สำนักงานราชบัณฑิตยสภา

มารดาของสุนทรภู่ชื่อบัว 158 The Journal of the Royal Society of Thailand Volume 40 Number 1 January-March 2015 ๗. “จนเดือนเด่นเห็นกอกระจับจอก ระดะดอกบัวเผื่อนเหมือนเดือนหงาย เห็นร่องน�้ ำล� ำคลองทั้งสองฝ่าย ข้างหน้าท้ายถ่อมาในสาคร จนแจ่มแจ้งแสงตะวันเห็นพันธุ์ผัก ดูน่ารักบรรจงส่งเกสร เหล่าบัวเผื่อนแลสล้างริมทางจร ก้ามกุ้งซ้อนเสียบสาหร่ายใต้คงคา สายติ่งแซมแกมสลับต้นตับเต่า เป็นเหล่าเหล่าแลรายทั้งซ้ายขวา กระจับจอกดอกบัวบานผกา ดาษดาดูขาวดั่งดาวพราย โอ้เช่นนี้สีกาได้มาเห็น จะลงเล่นกลางทุ่งเหมือนมุ่งหมาย ที่มีเรือน้อยน้อยจะลอยพาย เที่ยวถอนสายบัวผันสันตวา” “พอกราบพระปะดอกปทุมชาติ พบพระธาตุสถิตในเกสร สมถวิลยินดีชุลีกร ประคองช้อนเชิงองค์ลงนาวา” (จาก “นิราศภูเขาทอง” พ.ศ. ๒๓๗๓) รูปที่ ๓ “บรรลุถึงสระหนึ่งในกลางเถื่อน มีบัวเผื่อนสัตบุษย์ผุดไสว จอกกระจับขึ้นสลับสลอนไป คงคาใสดังกระจกกระจ่างดี” (จาก “ลักษณวงศ์” พ.ศ. ๒๓๖๓-๒๓๖๖) (ภาพจาก “รวมรูปภาพดอกบัว” Analaya) รูปที่ ๔ “กระจับจอกดอกบัวบานผกา ดาษดาดูขาวดั่งดาวพราย โอ้เช่นนี้สีกาได้มาเห็น จะลงเล่นกลางทุ่งเหมือนมุ่งหมาย ที่มีเรือน้อยน้อยจะลอยพาย เที่ยวถอนสายบัวผันสันตวา” (จาก “นิราศภูเขาทอง” พ.ศ. ๒๓๗๓) (ภาพจาก “รวมรูปภาพดอกบัว” Analaya)