014 ในรูปที่ ๑๙ จะเห็นหลังคาห้องประชุมที่มี ลักษณะโค้งอยู่เหนือหลังคาที่แบนราบเป็นหลังคา เปลือกบางแบบห่วงยางคู่ดังที่กล่าวมา ส่วนด้านหน้า เหนือประตูทางเข้าเป็นเปลือกบางชนิดโค้งทางเดียว ๓ ชิ้นต่อเนื่องกัน เนื่องจากเป็นหลังคาที่มีขนาดใหญ่ ๓๓ × ๓๓ เมตร มีที่รองรับเพียง ๔ จุด สมมาตรทั้ง ๒ แกน ทั้งระยะและน�้ ำหนักบรรทุกจร รวมทั้งน�้ ำหนักของ ตัวหลังคาเองด้วย หน่วยแรง ( stress ) ที่เกิดขึ้นจากความต่างกันของ อุณหภูมิ ซึ่งปรกติถือว่าเป็นหน่วยแรงรอง ( secondary stress ) จะกลายเป็นหน่วยแรงหลัก เป็นต้นว่าความ ร้อนจากแสงแดดไม่สม�่ ำเสมอทั่วทั้งหลังคา เนื่องจาก ดวงอาทิตย์เคลื่อนที่จากทิศตะวันออกไปสู่ทิศตะวันตก ความร้อนจากตอนกลางวันเปลี่ยนเป็นความเย็นในตอน กลางคืน ผิวนอกของคอนกรีตร้อนจัดเมื่อถูกแสงแดด ในขณะเดียวกันข้างใต้ของคอนกรีตหลังคาเย็นจากการ ใช้เครื่องปรับอากาศ รูปที่ ๒๐ แสดงการทดสอบหุ่นจ� ำลองที่ท� ำด้วย ปูนปลาสเตอร์ เพื่อวัดค่าโก่งตัว ณ จุดต่าง ๆ ของเปลือก บางในขณะที่เพิ่มน�้ ำหนักบรรทุกเป็นขั้น ๆ เป็นการ พิสูจน์ความถูกต้องของการค� ำนวณ และแฟกเตอร์ความ ปลอดภัยเพียงพอ เพื่อป้องกันการร้าวอันเนื่องจาก อุณหภูมิเปลี่ยนแปลง จึงได้เสริมเหล็กทั่วไปให้กระจาย ออกเป็น ๒ ชั้น โดยเฉพาะที่ขอบของเปลือกบาง ได้ เสริมเหล็กมากเป็นพิเศษ และตรงบริเวณหัวเสาทั้ง ๔ ต้น ได้พับเหล็กเสริมในเสาแผ่เป็นรัศมี (รูปที่ ๒๑) หลัง จากบ่มคอนกรีตหลังคาจนได้ก� ำลังที่ต้องการแล้ว ก็ ถึงเวลาที่จะถอดไม้แบบและค�้ ำยันออก การถอดต้อง ใช้ความระมัดระวังเป็นพิเศษ คือต้องพยายามถอดไม้ แบบให้หลุดจากคอนกรีตพร้อม ๆ กันโดยให้ตัดค�้ ำยัน รูปที่ ๑๙ อาคารรัฐสภา รูปที่ ๒๐ การทดสอบความแข็งแรงของหลังคา โดยใช้หุ่นท� ำด้วยปูนปลาสเตอร์ รูปที่ ๒๑ การเสริมเหล็กหลังคาเสร็จสิ้น พร้อมเทคอนกรีต