สำนักงานราชบัณฑิตยสภา

ยานอวกาศโรเซตตาส� ำรวจดาวหาง 52 The Journal of the Royal Society of Thailand Volume 40 Number 1 January-March 2015 มีความจริงที่น่าอัศจรรย์อย่างน้อย ๕ อย่างเกี่ยวกับยานอวกาศโรเซตตาและดาวหาง 67P/C-G เขียนโดย มิเรียม เครมเมอร์ เมื่อ ๖ สิงหาคม ค.ศ. ๒๐๑๔ ๑. ปรากฏการณ์ส� ำคัญครั้งนี้ไม่ใช่ครั้งแรกส� ำหรับยานอวกาศโรเซตตา ยานโรเซตตาได้ผ่านเฉียดโลก ๓ ครั้ง ผ่านเฉียดดาวอังคาร ๑ ครั้ง เพื่อให้โลกและดาวอังคาร เหวี่ยงยานให้เคลื่อนที่เร็วขึ้น จนไปผ่านใกล้ทางโคจรของดาวพฤหัสบดีบนเส้นทางที่จะไปพบดาวหาง 67P/ C-G ในระหว่างทางได้ผ่านเฉียดดาวเคราะห์น้อย ๒ ดวง คือ ดาวเคราะห์น้อยสไตน์ (Stein) และ ดาวเคราะห์น้อยลูต์เทีย (Lutetia) ก่อนที่จะอยู่ในความมืดและจ� ำศีลใน ค.ศ. ๒๐๑๑ ผู้อ� ำนวยการองค์การอวกาศยุโรป ฌ็อง-ฌัก ดอร์แด็ง (Jean-Jacques Dordain) กล่าวว่า “ภายหลัง การเดิน ๑๐ ปี ๕ เดือน และ ๔ วัน ไปยังเป้าหมายโดยวนรอบดวงอาทิตย์ ๕ ครั้ง คิดเป็นระยะทาง ๖,๔๐๐ ล้านกิโลเมตร เรายินดีที่จะประกาศว่า เรามาถึงเป้าหมายแล้ว” “ยานอวกาศโรเซตตาของยุโรปเป็นยานอวกาศ ล� ำแรกในประวัติศาสตร์ที่ไปโคจรรอบดาวหางดวงหนึ่ง เป็นจุดเด่นส� ำคัญของการส� ำรวจหาที่มาของพวกเรา ชาวโลก” ๒. ยานโรเซตตาเดินทางไกล ๖,๔๐๐ ล้านกิโลเมตรไปยังดาวหาง 67P/C-G แม้ว่ายานโรเซตตาและดาวหาง 67P/C-G ก� ำลังเคลื่อนที่อยู่ห่างโลก ๔๕๐ ล้านกิโลเมตร ในขณะนี้ ตัวเลขนี้ดูค่อนข้างน้อยเมื่อเทียบกับระยะทางที่ยานออกเดินทางตั้งแต่ ค.ศ. ๒๐๐๔ เพราะยาน ได้เพิ่มความเร็วเพื่อวิ่งตามดาวหางให้ทัน ด้วยแรงเหวี่ยงจากโลกและดาวอังคารท� ำให้ต้องวนรอบดวงอาทิตย์ ถึง ๕ รอบ ก่อนที่จะไปทันดาวหาง ยานจึงต้องเดินทางไกลถึง ๖,๔๐๐ ล้านกิโลเมตร ๓. ยานโรเซตตาจะปล่อยยานขนาดเล็กลงบนดาวหาง ขณะนี้ยานโรเซตตาเตรียมพร้อมที่จะหย่อนยานไฟลี (Philae) ลงบนดาวหางในเดือนพฤศจิกายน ค.ศ. ๒๐๑๔ โดยเคลื่อนที่เป็นรูปสามเหลี่ยมรอบดาวหาง แล้วจึงเปลี่ยนเป็นวงกลมรอบดาวหาง ลดระดับ วงโคจรลงเรื่อย ๆ เพื่อพร้อมหย่อนยานไฟลี ขณะที่ยานโรเซตตาอยู่สูง ๒๐ กิโลเมตรจากดาวหาง ๔. ดาวหาง 67P/C-G มีขนาดใหญ่เท่ากับภูเขาลูกหนึ่ง ดาวหาง 67P/C-G ยาวประมาณ ๔ กิโลเมตร หมายความว่า ถ้าน� ำดาวหางมาวางบนโลก จะมีขนาดสูงกว่าภูเขาไฟฟุจิของญี่ปุ่นเล็กน้อย เพราะภูเขาไฟฟุจิสูงประมาณ ๓.๘ กิโลเมตร รูปร่างของ ดาวหางไม่ราบเรียบแต่เป็นเนินสูงต�่ ำสลับกันตลอดพื้นผิว เนินแต่ละแห่งมีขนาดประมาณเท่าบ้าน ๑ หลัง