สำนักงานราชบัณฑิตยสภา

วั นเดื อนปีที่ สุนทรภู่แต่งงานค�ำกลอนห้าเรื่ อง ระหว่าง พ.ศ. ๒๓๘๔-๒๓๘๕ 102 The Journal of the Royal Institute of Thailand Vol. 39 No. 2 April-June 2014 รูปที่ ๑ แผนที่บริเวณเกาะเกร็ด จังหวัดนนทบุรี ส� ำหรับขนาดและสภาพของเกาะเกร็ด ที่สมัยนั้นคงจะมีการต้มเคี่ยวน�้ ำตาลเมาทั่วไป จนมี ควันโขมง มีงูชุกชุม และชื่อปากอ่าว ปากน�้ ำ เหล่านี้ ผู้เขียนพบมีกล่าวอยู่ในนิทาน “พระอภัยมณีค� ำกลอน” ตอนที่ ๔๘, ๔๙, ๕๐, ๕๑ หน้า ๙๖๗, ๙๗๖, ๙๘๐, ๙๘๑, ๙๘๒, ๙๙๙, ๑๐๐๒, ๑๐๒๐, ๑๐๓๔ โดยกรมหมื่น อัปสรสุดาเทพถูกจัดให้อยู่ในร่างของนางเสาวคนธ์ แปลงกายเปลี่ยนนามเป็นฤๅษี แล้วเรื่องไม่ดีไม่งามโดย สุนทรภู่ก็ได้เกิดเป็นเรื่องแพร่งพราย ส� ำหรับค� ำกลอนที่ผู้เขียนเข้าใจว่าหมายถึงสถานที่เกิดเหตุดังกล่าว มีต่อไปนี้ตามล� ำดับ คือ “ให้ใช้ใบไปทางทิศพายัพ ออกลึกลับล� ำเดียวเปลี่ยวหนักหนา” “พอออกจากปากน�้ ำเกณฑ์ก� ำปั่น ให้แยกกันทุกไปทิศเหมือนคิดหมาย” “ฝ่ายนงเยาว์เสาวคนธ์วิมลมิ่ง เป็นยอดหญิงเจนศึกไม่นึกขาม นางแปลงองค์ทรงส� ำอางเหมือนอย่างพราหมณ์ กับคนตามพันร้อยแล่นลอยไป” “จนเข้าเขตพาราวาหุโลม ทางขึ้นโรมวิสัยเมืองใหญ่พราหมณ์ เห็นเกาะเพลิงเริงแรงแสงสว่าง ลุกอยู่กลางเกาะเองน่าเกรงขาม